Antwerpse haven gaat oude Fort Filips-gebied saneren na zware olievervuiling
Uit een rapport van twee jaar geleden blijkt hoe zwaar de grond aan de Scheldelaan vervuild is. "Een onmiddellijke of reële actuele bedreiging voor de veiligheid of het welzijn van de mens", staat te lezen in een analyse van experts uit 2014. "De verontreiniging wordt ingedeeld in urgentieklasse 1." Dat is het hoogste alarmpeil voor bodemvervuiling.
De Antwerpse industrie, en dan vooral de scheepsherstellers, lieten van 1959 tot 1970 minstens 48 miljoen liter olieafval in het bijna verwaarloosde fort dumpen. Dat leverde enorme normoverschrijdingen op. Bijna 50 jaar later blijken de pcb's van Fort Filip, dezelfde als van de dioxinecrisis, de bodemsanering "maximaal 120 keer" te overschrijden en vinylchlorides tot zelfs 17.400 keer.
Havenbedrijf en Vlaamse regering betalen vervuiling
Het huidige Antwerpse havenbestuur heeft weet van de vervuiling en nam enkele jaren geleden al initiatieven om de sanering te starten.
"Het was ons bekend en we hebben ook al vorig jaar, of misschien zelfs het jaar ervoor, in onze boekhouding voorzieningen aangelegd voor de sanering. Er zijn verdere beschrijvende onderzoeken gevoerd en er zal nu een expert worden aangeduid die moet zeggen hoe de saneringswerkzaamheden moeten verlopen", zegt havenbaas Eddy Bruyninckx.
Wie verantwoordelijk is voor de vervuiling, is wellicht niet meer te achterhalen, daarom zullen het havenbedrijf en de Vlaamse regering voorlopig de vervuiling betalen. Ze hebben daarvoor 22 miljoen euro opzijgelegd.
Fort Sint-Filips heeft een rijke geschiedenis
Het Fort (Sint-)Filips is genoemd naar de heerser Filips II van Spanje die allesbehalve een heilige was. Het werd in 1584 gebouwd door Alexander Farnese, de hertog van Parma, om er de val van Antwerpen mee te versnellen.
Eeuwenlang bleef het één van de vele bastions langs de Schelde tot luitenant-generaal Henri Alexis Brialmont de Spaanse schans wegveegde en verving door een 19e eeuws Brialmontfort.
Tijdens de Eerste Wereldoorlog bliezen de Belgen zelf een deel van Fort Filips op om het niet gebruiksklaar achter te laten voor de Duitsers. Daarna werd het fort helemaal verwaarloosd en werd het een ideale stortplaats.