Ford Genk: chronologie van de sluiting
Al in de zomer van 2012 gonst het van de geruchten over de Ford-fabriek in Limburg. De constructeur wil actie ondernemen om de slabakkende verkoop en overproductie in Europa aan te pakken. De autobouwer ontkent de geruchten, en verwijst vaak naar het Toekomstcontract dat tot 2020 werkzekerheid biedt in Genk.
Even ziet het er zelfs zeer goed uit voor de fabriek als Ford in september bekendmaakt dat Genk de nieuwe Mondeo mag bouwen vanaf oktober 2013, maar op 22 oktober wordt bekendgemaakt dat er een bijzondere ondernemingsraad op de agenda staat. Verschillende media melden dan al dat de autofabriek de deuren gaat sluiten. Het nieuws slaat in als een bom.
Twee dagen later is het zover. Honderden werknemers wachten de ondernemingsraad op. Al snel valt het verdict voor de 4.300 arbeiders en bedienden, en indirect ook voor de 1.305 mensen bij de vier belangrijkste toeleveranciers (SML, Lear, Syncreon en IAC). Eind 2014 gaat de stekker eruit in Genk.
De Europese directie van Ford ontmoet die dag nog Vlaams minister-president Kris Peeters (CD&V) en premier Elio Di Rupo (PS). Ford verwijst naar de overcapaciteit in de Europese fabrieken; de productie van de nieuwe modellen van de Mondeo, S-Max en Galaxy verhuist naar Valencia. In Genk blijven de fabriek en de honderden afgewerkte wagens geblokkeerd door de bonden.
Een vakbondsactie op 7 november aan de Ford-fabriek in Keulen loopt uit de hand. Duitse agenten raken gewond en Genkse arbeiders worden opgepakt. De werknemers weten dan overigens al een week dat Stephen Odell, de topman van Ford Europa, promotie maakt.
Rustiger verloopt de Mars van de Toekomst die de bonden op 11 november organiseren. Naar schatting 20.000 mensen dagen op in het centrum van Genk. Twee dagen later duikt voor het eerst het Strategisch Plan voor Limburg in het Kwadraat (SALK) op, het plan waarmee de Vlaamse regering een economische relance in Limburg wil lanceren.
Sociaal overleg
Eind december 2012 is er een eerste doorbraak in het sociaal overleg om de fabriek opnieuw draaiende te krijgen. De werknemers keuren het plan begin januari goed. De periode voordien was al enkele keren de heropstart aangekondigd, maar grosso modo was er weinig activiteit. Sowieso waren er ook verschillende dagen economische werkloosheid. Pas eind januari zullen de gesprekken over een sociaal plan echt van start gaan. Vanaf begin februari 2013 lijkt de productie min of meer normaal te hervatten.
Een tweede doorbraak is er op 15 maart wanneer de arbeiders van de autofabriek het sociaal plan goedkeuren, net als hun collega's bij toeleveranciers SML en Lear. Op 16 mei wordt de cao voor de Ford-arbeiders ondertekend. Een dag later breken de bonden de stakingspost aan de fabriekspoort af. Eind mei wordt de informatie- en consultatiefase afgesloten. Er is definitief geen toekomst meer voor de fabriek. Op 4 juni schakelt Ford over van twee shiften naar één. De dagelijkse productie daalt zo van 800 naar 500 wagens.
Voor de vier toeleveranciers worden de cao's voor de arbeiders uiteindelijk op 1 juni ondertekend. Voor de Ford-bedienden loopt het overleg trager. Na een akkoord tussen bonden en directie eind juni, tekenen beide partijen op 3 juli de teksten.
Op 22 juli is officieel de periode van ontslag ingegaan voor de ongeveer 450 werknemers van Ford Genk en toeleveringsbedrijven die gekozen hebben om vrijwillig hun bedrijf te verlaten. Aan die beslissing was een eenmalige premie verbonden, alsook een outplacementbegeleiding en inschakelingsvergoeding.
Minister van Werk Monica De Coninck (SP. A) keurt op 12 september het herstructureringsdossier van Ford Genk goed. Brugpensioen is mogelijk op 52 jaar. Begin oktober raakt nog bekend dat ruim 1.000 werknemers door de sluiting in financiële problemen dreigen terecht te komen. Zij hadden al een gesprek met de bank over een herziening van hun hypothecaire of consumentenlening.
