Wereldwijde warmterecords kunnen geen toeval meer zijn

2014 was het warmste jaar sinds het begin van de metingen in 1880. Nu is het klimaat op aarde een grillig fenomeen met pieken en dalen, dus dat kan toeval zijn. Dat ook de lange reeks warmterecords van de laatste decennia toeval is, is echter zeer onwaarschijnlijk.

Het werd al verwacht, en gisteren hebben zowel de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA als de meteorologische dienst NOAA het bevestigd: 2014 was het warmste jaar sinds het begin van de metingen.

NOAA berekent de gemiddelde wereldwijde temperatuur sinds 1880, 135 jaar dus. Dat maakt dat de kans dat 2014 toevallig het warmste jaar ooit is, een op 135 is. Dat is best een grote kans en dus is het absoluut niet uitgesloten dat 2014 toevallig het warmste jaar ooit is geworden.

De laatste decennia stapelen de warmterecords zich echter op en zowat alle klimaatgeleerden zijn het erover eens dat die opwarming veroorzaakt wordt door de mens, die enorme hoeveelheden broeikasgassen in de atmosfeer uitstoot. En een van de bewijzen daarvoor, is dat het statistisch erg onwaarschijnlijk is dat de warmterecords elkaar louter toevallig zo snel opvolgen.

Een op tien sexdeciljard

Om uit te vinden hoe (on)waarschijnlijk het is dat deze temperaturen het gevolg zijn van toeval, vroeg het persbureau AP drie statistici om die kans te berekenen. Het gaat om John Grego van de University of South Carolina, Kai Zhu van de Stanford University en David Peterson, een gepensioneerde statisticus van de Duke University.

De drie warmste jaren sinds het begin van de metingen - 2014, 2010 en 2005 - vallen in de laatste tien jaar. De kans dat dat toeval is, is een op 3.341. En negen van de tien warmste jaren kwamen in de 21e eeuw voor. De kans dat die concentratie toeval is, is al enorm klein: een op 650 miljoen, zeggen de statistici.

Dertien van de vijftien heetste jaren zijn de laatste 15 jaar voorgekomen. De kans dat dat toevallig gebeurd is, is kleiner dan een op 41 biljoen. Een biljoen telt 12 nullen.

De 15 jaren sinds 2000 vallen allemaal in de top 20 van de warmste jaren ooit, en de kans daarop is een op 1,5 biljard. Een biljard is een miljoen miljard, een getal met 15 nullen.

En ten slotte is er het feit dat de laatste 358 maanden allemaal warmer waren dan de gemiddelde temperatuur in de 20e eeuw. De kans dat dat toeval is, is astronomisch klein. De kans is kleiner dan een op googol of tien sexdeciljard, een 1 met honderd nullen. Een googol is groter dan het geschatte aantal deeltjes in het bekende universum. Dat aantal wordt geschat tussen 10 tot de 72e en 10 tot de 87e.

Meest gelezen