Politici stop alsjeblieft het navelstaren!

"Gouverner, c'est prévoir!" Het is een wijsheid van de Franse politicus Emile de Girardin. "Regeren is vooruitzien." Spijtig genoeg doen politici in ons land het omgekeerde: "We lossen de problemen pas op als ze zich aandienen", zei wijlen Jean-Luc Dehaene. Luckas Vander Taelen hoopt dat dit eindelijk verandert.
opinie
Opinie
Photo12/Photosvintages

Luckas Vander Taelen is gewezen parlementslid voor Groen, muzikant en freelancejournalist.

BELGA/VERGULT

De Girardin was een Frans politicus die in 1852 een wijsheid neerschreef die wel heel vaak geciteerd, maar weinig toegepast wordt : gouverner, c'est prévoir!

De Girardin kent helaas niet veel discipelen in de Belgische politieke klasse. Vooruitziendheid is niet bepaald haar meest kenmerkende karakteristiek. Onze leiders zijn liever bricolerende loodgieters dan visionaire staatsmannen.

Veel meer dan het devies van de Girardin verkiest ons uitgebreide legioen ministers het pragmatisme van Jean-Luc Dehaene :

We lossen de problemen pas op als ze zich aandienen.

Emile de Girardin zucht in zijn graf...

Dat noemt men dan gezond verstand, maar eigenlijk is dit niet meer dan onvermogen om een maatschappelijke visie op lange termijn te formuleren. Want daar is moed voor nodig en staatsmanschap, eigenschappen die onze bestuurders wel eens willen ontberen.

Probleem Zaventem ligt al 20 jaar op tafel ...

Verder kijken dan de volgende verkiezingen is een heel moeilijke opgave voor politici. Zelfs nu een regering vijf jaar aan de slag mocht en de grootste partij de kracht van de verandering roemt, ging alles er aan toe zoals het altijd al gegaan is: de grote problemen waarmee dit land te maken krijgt, worden vooruitgeschoven.

Alles wat conflictueus zou kunnen zijn, wordt zo lang mogelijk uitgesteld. Tot het niet meer verder kan. Dan breekt een crisis uit, zoals nu met de luchthaven van Zaventem. Al twintig jaar wordt daarover geen beslissing genomen, wordt er niet nagedacht over hoe het belang van een nationale luchthaven voor economie en werkgelegenheid te verzoenen met de de levenskwaliteit van de burgers die in de onmiddellijke omgeving wonen.

Een regeringsleider met visie had al lang een plan uitgewerkt en afgetoetst met alle betrokken partijen. Maar juist dat is zo moeilijk in dit land: er zijn te veel betrokken partijen.

Wij zeggen graag dat onze staatsstructuur de meest geraffineerde ter wereld is, maar het wordt steeds duidelijker dat de verregaande autonomie van de gewesten geen garantie biedt op een performant bestuur. Dat blijkt met de nationale luchthaven, die in Vlaanderen ligt maar de twee andere gewesten overlast berokkent. Omdat politici enkel aan hun eigen achterban denken, kan het probleem niet opgelost raken met een goed gesprek.

Ook de Brusselse ring ...

De Brusselse ring, die in Vlaanderen ligt, is zo mogelijk nog een absurder voorbeeld: welke grootstad heeft geen inspraak over de autoweg die haar omcirkelt? Maar Brussel zelf doet het nauwelijks beter: enkel als tunnels beginnen in te storten, wordt er gedacht aan het onderhoud ervan.

En een eigengereide burgemeester die besloot om het centrum van Brussel autovrij te maken, vond het zelfs niet nodig om dit te kaderen in een globaal verkeersplan.

Mobiliteit is een van de grote uitdagingen van deze eeuw. Specialisten wezen er al lang geleden op dat hier dringend aan gewerkt moet worden. Het wordt zowat onmogelijk zich met een auto te verplaatsen zonder in een woud van vrachtverkeer stil te staan. Aan de wildgroei van bedrijfswagens wordt nauwelijks geraakt.

En een expresnet ...

En dit land permitteert zich om de bouw van een expresnet zowat twintig jaar vertraging te laten oplopen. Hoewel iedereen weet dat enkel een performant spoorbedrijf een alternatief is voor vastlopend autoverkeer, zijn politieke partijen meer begaan met politieke benoemingen in het bestuur van de NMBS dan met de modernisering ervan.

Ooit was de Belgische spoorweg een voorbeeld voor de wereld. Nu doen sommige treinen er langer over dan in de vijftiger jaren. Het zal de politieke klasse een zorg zijn.

En de pensioenen ...

En wie durft het te hebben over de pensioenbom? Ook daar zijn bijna alle deskundigen het over eens: in tegenstelling tot bijvoorbeeld Nederland hebben opeenvolgende regeringen te weinig reserves opgebouwd. En steken ze ook op dit vlak hun kop in het zand. Alsof niet haarfijn te berekenen valt hoeveel geld nodig zal zijn om binnen afzienbare tijd te voorzien in geld voor pensioenen.

Net zoals men de nationale schuld boven de 100% van het bnp heeft laten uitstijgen. De massale hoeveelheid overheidsgeld die besteed wordt om leningen af te betalen, zou elders veel productiever gebruikt kunnen worden. En als de rente uitbreekt, dan zullen de catastrofale budgettaire gevolgen niet te overzien zijn.

Maar de enige zondvloed waar onze politici bang van lijken te zijn, is een electorale afstraffing. Verder dan hun navel reikt hun perspectief niet.

Het schandaal rond de intercommunales is de perfecte illustratie van het totale failliet van onze politici, die meer met zichzelf dan met het staatsbelang bezig zijn. Het gemak waarmee ze zich jarenlang verrijkt hebben, zonder zich daarbij vragen te stellen, wijst op hun totaal gebrek aan verantwoordelijkheidszin.

Het plotse ethische reveil van partijvoorzitters, die deze decadentie altijd getolereerd hebben, is weinig geloofwaardig. Onze mandatarissen koesteren zich in middelmatigheid en kijken onverschillig toe hoe het land langzaam vervalt. Het populisme zal er wel bij varen. Emile de Girardin zucht in zijn graf...

Meest gelezen