Geens wil af van zwart-witbeoordeling ontoerekeningsvatbaarheid

De behandeling van geïnterneerden in België is een oud zeer. Meer dan duizend geïnterneerden zitten in de gevangenis, zowat steeds zonder aangepaste zorg. Een behandeling die ons land al verschillende veroordelingen van het Europees Mensenrechtenhof opleverde.

In zijn beleidsverklaring belooft Geens "correcte zorg voor geïnterneerden", inclusief aangepaste infrastructuur en een zorgtraject met bijzondere aandacht voor geïnterneerden met een mentale beperking, verslaafden en seksueel delinquenten. Zoals aangekondigd voorziet de minister ook een gespecialiseerd centrum voor observatie en diagnosestelling bij daders, zoals het Pieter Baan Centrum in Nederland.

Net als onze noorderburen stelt Geens ook een graduele beoordeling van de ontoerekeningsvatbaarheid in het vooruitzicht. Vandaag is iemand in België toerekeningsvatbaar of niet, terwijl Nederland tussen die twee uitersten bijvoorbeeld nog verschillende gradaties voorziet. Concrete hervormingsvoorstellen vraagt Geens van de multidisciplinaire commissie die het Strafwetboek mee zal hertekenen.

Henri Heimans, voorzitter van de Commissie ter Bescherming van de Maatschappij, is verwonderd over het plan. "Er is niets mis mee om daarover na te denken, maar er zijn toch andere prioriteiten", vindt hij. Naast de hoge nood aan zorg wijst Heimans bijvoorbeeld op de nood aan drempels opdat geesteszieken niet langer voor het kleinste feit geïnterneerd kunnen worden. "En ook het observatiecentrum en de verloning van de forensisch experten zijn veel dringender."

Erg concreet is het voorstel rond graduele toerekeningsvatbaarheid nog niet. Zich uitspreken over de zin of onzin doet Heimans dan ook niet, al merkt hij nog op dat Nederland intussen een "omgekeerde beweging" maakt door het aantal gradaties terug te brengen "van vijf of zes tot nog twee of drie".