Deens museum ontdekt verzameling eendenmosselen van Charles Darwin

77 glazen bokalen met exemplaren van evenveel soorten eendenmosselen. Dat deed Charles Darwin de voorzitter van het Natuurhistorisch Museum van Denemarken in 1854 cadeau. Ruim anderhalve eeuw zaten de dieren onopgemerkt tussen de rest van de collectie. Dankzij een ijverige museummedewerker zijn ze nu boven water gekomen.

Dat Darwin nauwe banden onderhield met de Deense bioloog Japetus Steenstrup, was al langer bekend. De grondlegger van de evolutietheorie en de voorzitter van het Natuurhistorisch Museum van Denemarken schreven elkaar geregeld en waren goeie vrienden.

"We wisten dat Steenstrup Darwin destijds enkele rankpotigen had uitgeleend, een soort kreeftachtigen", vertelt Hanne Strager van het Natuurhistorisch Museum van Denemarken. "We hoopten dat we één van deze dieren die Darwin nadien naar Kopenhagen terugstuurde, zouden terugvinden. Wat we ontdekten, overtrof alle verwachtingen."

Her en der in het museum verspreid

Toen Strager de briefwisseling tussen Darwin en Steenstrup onder de loep nam, trof ze enkele opmerkelijke passages aan. Zo bleek dat Darwin niet enkel de geleende dieren naar Kopenhagen terugstuurde, maar er bij wijze van cadeau een verzameling van 77 eendenmosselen aan toevoegde.

Wat van het geschenk van Darwin was terechtgekomen, bleef onduidelijk. Strager nam hierop het persoonlijke archief van Steenstrup door en ontdekte daarin een lijst die de 77 bokalen vermeldde. Aan de hand van de lijst slaagde ze erin tientallen bokalen uit de museumcollectie te identificeren als onderdeel van de verzameling bokalen die Darwin destijds had geschonken. 160 jaar lang hadden ze her en der in het museum verspreid gestaan zonder dat iemand op de hoogte was van hun opmerkelijke herkomst.

"Nooit beseft dat ze een geschenk van Darwin bestudeerden"

De eendenmosselen van Darwin krijgen nu een prominente plek in een nieuwe tentoonstelling die op 1 oktober van start gaat. Niet alle 77 bokalen zijn teruggevonden. Mogelijk zijn sommige in de loop der tijd opnieuw aan andere instellingen uitgeleend. "Misschien hebben onderzoekers sommige bokalen gewoon nooit teruggebracht", zegt Strager. "Waarschijnlijk hebben ze nooit beseft dat ze een geschenk van Darwin bestudeerden."

Meest gelezen