Kan iemand veroordeeld worden voor niet-aanslag?

Antwerpen is donderdag opgeschrikt door een incident met een auto die met hoge snelheid voetgangers in gevaar bracht aan de Meir. Er is een verdachte aangehouden, maar riskeert hij nu ook een straf?

Het is voorlopig onduidelijk of de 39-jarige Fransman effectief een aanslag wilde plegen. De man was ook dronken. Maar gesteld dat dit zo was, en dat het mislukte, kan iemand daarvoor veroordeeld worden? (we koppelen dit hierbij even los van de wapens in de koffer, want ook wapenbezit is uiteraard strafbaar).

De theorie: eerst en vooral moet er meer zijn dan "een gedachte in het hoofd" van iemand. Er moeten concrete elementen zijn, een begin van uitvoering. In dat geval, zou een verdachte kunnen terechtstaan voor "poging tot doodslag", of indien met voorbedachte rade, "poging tot moord". Een rechter zal moeten beoordelen of dit hier het geval is.

In dit geval: Volgens Joachim Meese, professor strafrecht aan de Universiteit van Antwerpen, zijn er dit geval voldoende dingen gebeurd: "In dit concrete geval zou je kunnen zeggen dat de verdachte concrete stappen heeft ondernomen. Er is dus een begin van uitvoering. Het is niet alsof hij voor zijn pc zat en met het idee speelde. Maar sowieso is dit een speciaal geval, omdat het over terrorisme gaat. Laat het me zo zeggen: er zijn andere gevallen waar meer discussie over zou kunnen zijn."

Geen slachtoffers, dus geen proces?

Als de verdachte niemand fysieke schade heeft toegebracht, is er dan wel een zaak mogelijk tegen die persoon? Moet er iemand een klacht indienen? Hoe verloopt de procedure dan? 

De theorie: als iemand is opgepakt, is de zaak sowieso in gang gezet. De zaak gaat dan normaal gezien naar een onderzoeksrechter of de raadkamer, die eerst kan beslissen over verdere aanhouding en de verdachte uiteindelijk al dan niet kan doorverwijzen naar de rechtbank voor een strafproces.

In dit geval: een klacht is niet nodig. "Het Openbaar Ministerie kan de zaak opstarten", legt Meese uit. "Sowieso, als ze beslissen de verdachte 24 uur vast te houden, moet er een gerechtelijk onderzoek volgen. Na die aanhouding moet binnen de vijf dagen de raadkamer beslissen over zijn verdere aanhouding." Daarna volgt dan een eventuele doorverwijzing naar de strafrechtbank.

Los van de mogelijke terreurdaad, riskeert de man voor wapenbezit (de wapens in zijn koffer) sowieso ook een celstraf. "Maar het in gevaar brengen van mensen op zich is ook al een zwaar feit", besluit Meese.

Meest gelezen