Nieuwe menselijke voorouder gooit onze stamboom om

De opgraving van een nieuwe menssoort, ontdekt in een grot in Zuid-Afrika, zet wetenschappers voor een raadsel. De "homo naledi" is een mengelmoes van aapachtige en menselijke kenmerken. Uniek: de soort voerde rituele begrafenissen uit.

Een groep wetenschappers heeft een opgraving van wellicht de grootste verzameling mensachtige botten ooit gedaan, in de geĂŻsoleerde Dinaledi-kamer van een grot in Zuid-Afrika.

Een team onder leiding van paleoantropoloog Lee Berger deed twee expedities in het grottennetwerk met de naam “Rising star” in het noordoosten van Zuid-Afrika. De grot bevindt zich in “De wieg van de mensheid”, een gebied waar eerder al goed bewaarde fossielen van mensachtigen werden ontdekt, en dat Unesco-werelderfgoed is.

Voor de expeditie moest Berger op zoek naar wetenschappers die door de 18 centimeter brede toegang van de Dinaledi-kamer pasten. Hij stelde een team samen van zes vrouwen, de "Ondergrondse astronauten". De expedities brachten op. “Met meerdere exemplaren van bijna elk bot in het lichaam is de homo naledi waarschijnlijk nu al de fossiele menssoort waar we het meeste over weten”, zegt Berger.

De meest opmerkelijke factor is het feit dat de soort bewust de gevaarlijke tocht naar de afgelegen grot maakte om daar de doden te begraven. Dat soort rituelen was voorheen enkel bekend bij de moderne mens.

Meer vragen dan antwoorden

De ontdekking dwingt wetenschappers om onze stamboom te herdefiniëren. De homo naledi is vooral een probleem omdat de soort een mengeling is van mens- en aapachtige kenmerken. De handen, voeten en onderbenen vertonen dezelfde kenmerken als die van de moderne mens, maar de romp, schouder en pelvis zijn primitief.

De onderzoekers hebben ook moeilijkheden met het plaatsen van de soort in onze genealogie, omdat de fossielen in isolatie gevonden werden. Door de afwezigheid van bijvoorbeeld fossielen van andere dieren is het lastig om de homo naledi te situeren in de tijd.

De homo naledi had een klein brein, ongeveer de grootte van een vuist. Hij was ongeveer 1,5 meter groot en woog 45 kilogram. Volgens professor Berger is de opgraving maar een fractie van de overblijfselen aanwezig in de Dinaledi-kamer: “Er zijn mogelijk nog honderden, misschien duizenden overblijfselen van de homo naledi daar beneden”.

Meest gelezen