Vanavond in "Wissel van de macht": De ondergang van Vlaams Belang
Eind jaren zeventig van de vorige eeuw sticht Karel Dillen het Vlaams Blok, een zeer radicale Vlaams-nationale partij die zonder blikken of blozen het vreemdelingenvraagstuk op de politieke agenda zet. Het Blok rijgt zwarte zondag na zwarte zondag overwinningen aaneen. Als in 1996 Frank Vanhecke partijvoorzitter wordt, vormen de drie vrienden Vanhecke, Filip Dewinter en Gerolf Annemans een triumviraat dat de partij stevig in handen heeft en alle flanken afdekt.
Hoewel Annemans wordt afgeschilderd als vertegenwoordiger van de zogeheten gematigde vleugel, zijn ze alle drie even radicaal en extremistisch. Dewinter is de stormram en voorzitter Vanhecke laat begaan. De toon is hard, provocatief, beledigend en vaak ronduit racistisch.
Drie vrienden worden gezworen vijanden
Ondanks de veroordeling wegens discriminatie in 2004, boekt het Vlaams Blok zijn grootste overwinning ooit: 24 procent. Door die veroordeling wordt het Blok gedwongen van naam te veranderen, maar niet van streken: het Blok heet voortaan Vlaams Belang. De partij leeft geïsoleerd in het politieke landschap en wordt door alle andere partijen met de nek aangekeken.
De komst van Marie-Rose Morel zet de hele partij op zijn kop. Zij is het niet eens met de stijl-Dewinter en intern breekt een bittere strijd los: partijbesturen die eindigen met slaande deuren en gebroken servies. Betoverd door haar uitstraling, begint voorzitter Vanhecke een relatie met Morel. Dat drijft de drie vrienden van weleer uit elkaar: Vanhecke, Dewinter en Annemans worden gezworen vijanden.
De overwinningsnederlaag die Dewinter kraakt
Dewinter doet in 2006 een gooi naar het burgemeesterschap van Antwerpen. Vlaams Belang gaat nog lichtjes vooruit tot 33,5 procent, maar moet de duimen leggen voor de socialist Patrick Janssens die Dewinter verslaat met 35 procent. Die overwinningsnederlaag kraakt Dewinter, hij die droomde ooit de eerste VB-burgemeester van de grootste stad in Vlaanderen te worden.
Vanaf dan gaat het bergaf. Vanhecke en Morel keren zich tegen de anderen, maar slagen er niet in om de partij van koers te doen veranderen. Vlaams Belang begint massaal kiezers te verliezen.
Marie-Rose Morel wordt aan de kant geschoven en wanneer ze geveld door ziekte in 2011 overlijdt, laat dat niemand onberoerd. Een tot tranen toe bewogen N-VA voorzitter De Wever verzoent zich op haar begrafenis met zijn jeugdvriendin en studiemakker.
De pletwals aan de rechterkant
De pletwals van N-VA doet Vlaams Belang geen deugd. In 2012 brengt De Wever in Antwerpen Filip Dewinter de genadeslag toe: de partij wordt gedecimeerd tot amper 10 procent.
Twee factoren hebben de ondergang van Vlaams Belang bespoedigd: de interne ruzies en de concurrentie van een nieuwe partij ter rechterzijde.
"Wissel van de wacht" begint om 21.15 uur op Canvas en is ook op VRT NU te zien.