Europese Unie tegen de vlakte? "Fransen hebben duidelijk gekozen vóór Europa"

Na de keuze van de Britten om de Europese Unie te verlaten, werd de kritiek op de Europese instellingen op sommige plekken alsmaar luider. Dat was ook het geval in Frankrijk, waar de nieuwe Franse president Emmanuel Macron het tijdens de tweede ronde van de verkiezingen het opnam tegen Marine Le Pen: de voorzitster van het Front Nationale. Zij pleitte voor een zogenoemde frexit.

"We leven in een tijd waarbij sommigen voorspellen dat de Europese Unie tegen de vlakte zal gaan", zegt voormalig Eurocommissaris Karel De Gucht (Open VLD). "Maar nu hebben de Fransen duidelijk gekozen voor een kandidaat die een voorstander van de Europese Unie is en die daar een rol in wil spelen. De plannen van Le Pen - om uit de monetaire unie te stappen - waren totaal ondoenbaar. De Fransen merken ook met welke problemen Groot-Brittannië zit na de brexit. En dat terwijl dat land een sterkere economie heeft dan Frankrijk."

De Gucht ziet in de overwinning van Macron dan ook een optimistisch signaal voor het Europees denken. "Ook in Nederland scoorden de pro-Europese partijen goed tijdens de verkiezingen. En ook in Duitsland zullen we dit najaar hetzelfde zien."

"Het is straf dat Macron als 39-jarige zonder partij erin slaagt om zoveel mensen rond zijn toekomstproject te verenigingen", zegt De Gucht. "Deze verkiezingen zijn gewonnen door de kandidaat van de toekomst. Hij heeft er een duidelijk idee over en staat los van het Franse establishment dat al dertig jaar over hetzelfde - en over zichzelf - spreekt."

Met dat laatste is Gerolf Annemans - Europarlementslid voor Vlaams Belang en persoonlijke vriend van Le Pen - het niet eens. "Le Pen had theoretisch de kans om president te worden, maar het Franse systeem is zo gebouwd dat een uitdager nooit president kan worden. Macron is de voortzetting van de continuïteit. Hij werd gesteund door alle andere kandidaten, Barack Obama, Angela Merkel, de financiële instellingen, enzovoort. Hij zit daar om verder te doen wat er voordien gebeurd is. Hij zal geen verandering belichamen. De vijf jaar die nu komen, zullen niet anders zijn dan die van François Hollande."

Volgens Annemans was het net Le Pen die een toekomstvisie had. "Zij zegt duidelijk dat de Europese Unie niet zo kan blijven bestaan. Ze is strijdbaar en ze weet waarmee ze bezig is. 10 miljoen Fransen hebben gestemd voor haar toekomstprogramma. En dat is - in tegenstelling tot dat van Macron - niet samengeraapt."

Hoe dan ook is de eerste grote uitdaging van Macron de parlementsverkiezingen van volgende maand, zo voorspelt De Gucht. "Hij zal met een programma moeten komen. Hij zal moeten bewijzen dat hij naast het winnen van de verkiezingen ook een land kan leiden. En dat land is niet het makkelijkste van de wereld."

"We zullen moeten kijken wat Macron de komende jaren doet", besluit De Gucht. "Als hij niets doet, dan zal het probleem binnen vijf jaar groter zijn dan nu. Maar de democratie is een systeem dat zich kan rechten. Het heeft zich in het verleden altijd gerecht tegen extreemrechts en dat zal het in de toekomst ook blijven doen."