Stop de zwart-wit discussies over digitalisering - Frederik De Bosschere
Frederik De Bosschere laat voor deredactie.be tweewekelijks zijn licht schijnen over verrassingen of tegenslagen in de wondere wereld van de digitale technologie. Hij is strateeg bij In The Pocket, dat strategisch en technologisch advies geeft en digitale producten bouwt voor bedrijven als Bancontact, Colruyt en Samsonite. Twitter: @vrederik.
“Technology itself is neutral.” Het is een van de vele rake punten die Stephen Fry maakt wanneer hij op Hay-festival zijn kijk geeft op onze technologische toekomst.
Ik ga mezelf hier onderbreken. Stop met het lezen van deze column. Beter nog: stop voor de rest van het jaar met het lezen van deze columns. Gebruik de vrijgekomen 60 minuten om de tekst van Fry te lezen (of bekijk de video).
Duizendpoot Fry kadert namelijk op briljante wijze waar technologie ons als mensheid heeft gebracht, en nog zal brengen. Elk cruciaal onderwerp komt ter sprake, elke opportuniteit en elke bedreiging. De tekst is een van de belangrijkste manifesten van onze generatie, voor de volgende generatie. Het is een must-read, niet in het minst voor beleidsmakers.
Terwijl u hopelijk van het Britse genie geniet, werkt deze Stephen-Fry-van-den-Aldi pro forma z’n punt af. Technologie is dus neutraal. Fry maakt die opmerking wanneer hij de impact van het internet vergelijkt met die van de boekdrukkunst.
Drukpersen gaven de megalomane Kerk een ongeziene propagandamachine. Maar: het gaf progressieve bad boys als Diderot ook een manier om met z’n Encyclopédie het Verlichtingsdenken te verspreiden. Drukletters als een mes dat aan twee kanten snijdt.
Onlangs ontmoette ik op reis een collega-backpacker. Om contact te houden, stelde ik voor om elkaar op Messenger toe te voegen.
“I don’t do that. I prefer actually meeting people. You know, like in person.” Ik moest lachen: “I do too. But when I’m not, I’m still having dozens of conversations with friends and family.”
Er volgde een geanimeerde discussie. Helaas was Stephen Fry toen niet in de buurt om de kerk in het midden te houden. (Waarschijnlijk maar goed ook, want Fry haat de Kerk.)
Gesprekken over Technologie geven vaak aanleiding tot Grote Uitspraken, zowel in het kamp van de techno-optimisten als dat van de sceptici. Take a chill pill, jongens en meisjes. Beide kampen hebben gelijk.
Nagenoeg elke innovatie of evolutie heeft een voor- en een keerzijde. Om maar enkele voorbeelden te noemen:
De opkomst van chatten zorgde voor laf, anoniem pestgedrag. Tegelijk kunnen introverte mensen, die in luidruchtige groepen vaak de duimen moeten leggen, zich ontpoppen tot komische entertainers of gevatte poëten.
Tinder is een vleeskeuring. Anderzijds geeft het ook mensen die minder proactief zijn op de dansvloer de kans om een date te versieren.
Facebook maakte een einde aan dia-avonden. Dan weer positief: Facebook maakte een einde aan dia-avonden.
Het algoritme dat uw Facebook-nieuwsfeed vormgeeft zorgt voor 'echo-kamers' waarbij we steeds dieper in onze eigen bubble belanden. Tegelijk krijgt u dankzij dat algoritme op elk ogenblik van de dag een persoonlijke krant voorgeschoteld, met nieuws uit de wereld en uit uw sociale kringen.
Selfies hebben ons vreselijke zaken als selfie sticks en duckfaces opgeleverd. Anderzijds maken ze (geholpen door filters en verdere Instagram-matie) dat onze communicatie nooit rijker was aan beelden.
Door slimme computersystemen en dataverwerking worden steeds meer keuzes namens u gemaakt. U kan die zin op twee manieren interpreteren.
Dankzij e-commerce krijgt u nagenoeg al uw materiële wensen ’s anderdaags in de bus. De logistieke knoop spant zich intussen verder aan.
'On-demand' platformen als Spotify, Airbnb of Uber bedreigen bestaande tewerkstelling. Ze creëeren tegelijk nieuwe jobs.
Onze obsessie met smartphones zorgt ervoor dat koppels, zelfs tijdens een intiem strand-diner, aan hun scherm gelijmd zijn. Die telefoon zorgt er eveneens voor dat ik datzelfde paradijselijke strand kan aanschouwen met precies de juiste zomerzoete soundtrack in m’n oren (“Asleep From Day - The Chemical Brothers"), ook al ligt m’n CD-collectie 10.000 kilometer verder.
Twitter maakte de Arabische Lente mogelijk. Helaas creëerde het ook Donald J. Trump.
Artificiële intelligentie en automatisering zouden wel eens een einde kunnen maken aan de nood om nog veel te werken. Als we niet opletten (en beleidsmatig de juiste keuzes maken), zal het een sociaal bloedbad teweegbrengen.
...
Ik kan zo nog wel een tijdje doorgaan met ying-yang’en. Het punt is hopelijk duidelijk.
Elke keer u over technologie zegt “Ja maar”, zeg ik “Maar ook”. De technologie zelf is neutraal. Het is aan ons om er iets goeds mee te doen.
Eén ding staat vast: niets doen is geen optie. Technologie kiest zelf misschien geen richting, ze laat zich alleszins niet afremmen.
VRT Nieuws wil op deredactie.be een bijdrage leveren aan het maatschappelijk debat over actuele thema’s. Omdat we het belangrijk vinden om verschillende stemmen en meningen te horen publiceren we regelmatig opinieteksten. Elke auteur schrijft in eigen naam of in die van zijn vereniging. Zij zijn verantwoordelijk voor de inhoud van de tekst.