De "Jungle" is weg. En nu? - David Lowyck

David Lowyck is directeur van Minor-Ndako die zich bekommert om kindvluchtelingen en dat onder meer in de Jungle van Calais deed.

Vandaag is de Jungle voor mij een containerbegrip geworden: een samenleving faalt om een kwetsbare groep kinderen en jongeren een minimum aan bescherming te (willen) geven. Het feit dat die kinderen en jongeren alleenstaande vluchtelingen zijn uit Afghanistan, Syrië, Somalië, Eritrea, enz. maakt het nog schokkender.

We zijn het er allen over eens dat niemand zou toestaan dat een paar honderd Vlaamse kinderen massaal gedumpt worden op een stuk drassig moerasland. Overgeleverd aan mensensmokkelaars, dagelijks geconfronteerd met verwaarlozing, misbruik en mishandeling.

Als beleidsmakers zo massaal kinderen laten stikken, dan zit het grondig fout. Het feit dat die Jungle afgebroken werd en dat voor de aanwezige niet-begeleide minderjarige vluchtelingen na vele maanden ‘een oplossing’ gevonden werd, verandert niet veel aan mijn oordeel.

Heel lang werden we gesust met het idee dat het onmogelijk was iets te doen. Onmacht en frustratie alom en toen kon het plots wel, sluitingsdag was daar. Bewoners werden geteld – 1500 niet-begeleide minderjarigen! – rijen werden gevormd, bussen ingelegd, opvangcentra gevuld en na enkele dagen was de hel van Calais verleden tijd. Veel jongeren konden plots toch naar familie in het Verenigd Koninkrijk.

Een kind hoort niet thuis in de jungle. Ze kunnen daar niets goeds leren en komen er niet ongeschonden uit. Kinderen horen thuis in een gemeenschap met regels die zorg en bescherming bieden. De bestaande regels (Dublin) geven hen het recht op hereniging met familie.

Akkoord dat de overheid die verwantschap onderzoekt, maar zo’n procedure moet en kan afgehandeld worden binnen een redelijke termijn. Een overheid die streng is voor een ander moet dat ook voor zichzelf zijn.

Zo niet leveren we kinderen over aan smokkelaars die clandestien de overtocht regelen maar er niet bij vertellen tegen welke prijs.

Belgische en Europese overheden reageerden op dit vluchtelingen-/opvangprobleem contradictorisch en inconsequent. Heeft dit niet vooral te maken met de onwil om deze kinderen en jongeren gepaste zorg te bieden en een geëngageerde langetermijnvisie te ontwikkelen?

Je hoeft geen expert te zijn om te begrijpen dat alleenstaande kinderen en jongeren op de vlucht vaak zwaar getraumatiseerd zijn en adequate zorg nodig hebben. Opvang en begeleiding zijn de basisvereisten voor zorg, geven om kinderen en jongeren ook.
Die eenvoud maakt de Jungle van Calais nog pijnlijker.

Wellicht willen we liever geen vluchtelingen, geen Jungle in Calais en geen vraag om hulp want dat maakt ons vreselijk ongemakkelijk.

Het kortetermijndenken tiert ook welig als het gaat om vluchtelingen.

Een paar honderd agenten die posteren aan de Frans-Belgische grens is daar een schoolvoorbeeld van. De klassieker in de vluchtelingensector, het lijkt bijna een flauwe mop - voer voor cartoonisten.

Majid, de kindvluchteling die gevolgd wordt in de "Pano": Wat na Calais?

Vooral geen opvang en zorg bieden in de hoop dat een kamp als dat in Calais wel vanzelf zal verdwijnen is er nog zo één. In de hoop dat daarmee het probleem (en dus onze verantwoordelijkheid) vanzelf zal verdwijnen. Iets wat je niet ziet is er dus niet? Vooral niets doen om een vermeend aanzuigeffect te vermijden is de hekkensluiter van de kortetermijnvisie.

De vluchtelingencrisis (voor jongeren) is een drassige jungle geworden waarin we met z'n allen verstrikt zijn geraakt. De manier waarop Europa zich (niet) organiseert als het gaat om opvang van deze groep is de oorzaak van nieuwe trauma's voor reeds zwaar getraumatiseerde kinderen en jongeren.

De jungle van Calais is weg maar verderop, in Turkije, Griekenland en Italië verrijzen nieuwe.