"Skelet Slag bij Waterloo is dat van 23-jarige soldaat uit Hannover"

Het was een ontdekking van jewelste in juni 2012: in de buurt van de Leeuw van Waterloo legden archeologen een vrijwel intact skelet bloot van een soldaat die sneuvelde bij de Slag bij Waterloo in 1815. Hoe hij was gestorven, was makkelijk te achterhalen: in zijn ribbenkast lag nog steeds de musketkogel die hem destijds fataal is geworden. Wie hij was, bleek moeilijker te achterhalen. Van zijn uniform was nauwelijks iets overgebleven.

Vlak bij het skelet werd wel een stuk hout met de initialen "C.B." gevonden. Ook enkele Franse en Duitse munten werden opgegraven, evenals een ijzeren lepel. De oorspronkelijke archeologen durven echter niet met zekerheid stellen wie de soldaat precies was. Ze schatten hem tussen de 20 en 29 jaar, maar menen dat hij voor altijd een anoniem slachtoffer van de veldslag zal blijven.

De Britse historicus Gareth Glover zegt dat hij wél quasi zeker is van de identiteit van de soldaat. Hij meent dat het gaat om ene Friedrich Brandt, een soldaat van 23 die in het King's German Legion van de Britse koning George III aan de zijde van de Britten tegen het leger van Napoleon vocht.

Het King's German Legion was een speciale eenheid binnen het Britse leger die bestond uit soldaten uit Duitse gebieden. Naast koning van het Verenigd Koninkrijk was George III immers ook koning van Hannover. Deze en andere Duitse staten waren in 1803 door Napoleon onder de voet gelopen. Door de kant van de Britten te kiezen, hoopten de Duitsers het Franse juk van zich af te werpen.

Glover baseert zijn identificatie op het stukje hout dat in de buurt van het skelet is gevonden. Vóór de initialen "C.B." ontwaarde hij een heel vage "F.", meteen het begin van een nieuwe onderzoekspiste. Hij vergeleek de drie initialen met de namen van de soldaten die destijds aan de veldslag hebben deelgenomen.

De initialen bleken overeen te komen met drie Duitse soldaten van weleer. Glover kon één van hen onmiddellijk uitsluiten omdat hij op een andere plek vocht, ver weg van de plaats waar het skelet is gevonden. Glover stak vervolgens zijn neus in bronnen die hem meer over de soldij van toen vertelden. Bleek dat één van de overgebleven kandidaten een maand na de veldslag zijn soldij heeft opgeëist. Glover concludeert daarom dat het gevonden skelet enkel dat van Friedrich Brandt kan zijn.

Slechts zelden worden skeletten van soldaten die vochten bij de Slag bij Waterloo teruggevonden, laat staan een intact skelet zoals drie jaar geleden is ontdekt. Dat komt door een opmerkelijk gebruik dat in de jaren 1830 en 1840 courant was.

Botten werden in die tijd beschouwd als prima meststof om de velden te bewerken. De grond rond Waterloo werd daarom uitvoerig doorploegd op zoek naar skeletten van soldaten die er nauwelijks enkele decennia eerder waren gesneuveld of haastig waren begraven. Hun botten werden vermalen en aan boeren verkocht.

Klinkt deze praktijk vandaag luguber, dan was dat in die tijd anders. Enkel rijke mensen kregen een eigen graf. Andere mensen eindigden meestal in een massagraf. Skeletten als meststof recycleren werd dan ook nauwelijks als grafschennis aanzien.