"Nadenken of we binnen defensie nog alle taken moeten doen"

De federale regering moet op zoek naar 1,2 miljard euro om de begroting op orde te krijgen en ook de Vlaamse regering staat voor een begrotingscontrole, maar Open VLD-voorzitster Gwendolyn Rutten heeft er een goed oog in. "De ministers van Open VLD hebben hun huiswerk goed gedaan. We hebben een aantal besparingen gedaan, bijna tot op de eurocent juist volgens het regeerakkoord. Nu moeten we nakijken of iedereen zijn huiswerk echt heeft gemaakt."

Rutten vindt het belangrijk "dat we ons overheidsapparaat gezonder maken". Volgens haar moeten "de overheidsuitgaven naar omlaag, maar overheden moeten ook anders werken". Bij defensie, waar minister Steven Vandeput (N-VA) binnenkort zijn strategisch plan voorstelt, ziet ze bijvoorbeeld mogelijkheden om te besparen. "Wat wij willen doen, is nadenken of we binnen defensie nog alle taken moeten doen. Hebben we echt een landmacht én een luchtmacht én een marine nodig? De NAVO maakt voor ons die oefening (en stelt voor om fregatten af te stoten ten voordele van een forse luchtmacht, nvdr), maar wij moeten ze ook maken. We kunnen zeggen: we doen minder, maar wat we gaan doen, gaan we ook beter doen. We moeten ons beter specialiseren binnen een aantal takken."

Ook in Vlaanderen kan het overheidsapparaat worden gereorganiseerd volgens Rutten. "Als je bijvoorbeeld een lijst maakt van alle instellingen die met energie te maken hebben, dan zie je dat het met een pak minder moet kunnen."

Voor Rutten is het belangrijkste "dat wij onze Europese engagementen in 2018 nakomen". "We moeten gezonder worden. In het Vlaamse regeerakkoord staat het evenwicht ingeschreven. Maar dat begrotingsevenwicht is geen fetisj, ik wil gerust met een open geest luisteren naar andere partners, maar ik hamer op begrotingsorthodoxie en discipline. Anders schuif je de factuur door naar de mensen die na ons komen."

In "Reyers laat" reageerde Rutten gisteravond nog op de uitspraken van Bart De Wever over racisme. De Wever verwees eerder deze week naar de Berbers als "een gesloten groep met veel wantrouwen tegenover de overheid".

Rutten vindt dat de fout die De Wever maakt is dat hij "in groepsdenken" vervalt. "Eerst verdedigt hij de Vlamingen door te zeggen dat niet alle Vlamingen racisten zijn, maar waarom scheert hij dan daarna alle Berbers en Marokkanen wel over dezelfde kam?"

Een verklaring zoekt Rutten in een verschil in ideologie. "Als liberaal vind ik het belangrijk om te kijken naar het individu en iedereen te bekijken als mens. Ik heb Bart De Wever dan ook gezegd dat ik een andere mening heb. Dit kan voor mij niet, maar ik ben een liberaal. Bart De Wever is een nationalist. Zijn ideologie gaat uit van groepsdenken. (...) Maar een kleine ervaring mag je niet op een hele groep projecteren."

Rutten benadrukt nog dat op deze manier de problemen enkel groter gemaakt worden. Voor haar ligt de sleutel in de empathie. "Plaats je eens in de schoenen van een ander en probeer aan te voelen wat vooroordelen inhouden."