Iedereen mee in bad of zelf verantwoor­delijkheid nemen?

Europees Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker stelde eerder deze week tijdens zijn "State of the Union" een nieuw spreidingsplan voor om 160.000 asielzoekers over de verschillende Europese lidstaten te spreiden. De 40.000 uit zijn eerdere voorstel in mei plus nog eens 120.000 extra asielzoekers. De landen aan de buitengrenzen van de Unie waar veel vluchtelingen als eerste aankomen, zouden op die manier ontlast worden.

Enkele Oost-Europese landen zoals Hongarije en Polen hebben echter al laten verstaan dat ze daar niet aan willen meewerken. Het is dan ook maar de vraag of er morgen op de vergadering van de ministers van Binnenlandse Zaken een unanieme beslissing zal vallen over het spreidingsplan.

Een bijkomende vraag is wat ons land moet doen als blijkt dat enkele Europese landen het spreidingsplan afkeuren. Moet België toch het aantal door de Commissie voorgestelde asielzoekers opvangen of niet? Onder welke voorwaarden?

Tijdens een debat in "De zevende dag" bleek dat er daar tussen de Vlaamse federale meerderheidspartijen nog geen overeenstemming over bestaat. Zo stelde N-VA-Kamerlid Sarah Smeyers dat België alleen wil meewerken aan het spreidingsplan als alle landen dat doen.

"Wij blijven zeggen: als Juncker van ons vraagt om die 4.500 extra mensen op te vangen bovenop wat we vandaag al doen, dan willen wij bindende voorwaarden, een verplichte spreiding en iedereen mee in het bad." Is dat niet het geval, dan zal België volgens Smeyers nog steeds extra asielzoekers opvangen, "maar een lager aantal" dan gevraagd.

Volgens CD&V moet ons land echter sowieso zijn verantwoordelijkheid opnemen. "We moeten alle landen proberen te overtuigen om dit te doen, liefst bij consensus en als dat niet kan dan zal het bij dwang moeten. Maar we kunnen niet maken dat iedereen weer een excuus zoekt om het niet te doen of de deur dichthouden, want dan komt er helemaal geen oplossing. Wij moeten ons aandeel erin opnemen", zei Kamerlid Nahima Lanjri.

Volgens Open VLD-Kamerlid Patrick Dewael moet ons land de twee uitgangspunten overwegen.

Vanuit de oppositie klonk de oproep om hoe dan ook verantwoordelijkheid op te nemen. "Laten we niet wachten op een consensus die er misschien nooit zal komen. Laten we met een aantal landen die van goede wil zijn, die hun verantwoordelijkheid willen opnemen, naar een versterkte samenwerking gaan binnen Europa. Laten we dus met een soort kopgroep naar solidariteit gaan en die vluchtelingen spreiden", stelde Groen-Kamerlid Wouter De Vriendt voor.

Ook over het voorstel van N-VA-voorzitter Bart De Wever om erkende vluchtelingen een apart statuut te geven, lijkt er geen eensgezindheid binnen de federale regering te zijn.

De Wevers partijgenote Smeyers verdedigde het standpunt van haar voorzitter: "Als je nu geen maatregelen neemt, komt ons systeem onder druk te staan. Dan hebben we de keuze: ofwel bouw je een muur rond je sociale zekerheid ofwel rond je land. En dat laatste is iets wat wij niet willen."

Lanjri is het daar niet mee eens: "Dat is zowel wettelijk onmogelijk als moreel verwerpelijk om zoiets voor te stellen." Eerder in "De zevende dag" verzette Europees commissaris Marianne Thyssen zich ook al tegen het voorstel. "Ik begrijp dat niet, om niet het woord flauwekul te noemen."