Franstaligen kiezen resoluut voor "Plan A"

"Plan B voor België is België zelf", zegt Armand De Decker van de liberale MR (de partij zit niet aan de onderhandelingstafel, red.). "Er is geen andere oplossing, een splitsing van België zou armoede meebrengen, ook voor de Vlamingen. Bovendien, de bevolking wenst geen splitsing van het land, ook niet aan Vlaamse kant, ondanks alles wat Vlaams Belang zegt."

De Decker benadrukt ook dat een gesplitst België een Vlaanderen zou opleveren zonder Brussel. De Decker is burgemeester van de Brusselse gemeente Ukkel.

Nochtans is een splitsing van België ook voor de Franstaligen geen taboe meer en wordt erover nagedacht. In de Panorama-uitzending reportage stellen PS'ers Philippe Moureaux en voorzitter Elio di Rupo de splitsing visueel voor. Moureaux tekende Wallo-Brux en Di Rupo zei daarbij dat het Wallonië, Brussel en de zes faciliteitengemeenten zullen zijn. Een opvallend voorstel van de PS. "De enige partij rond de onderhandelingstafel die "Plan B" wil, is de N-VA", zegt Paul Magnette in een reactie.

"We hebben op het einde van de preformatie -toen er een evenwichtige basis voor een akkoord was - gezien dat twee partijen niet verder wilden (N-VA en CD&V, red.). Er was aan Franstalige kant de vrees dat er nooit een akkoord zou komen en dan hebben we gezegd: we zijn geen voorstander van een splitsing, maar als een grondige hervorming niet lukt, moeten we wel een ander plan bestuderen. Maar onze voorkeur is nog altijd een grondig hervormd en efficiënt België. We bestuderen alleen "Plan B" als verzekering in geval van ramp."

Melchior Wathelet van het christelijke CDH benadrukt vooral dat het heel lang zal duren vooraleer er een akkoord zou zijn over een splitsing. "Wie denkt dat we de auto zonder probleem zouden kunnen weggooien en zomaar een nieuwe kunnen kopen? Om een nieuwe auto te kunnen kopen, moeten we op een bepaald moment akkoord gaan en om de oude auto weg te gooien, moeten we ook akkoord gaan. Het probleem zit in de tussenperiode: wat doen we dan? We creëren alleen onzekerheid en het zou iedereen veel geld kosten."

Volgens Olivier Deleuze van Ecolo moet er een "constante hervorming komen zodat de staat efficënter wordt". "Het zou fout zijn te zeggen: het werkt niet goed, dus we gooien het weg." Ook voor Brussel ziet Deleuze een probleem bij een onafhankelijk Vlaanderen met Brussel erbij. "Als we gaan naar een splitsing, wat zeg je tegen die 800.000-900.000 mensen die Franstalig zijn? Als die mensen zeggen: we willen blijven in een Franstalig land? Dan heb je geen keuze want je leeft toch in een democratie. Dan ga je automatisch naar een tweetaligheid."

Geen enkele Franstalige partij wenst de splitsing van België, maar elke partij zegt wel dat er een nieuwe staatshervorming moet komen. Volgens Wathelet moeten er meer bevoegdheden naar de gewesten en gemeenschappen gaan om ze efficiënter te maken. "Wat we moeten doen, is meer coherentie in de bevoegdheden brengen en meer hefbomen geven om hun beleid te kunnen voeren omdat dit een impact heeft op de burgers."

Paul Magnette zegt dat de regio's nu het zwaartepunt van de bevoegdheden moeten krijgen en dat er een nieuwe vorm van solidariteit en een nieuw evenwicht moet komen. "De discussies over de andere scenario's zullen dan verdwijnen. We werken in Wallonië en Brussel heel hard aan onze uitdagingen, met het Marshall-plan bijvoorbeeld, en wij hopen dat de solidariteit zo snel mogelijk niet meer nodig zal zijn. Maar we hebben nog een 10-15-tal jaar nodig om een nieuw kalm en sereen België te kunnen bouwen."

"De MR wil een diepe staatshervorming om tot een moderne Belgische staat te komen", zegt De Decker. "Die zal misschien meer federalistisch zijn, of confederalistisch, maar we willen in elk geval een Belgische staat die zijn taak kan vervullen en een nieuwe impuls kan geven aan ons land. Dat moet mogelijk zijn door bevoegdheden te geven aan de gewesten en gemeenschappen."