Is rode wijn nu goed of slecht voor onze gezondheid?

Decennialang werd vooral de boodschap verspreid dat een glas rode wijn per dag goed is voor de gezondheid. De jongste tijd verschijnen er onderzoeken die het tegendeel beweren. "Men denkt graag in categorieën van goed en slecht, wat eigenlijk vrij onzinnig is. Eerst was rode wijn erg goed, wat volgens mij niet waar is. Nu is het weer erg slecht. Dat is volgens mij ook niet waar", zegt Niewold.

"Er zijn veel onderzoeken die een verband suggereren tussen wijn of alcohol in het algemeen en gezondheid. Maar in een wetenschappelijke studie wordt altijd onderscheid gemaakt tussen twee delen: de cijfers en wat die volgens de onderzoekers betekenen. Dat staat niet voor niets apart. In dat stuk mag de onderzoeker ook gewoon filosoferen. Dat wil zeggen dat zijn conclusies niet altijd waar zijn."

Een argument pro-rode wijn is de "Franse paradox": de Fransen eten vetrijk en niet zo gezond, maar lijden toch weinig aan hartkwalen. Dat zou komen doordat het grote rodewijndrinkers zijn. "Er is nog nooit aangetoond dat Fransen daadwerkelijk gezonder zijn dan Amerikanen", reageert Niewold. "Er zijn sterke aanwijzingen dat het gewoon samenhangt met de manier waarop de Fransen de doodsoorzaak opschrijven."

Volgens de professor wordt in de VS vaker hart- en vaatziekten aangegeven als doodsoorzaak, terwijl in Frankrijk gewoon ouderdom wordt opgeschreven. "Daardoor alleen al kan je grote verschillen krijgen in de cijfers."

"Wat mij stoort aan de hele discussie, is dat men niet wetenschappelijk genoeg bezig is. Het is helemaal geen kwestie van wijn of geen wijn of rode wijn of niet. Het gaat waarschijnlijk voornamelijk om hoeveel u drinkt. En u kunt te veel drinken. Of u ook te weinig kunt drinken, daar is nog discussie over." (Meer info over die discussie in het artikel: "Hoe minder alcohol je drinkt, hoe beter")

In de onderzoeken die rode wijn promoten, wordt vaak verwezen naar de heilzame effecten van bepaalde antioxidanten. Dat is echter niet bewezen, benadrukt Niewold. "Het is een feit dat er meer antioxidanten in rode wijn zitten, flavonoïden met name. Men heeft zich vooral gericht op resveratrol, wat een wonderbaarlijke stof zou zijn. Men zou er langer van leven, althans wormpjes en fruitvliegen, dat heeft men aangetoond. En dan zegt men: dus gaat het ook op voor mensen. Maar dat is maar zeer de vraag. Dat is nooit getest."

Om meer duidelijkheid te brengen, is volgens de prof van de KU Leuven een lange opvolgingsstudie nodig, waarbij drie groepen voor een periode van 20 jaar gevolgd worden: een groep die witte wijn drinkt, een groep die rode wijn drinkt en een groep die geen alcohol drinkt. Maar omdat een dergelijk onderzoek lang duurt en heel erg duur is, ziet Niewold het niet meteen gebeuren.

De professor is geen fan van het denken in goede en slechte componenten. "Het probleem is dat we overal te veel van nemen: vet, wijn, noem maar op. Maar dat is een te saaie boodschap voor politiek en media. Als je roept dat iets heel goed of heel slecht is, haal je makkelijk de pers", luidt het. Zijn conclusie is dat we het best een beetje matig kunnen leven. "Drink met mate, en af en toe een keertje uit de bocht vliegen, kan ook geen kwaad."