Roundup uit de rekken? Staaltje steekvlampolitiek - Aerts, Bertier en Bryon

Is het gebruik van glyfosaat nu gevaarlijk of niet? "Als we de draad kwijt zijn, grijpen we terug naar het voorzorgsprincipe, maar waarom dan plots nu, en waarom geldt het niet voor iedereen?" Drie onderzoekers zetten grote vraagtekens bij de reacties op de onthullingen uit de Monsanto Papers.
opinie
Opinie
©DELEU/Eurekaslide

Liesbeth Aerts, Lien Bertier, Astrid Bryon zijn alle drie bio-ingenieur van opleiding en zijn nu onderzoekers, respectievelijk aan de universiteiten UNSW Sydney, UC Davis en UGent.

Dave Van Meel van Greenpeace zegt in Knack dat hij zijn besluit genomen heeft: “Volgens mij is glyfosaat kankerverwekkend. Waarom laat ik het woord 'waarschijnlijk' weg? Omdat het mijn overtuiging is.”
Twee dagen later klaagt Kolet Janssen op deredactie.be aan dat er in het glyfosaatdebat “opeens wordt gepleit om alleen rekening te houden met wetenschappelijke argumenten en geen conclusies te trekken vanuit emotionele motieven”.

We huiveren wanneer we het lezen. Een week nadat wetenschappers wereldwijd op straat zijn gekomen met de boodschap “Facts matter!”, blijkt uit de mediahetze rond de Monsanto Papers dat onze roep om “evidence-based policy” in dovemansoren is gevallen. De mening van Dave Van Meel is al even verdacht als het gesjoemel van Monsanto, en we mogen alleen maar hopen dat onze beleidsmakers wél naar de eigenlijke wetenschappelijke resultaten kijken. Wat er zich deze week heeft afgespeeld, doet helaas het tegendeel vermoeden.

Politici plots wakker

Uit vrijgegeven e-mails blijkt dat Monsanto – op z’n zachtst gezegd –niet zo ethisch te werk ging bij het rapporteren van zijn wetenschappelijke studies. Uiteraard is dat zorgwekkend en moeten zij hiervoor op het matje geroepen worden. Onze regelgeving is echter op heel wat meer gestoeld dan enkel de data die Monsanto aanreikt, en gelukkig maar.

De bewuste e-mails zijn ook niet deze week aan het licht gekomen, maar al ettelijke weken geleden. Er is al uitgebreid over bericht in de buitenlandse pers, en over gediscussieerd in het Europees Parlement. Al die tijd zijn er in Vlaanderen of België geen maatregelen genomen. Maar zodra De Standaard en Knack er iets over schrijven, dan schieten onze politici plots wakker. Onmiddellijk wordt er een (tijdelijk) verbod voor particulieren ingevoerd, maar dat geldt dan weer niet voor professionele gebruikers.

Het is niet verwonderlijk dat niemand nog kan volgen. Is het gebruik van glyfosaat nu gevaarlijk of niet? Als we de draad kwijt zijn, grijpen we terug naar het voorzorgsprincipe, maar waarom dan plots nu, en waarom geldt het niet voor iedereen?

Context ontbreekt

Wij zijn geen toxicologen, maar een heel klein beetje opzoekwerk toont al snel wat context die in quasi alle media ontbreekt: de vaak aangehaalde IARC studie (van de WHO) die glyfosaat als ‘waarschijnlijk kankerverwekkend’ bestempelt, kijkt naar toxiciteit zonder rekening te houden met blootstelling (hier kan je lezen waarom dit zo’n verschil maakt). Ook de conclusies van de proefdierstudie van Séralini waarover we hoorden op Terzake heeft al bakken kritiek gekregen (bij monde van de ombudsman geeft de VRT haar fout in de berichtgeving ook toe). Misschien is het dan toch niet zo vreemd dat ECHA en EFSA groen licht gaven?

We gaan ons hier niet uitspreken over de veiligheid van glyfosaat (of de alternatieven), daarvoor kennen we de materie onvoldoende. Gelukkig is onze mening niet belangrijk en die van Dave Van Meel evenmin. We blijven best bij de feiten. Helaas lijken onze beleidsmakers ook maar wat de wind achterna te lopen, en dat baart ons eigenlijk veel meer zorgen dan het mogelijke gevaar van sproeien met Roundup.

Meest gelezen