Schrikkelseconde behouden of afschaffen?

Moet de schrikkelseconde blijven bestaan of kan die beter worden afgeschaft? Over die vraag loopt al lang een discussie en het laatste woord is er nog niet over gezegd, zo zegt Erik Dierikx van meetinstituut VSL in Delft. Voorstanders zeggen dat zonder de schrikkelseconde de tijd "uit de pas gaat lopen" met de rotatie van de aarde. Tegenstanders zien vooral nadelen in de vorm van storingen in computersystemen.
Imago

Op 30 juni wordt weer een schrikkeltel bijgerekend, waardoor het jaar een seconde langer duurt. De klok gaat dan van 23:59:59 eerst naar 23:59:60 voordat middernacht (00:00:00) wordt bereikt.

Doordat de aarde soms langzamer en dan weer sneller om haar as draait, ontstaan er (minieme) verschillen in de lengtes van de dagen. Daardoor moeten eens in de zoveel tijd de atoomklokken - die als referentie dienen voor alle tijden op aarde - worden bijgesteld. De schrikkelseconde is in 1972 voor het eerst toegepast.

"Verschillende alternatieven"

In november is er weer een grote vergadering over de toekomst van de extra seconde, op initiatief van de Internationale Telecommunicatie Unie. "Er liggen geloof ik wel vijf verschillende alternatieven op tafel voor de schrikkelseconde", aldus Dierikx.

Hij legt uit dat sommige computersystemen tijd gebruiken om te controleren of een boodschap die van de ene naar de andere computer wordt gestuurd, ongestoord kan "reizen". "Als de computer ineens een extra seconde ziet en alarm slaat, kunnen systemen helemaal plat gaan."

Ook geven computerfabrikanten soms hun eigen invulling aan hoe de seconde wordt ingevoerd, aldus Dierikx. "Systemen die verschillende methoden hanteren, kunnen dan niet meer communiceren." Bij de vorige invoeging in 2012 van de schrikkelseconde liep bijvoorbeeld het systeem van de Australische luchtvaartmaatschappij Qantas vast, waardoor passagiers niet meer konden inchecken.

"Misschien een uur verschil"

Voorstanders wijzen erop dat zonder de schrikkelseconde de tijd niet meer gelijk opgaat met de draaiing van de aarde. Dat betekent dat na verloop van tijd de zon niet meer om dezelfde tijd als nu op het hoogste punt staat. In een eeuw scheelt het ongeveer één minuut, zegt Dierikx, en in duizend jaar "misschien een uur".

De vraag is of dat zo erg is. Als je reist ben je ook niet helemaal van slag van een uur tijdverschil. Astronomen zouden hun waarnemingen wel moeten corrigeren als de schrikkelseconde er niet meer zou zijn.

Meest gelezen