Sorry, vandaag herstellen we, dus geen trein!

Kunt u zich inbeelden dat een autosnelweg elke zondag gesloten zou zijn? Ziet u het gebeuren dat een gewestweg elke dag om 11 uur ’s avonds op slot zou gaan en u er tot de volgende morgen niet meer over zou kunnen rijden?
opinie
Opinie

Stefan Stynen is voorzitter TreinTramBus en Gianni Tabbone is voorzitter van Navetteurs.be.

Wellicht hebt u, overmand door zoveel surrealisme, heftig neen geknikt, tenzij … u treinreiziger bent. Dan komt u dat bekend voor, want precies die dingen doet Infrabel, de beheerder van onze nationale spoorinfrastructuur.

Zo is een van beide spoorlijnen tussen Antwerpen en Brussel, op zondag potdicht. Er kan dan geen trein rijden. Na half elf ’s avonds vertrekt er geen trein meer van Brussel naar de Waalse hoofdstad Namen: de spoorlijn gaat dan slapen.

Over het algemeen hebben treinen sinds december 2014 meer rijtijd gekregen. Volgens de NMBS en Infrabel waren die extra minuten nodig om hinder door onderhoudswerken te compenseren en ervoor te zorgen dat de stiptheid gewaarborgd blijft.

In realiteit is de stiptheid niet verbeterd en sluit Infrabel diezelfde spoorlijnen tegenwoordig vaak, als de werken dan eindelijk plaatsvinden.

Zo rijden er in februari, maart en april gedurende 9 zondagen bijna de hele dag geen treinen tussen Hasselt en Tongeren. Op de drukke lijn van Brussel naar Oostende zijn er vorig jaar gedurende 16 weekends – dat is 1 op 3 – werken uitgevoerd die tot treinafschaffingen en grote omleidingen geleid hebben.

Uiteraard zijn onderhoudswerken aan het spoornet noodzakelijk. Of ze zo’n grote impact op de dienstverlening moeten hebben, is een ander paar mouwen.

Van nacht naar dag

Maar het kan erger. Infrabel is nu van plan om onderhoudswerken, die tot nog toe ’s nachts plaatsvonden, overdag uit te voeren. Die zogenaamde massificatie – het woord is al even lelijk als het idee zelf – zal onvermijdelijk tot afgeschafte treinen leiden, want men wil dan tijdelijk één spoor buiten dienst stellen.

Op de vele enkelsporige lijnen, die het Belgisch spoornet telt, is de situatie nog desastreuzer: één spoor buiten dienst stellen betekent gewoon dat daar geen enkele trein meer kan rijden. Dit beleid van Infrabel heeft desastreuze gevolgen voor de NMBS en bijgevolg ook voor de reiziger: die zal veel vaker dan nu een bus moeten nemen in plaats van een trein, de stiptheid gaat er verder op achteruit, aansluitingen komen in het gedrang. Kortom, de massificatie is het ideale recept om reizigers massaal uit de trein en richting auto te jagen.

Als nationaal infrastructuurbeheerder heeft Infrabel van de regering een opdracht van openbare dienst gekregen. Die houdt o.a. in dat het de vervoersmaatschappijen een performant en goed onderhouden spoornet ter beschikking moet stellen. Als daarvoor de dienstregeling tijdelijk moet gewijzigd worden, moet Infrabel volgens artikel 5 van zijn beheerscontract alles in het werk stellen "opdat die wijzigingen in overeenstemming zouden zijn met de strategische doelstellingen van die ondernemingen".

De massificatie lijkt ons daarmee niet te sporen. Infrabel doet daarmee exact het tegenovergestelde van zijn Nederlandse evenknie: daar is beslist om werkzaamheden aan het spoor voortaan zoveel mogelijk ’s nachts door te voeren in plaats van overdag, en dit in overleg met alle actoren inclusief de reiziger.

Misbruik monopolie?

We hebben sterk de indruk dat Infrabel zijn monopoliepositie als netwerkbeheerder misbruikt om op de kap van de reizigers en ten koste van de NMBS druk uit te oefenen op de regering. Dat is ontoelaatbaar.

Dat ontslaat de regering niet van de plicht om zowel Infrabel als de NMBS de nodige middelen te geven, zodat ze het spoorvervoer tot een kwalitatief vervoersalternatief kunnen uitbouwen.
Daarover moet dringend een rondetafel georganiseerd worden, waaraan niet alleen Infrabel en de NMBS deelnemen, maar ook de overheid als regulator én de reizigers.

Meest gelezen