Smeltend poolijs geeft talloze plastic deeltjes vrij

Het rapport "Global Warming Releases Microplastic Legacy Frozen in Arctic Sea Ice" meldt dat ijs op sommige afgelegen locaties minstens twee keer zoveel plastic bevat als vervuild oppervlaktewater zoals de Garbage Patch (drijvende vuilnisbelt of plastic soep) in de Stille Oceaan – een gebied met plastic afval dat naar schatting groter is dan de Amerikaanse staat Texas.

De onderzoekers achter het rapport dat vorige week is gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Earth's Future, zeggen dat ze bij toeval ongebruikelijk hoge concentraties plastic aantroffen tijdens een studie naar sedimenten in ijs. De onderzoekers zijn verbonden aan Darthmouth College in New Hampshire.

Veel wetenschappers en activisten hebben alarm geslagen over de plasticvervuiling in de oceanen. In de film "Midway" laat documentairemaker Chris Jordan zien hoe tientallen jonge albatrossen in de noordelijke Grote Oceaan doodgaan aan het plastic in hun maag, vermoedelijk afkomstig uit de "Garbage Patch". Midway is een van de meest afgelegen eilanden op aarde.

Door de opwarming van de aarde zullen de nog hogere concentraties plastic in het poolijs waarschijnlijk in de oceaan, en dus in de voedselketen, terechtkomen, staat in het rapport. "We begrijpen de milieugevolgen van microplastics nog niet helemaal, maar het is wel duidelijk dat veel zeedieren ze binnenkrijgen, inclusief commercieel aantrekkelijke soorten", schrijven de onderzoekers.

De term 'microplastics' verwijst naar kleine deeltjes die ontstaan als plastic uiteenvalt, maar niet biologisch afbreekt. Deze microplastics worden in steeds hogere concentraties aangetroffen in oppervlaktewater en bij kustlijnen in de wereld.

Het plastic is afkomstig van verschillende producten, variërend van microbolletjes uit cosmetica (zie foto onderaan) tot half synthetische vezels zoals viscose en grotere, weggegooide plastic voorwerpen. Het plastic bereikt de zee via riolen, rivieren en afvaldumping langs de kust of op zee.

De onderzoekers zeggen in het rapport dat het poolijs zulke hoge concentraties plastic bevat vanwege de manier waarop zee-ijs gevormd wordt. Het concentreert deeltjes uit omliggende wateren die in het ijs blijven tot het smelt.

Een foto met een elektronen-microscoop van gezichtsreinigingscrème. De grote vlokken zijn kiezelaarde, de kleine bolletjes zijn polyethyleen microplastic deeltjes. Als iemand zijn gezicht "scrubt" met zo'n crème en het dan afspoelt, komen de bolletjes microplastic via de rioleringen uiteindelijk in de oceanen terecht.