"Ggo-aardappelen kunnen teelt duurzamer maken"
Het onderzoek is uitgevoerd door wetenschappers van het Vlaams Instituut voor Biotechnologie (VIB), het Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek (ILVO), de Universiteit Gent (UGent) en de Hogeschool Gent.
"Onze aardappelteelt wordt al decennialang bedreigd door de aardappelziekte, veroorzaakt door de schimmelachtige plaag Phytophthora infestans", verduidelijkt Kris Van der Beken (VIB). "In de natte zomer van 2012 moesten aardappeltelers meer dan 20 keer spuiten met schimmelwerende middelen (fungicide) om de ziekte het hoofd te bieden." Dat levert een ecologische en sociale druk op en kost de Belgische boeren jaarlijks naar schatting 55 miljoen euro.
Volgens de wetenschappers zal de teelt van resistente aardappelen het fungicidegebruik met 80 procent doet dalen. "Aardappeltelers kunnen erop vooruitgaan, zelfs al zal het resistente plantgoed duurder zijn", klinkt het. Er worden ook effecten verwacht voor boeren die geen resistente aardappelen telen. "Hoe meer hectares duurzaam resistente aardappelen worden aangeplant, hoe minder de schimmel de kans krijgt zicht vermenigvuldigen."
In de wetenschappelijke veldproef in Wetteren zijn in 2011 en 2012 26 verschillende genetisch gewijzigde aardappellijnen uitgetest die 1 tot 3 natuurlijke resistentiegenen bevatten, afkomstig van wilde verwanten van onze cultuuraardappel. Zij werden vergeleken met vatbare en niet-vatbare referentierassen.
"De genetisch gewijzigde aardappelen scoorden beter dan de in de bioteelt gebruikte niet-vatbare rassen Bionica en Toluca", klinkt het. "Zowel in 2011 als in 2012 vertoonde de genetisch gewijzigde aardappelen een bijzonder sterk verlaagde vatbaarheid voor de aardappelziekte."
Uit het onderzoek bleek ook dat enkelvoudige resistenties werken, maar niet duurzaam zijn. "In lijnen met enkelvoudige resistentie bleef de aardappel langer gezond dan de controlelijn, maar naar het einde van het seizoen toe werden de bladeren ziek. Als een schimmel niet meer herkend wordt en zich jaar na jaar goed vermenigvuldigt, kan die op termijn de plant in het begin van het seizoen ziek maken."
De in het veld geteste aardappelplanten waren testlijnen en worden niet gecommercialiseerd. In verder onderzoek zullen goede combinaties van resistentiegenen ingebracht worden in voor Belgische landbouwers interessante rassen, zoals Bintje. Het zal nog jaren duren vooraleer daarvoor veldproeven plaatsvinden.
De veldproef in Wetteren zette kwaad bloed bij activisten die strijden tegen ggo's. Voor de bestorming van het veld eind mei 2011 moeten op 15 januari 11 "veldbevrijders" zich voor de strafrechter in Dendermonde verantwoorden.
