Passchendaele
Zaterdag 12 november
15.35u PASSCHENDAELE één
de film
Passchendaele vertelt het verhaal van de Slag om Passendale, die in 1917 nabij Ieper werd uitgevochten. De film is gebaseerd op de oorlogservaringen van de grootvader van Paul Gross, die de film schreef en regisseerde, en zelf ook de hoofdrol vertolkt.
Nadat sergeant Michael Dunne aan het front gewond raakt en door nachtmerries achtervolgd wordt, wordt hij in Canada verpleegd. Michael begint er een relatie met Sarah, zijn verpleegster. Wegens haar Duitse afkomst speelt zij haar job kwijt. Hoewel hij astma heeft, meldt Sarah’s broer David zich als vrijwilliger. Zo hoopt hij de goedkeuring te winnen van de vader van zijn vriendinnetje. Wanneer David naar het front vertrekt, gaat Michael met hem mee. Beiden komen terecht in de hel van Passchendaele…
Met een budget van bijna 20 miljoen (Canadese) dollar is Passchendaele de duurste Canadese film die ooit werd gedraaid.
de Slag om Passendale
In 1917 hoopt de Britse veldmaarschalk Sir Douglas Haig de Duitsers in Vlaanderen de definitieve genadeslag toe te brengen. Daartoe lanceert hij een geallieerd offensief, waaraan Britten, Nieuw-Zeelanders, Australiërs en Canadezen deelnemen en dat bekend zal worden als de Derde Slag om Ieper, waarvan de verovering van het dorp Passendale een dramatisch hoogtepunt zal vormen.
De Derde Slag om Ieper begint op de ochtend van 7 juni wanneer de Britten nabij Mesen 19 ondergrondse mijnen tot ontploffing brengen onder de Duitse linies. De explosie is zo hevig dat men in Londen de theekopjes hoort rinkelen. Met de explosie van de ‘mijnen van Mesen’ kent het offensief van Haig een succesvolle start. Al snel worden Mesen en Wijtschate op de Duitsers veroverd. Maar daarna loopt het volledig mis…
Net wanneer Haig eind juli verder wil doorstoten, begint het onophoudelijk te regenen. Het landschap verandert in een grote modderbij, waarin de troepen nauwelijks kunnen oprukken. Reeds begin augustus – na een opmars van nauwelijks twee kilometer – komt het offensief tot stilstand.
Midden augustus wordt de aanval hervat. Wekenlang wordt gevochten rond de Meensesteenweg. Na een moeizame gevechten - waarbij bijna dagelijks duizenden doden vallen en de vooruitgang letterlijk meter per meter verloopt – vragen de Britse generaals Plumer en Gough om het offensief op te schorten. Maar Haig heeft een overwinning nodig. Wat aanvankelijk het doel van de eerste fase van het offensief was, wordt nu het einddoel van de hele campagne : de puinhopen van het dorp op de heuvelkam veroveren – Passendale.
Maar opnieuw veranderen aanhoudende stortregens het landschap in een zee van modder, waarin alles vastloopt : soldaten, paarden, artillerie. Pas op 12 oktober bereiken de geallieerde troepen Passendale. Ze proberen het dorp in te nemen, maar Duitse mitrailleurs slaan de aanval onverbiddelijk af.
Eind oktober voert Haig verse Canadese troepen. Een nieuwe aanval start – het wordt eentonig… – in de stromende regen. Op 6 november slagen de Canadezen er in het dorp, of wat er nog van over is, in te nemen. Met de verovering van Passendale eindigt het offensief van Haig. Wanneer een hoge officier het slagveld bezoekt, vraagt hij zich luidop af :”Good God, did we really send men to fight in that ?”. Waarop hij het laconieke antwoord krijgt :”It’s worse further upon…”.
Tijdens de Slag om Passendale hebben de Britten na 100 dagen strijd nauwelijks 8 kilometer veroverd. Daarbij zijn 250.000 manschappen gesneuveld, gewond, vermist of krijgsgevangen gemaakt. Aan Duitse zijde liggen de verliezen iets lager.
Bijna 100 jaar later is ‘Passchendaele’ nog altijd een begrip in het Britse, Canadese, Australische en Nieuw-Zeelandse collectieve geheugen.
links
officiële website van Passchendaele
links in verband met de Slag van Passendale