De boerkini zet Unia in haar blootje

Of het met vakantieperiode te maken heeft weten we niet, maar ook nu is er politieke commotie over het al dan niet verbieden of toelaten van de boerkini. "Diversiteit vergt moed. Als je de boerkini toelaat, moet je ook het naaktzwemmen toelaten."
opinie
Opinie
AFP or licensors

Jurgen Slembrouck werkt bij de Vrijzinnige dienst – Universiteit Antwerpen.

Op vraag van enkele steden en gemeenten en enkele zwemsters formuleerde het Interfederaal Gelijkekansencentrum Unia een advies over het dragen van een boerkini in openbare zwembaden. Het centrum stelt dat “een algemeen verbod op het dragen van lichaamsbedekkende badpakken discriminerend kan zijn voor bepaalde zwemmers.” En dat advies lokte snel veel commotie uit.

Volgens Unia heeft een verbod op het dragen van de boerkini “geen juridische gronden” en wordt zo'n verbod beschouwd als een aantasting van de individuele (godsdienst)vrijheid.

Staatssecretaris voor Gelijke Kansen Zuhal Demir (N-VA) herleidde het advies tot “de mening van Unia en ook niet meer dan dat”. Dat haar partijgenoot en Antwerpse schepen voor Diversiteit, Integratie en Inburgering Fons Duchateau (N-VA) haar bijtrad, zal niemand verbazen maar opmerkelijk is alvast dat ook Renaat Landuyt (SP.A), de burgemeester van Brugge, aangaf geen gevolg te zullen geven aan het advies en dat het stedelijke zwembadreglement, waarin het dragen van de boerkini expliciet wordt verboden, behouden blijft.

Er worden al langer vragen gesteld over de onafhankelijkheid en dus het gezag van Unia. Partiigenoot van Demir en ook staatssecretaris Theo Francken vroeg zich dit weekend op VTM af: "Wie is Unia?"

Voor de een is het de belichaming van een linkse gedachtepolitie, voor de andere de “schoothond” van een rechts kabinet. Dat bleek recent weer eens toen de directeur van Unia, Els Keytsman, de weigering van Alain Courtois om een huwelijk te sluiten omschreef als “etnocentrisme” en toen werknemer juriste Rachida Lamrabet - ook artieste - ontslagen werd om haar boerkatoneelstuk.

Nochtans heeft ook nu weer Unia haar best gedaan om haar advies te objectiveren. Dat blijkt bijvoorbeeld uit het feit dat het woord ‘boerkini’ in haar advies niet gebruikt wordt. Men heeft het over “lichaamsbedekkende badpakken”.

Die zijn volgens Keytsman heus niet alleen geschikt voor moslima’s. In haar objectiveringsijver laat ze optekenen dat ook Joodse, preutse en vrouwen met littekens er gebaat mee zouden kunnen zijn. Zwaar behaarde mannen vergat ze te vermelden.

AFP or licensors

Gelukkig werden er nog andere “objectieve” criteria in stelling gebracht. Unia deed onder meer een beroep op het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid, dat duidelijk maakte dat “noch op hygiëne- noch op veiligheidsvlak” de boerkini niet slechter scoort dan reguliere zwemkledij.

Daarnaast werd ook de mening gevraagd van de Vlaamse genderkamer, die stelt dat wanneer de boerkini vrijwillig gedragen wordt, de gelijkheid van mannen en vrouwen niet in het gedrang wordt gebracht en die dus ook niet kan worden ingeroepen om een verbod te rechtvaardigen.

Naaktzwemmen?

Bovendien,“dat het kledingstuk door sommigen als onvoldoende klassiek, te preuts of zelfs als vreemd gezien wordt, volstaat niet om een verbod te rechtvaardigen.”

Gelet op het bovenstaande is het dan ook merkwaardig dat Keytsman meent dat een verbod op naaktzwemmen wel gerechtvaardigd zou zijn. Dat is weinig consequent. Het zou Unia sieren indien ze proactief ook het discriminatoire karakter van een verbod op naaktzwemmen zou aankaarten.

Naaktzwemmen is immers veilig en hygiënisch en vormt geen inbreuk op de gelijkheid van mannen en vrouwen. Voor sommigen is het misschien wat vreemd maar zoals we zagen volstaat dit niet om een verbod te rechtvaardigen.

De boodschap van de boerkini

Of zou het kunnen dat men bij Unia beseft dat een dergelijk proactief pleidooi ook haar boerkini-advies onderuit zou kunnen halen? Het zou ons immers doen beseffen dat voor velen ook de boerkini in strijd is met de goede zeden en dat een breed maatschappelijk draagvlak voor de boerkini ontbreekt (cfr Landuyt).

In tegenstelling tot Unia beseffen de meeste mensen immers dat de boerkini geen gewoon badpak is. Het ongewone is daarbij niet gelegen in de hoeveelheid textiel die gebruikt wordt. Dat is niet de essentie van de zaak, wel de boodschap die de boerkini uitdraagt.

De boerkini geeft uitdrukking aan een islamitische visie op man-vrouw-relaties. Een relatie waarin de man als superieur en dominant wordt beschouwd. De seksuele lust die een vrouw bij een man kan opwekken kan die superioriteit ondermijnen en moet daarom beteugeld worden door dat lichaam te bedekken. De boerkini is dan ook geen lichaamsbedekkend badpak, het is een religieus zwemuniform.

AFP or licensors

Voor de geloofwaardigheid van Unia zou het een goede zaak zijn indien ze ook deze dimensie in kaart zou brengen in plaats van ze weg te objectiveren. Dat zou haar overigens niet moeten beletten om tegen een verbod te pleiten.

Indien niet kan worden aangetoond dat de openbare orde door de boerkini verstoord zal worden, is een verbod mogelijk een brug te ver. In vergelijking met gescheiden zwemmen is het aanvaarden van de boerkini alvast een minder kwaad.

Maar diversiteit vergt moed. In dat geval moet ook het naaktzwemmen worden toegelaten. Ter wille van die diversiteit en de boerkinidraagsters laat ik alvast met plezier mijn zwembroekje thuis.

VRT Nieuws wil op deredactie.be een bijdrage leveren aan het maatschappelijk debat over actuele thema’s. Omdat we het belangrijk vinden om verschillende stemmen en meningen te horen publiceren we regelmatig opinieteksten. Elke auteur schrijft in eigen naam of in die van zijn vereniging. Zij zijn verantwoordelijk voor de inhoud van de tekst.

Meest gelezen