Krijg jij dezelfde pensioenrechten als Siegfried Bracke? - Kim De Witte

Kim De Witte is docent in de leergang pensioenrecht van de KU Leuven en pensioenspecialist van de linkse partij PVDA.

De voorzitters van de verschillende parlementen in het land hebben een akkoord bereikt over het pensioen van de parlementsleden. De pensioenleeftijd wordt opgetrokken tot 67, maar enkel voor de verkozenen vanaf 2019. Alle huidige parlementairen zullen dus verder genieten van de bestaande pensioenprivileges.

Kamervoorzitter Siegfried Bracke zei enkele maanden geleden: “We gaan een einde maken aan de pensioenprivileges van de parlementsleden”.

Gisteren herhaalde hij nog bij de VRT: “We gaan doen zoals alle andere mensen doen.”

Doen zoals alle andere mensen doen? De Kamervoorzitter heeft blijkbaar niet veel begrepen van de pensioenen van de werknemers, noch van de pensioenhervorming die de regering hen oplegt. Een vergelijking tussen de twee.

Volksvertegenwoordigers die in de Kamer of in een ander Belgisch parlement zetelden vóór 1 juni 2014, kunnen met pensioen gaan vanaf 55 jaar en met vervroegd pensioen vanaf 52 jaar.

Ze kunnen dan al een mooi pensioen opvragen. Enkele voorbeelden.

Charles Michel

Charles Michel, eerste minister (MR), is verkozen in de Kamer sinds 1999. Zijn wettelijk pensioen dat hij tot nu toe heeft opgebouwd is gelijk aan 3.832 euro per maand (bruto). In 2027 zal hij 52 jaar zijn. Als hij ervoor kiest om op dat ogenblik met pensioen te gaan, dan zal hij dat bedrag maandelijks kunnen opvragen.

Kris Peeters en Bart De Wever

Kris Peeters, minister van Werk (CD&V) en Bart De Wever, schaduwpremier en burgemeester van Antwerpen (N-VA), zijn parlementair sinds 2004. Zij kunnen ook vanaf 52 jaar met pensioen gaan en 2.555 euro per maand opvragen (bruto).

Dit geldt niet alleen voor hen, maar voor alle parlementairen die al een mandaat hadden vóór 2014. Dat is ongeveer twee derden. De hervorming die de meerderheidspartijen nu willen doorvoeren verandert daar niets aan.

De pensioenen van Charles Michel, Kris Peeters en Bart De Wever als parlementair zijn bovendien cumuleerbaar met hun pensioen als burgemeester, als bestuurder in instellingen en vennootschappen van de overheid en als werknemer of zelfstandige in de privé sector voor of na hun mandaat als parlementair.

In de feite zullen Michel, Peeters en De Wever daardoor aan pensioenen komen van om en bij de 4.250 euro netto per maand Het exacte cijfer is moeilijk te berekenen, maar zal niet ver afwijken van deze schatting.

Deze voordelige regeling geldt niet alleen voor hen, maar voor alle parlementsleden. Het contrast met het pensioen van gewone werknemers is erg groot.

De pensioenleeftijd voor gewone werknemers verschuift naar 67 jaar. De vervroegde pensioenleeftijd wordt 63 jaar, op voorwaarde dat men 42 jaar gewerkt heeft. Wie niet aan 42 gewerkte jaren komt – zoals drie vierde van de huidige vrouwen – moet verder actief blijven tot 67 jaar.

De vervroegde pensioenleeftijd van 63 jaar is van toepassing op iedereen vanaf 63 jaar. Geen mogelijkheid om de reeds opgebouwde pensioenrechten op te vragen vanaf 60 jaar, zoals de parlementsleden dat dus wel kunnen doen met hun reeds opgebouwde rechten vanaf 52 jaar.

Het parlement werkt hier met twee maten en twee gewichten. Strengere regels voor de gewone man en vrouw dan voor zichzelf. Waarom?

Net na de aankondiging van de verhoging van de pensioenleeftijd naar 67 jaar lanceerde de PVDA een petitie op internet “Werken tot 67? Vergeet het”. De petitie behaalde in een mum van tijd 40.000 handtekeningen. Er stroomden ook 7.000 getuigenissen binnen.

Katrien

Onder meer van Katrien, onderwijzeres. Zij is beginnen werken op 25 jaar, toen haar twee kinderen drie en vijf waren. Katrien zegt dat ze graag wil stoppen op de vervroegde pensioenleeftijd van 63 jaar, om nog wat van haar kleinkinderen te genieten. Maar omdat Katrien 'slechts' 38 jaar gewerkt heeft, zal zij moeten doordoen tot 67 jaar.

De loopbaanvoorwaarde voor het recht op vervroegd pensioen wordt opgetrokken naar 42. Pas op 67-jarige leeftijd zal Katrien aan 42 gewerkte jaren geraken.

Dave

Dave werkt in de industriële koeling. Hij doet dat nu al 30 jaar. Vele malen per dag bezweet en beladen met gereedschap op een trapladder vanuit diepvriezers van min 40 graden naar machinekamers met brullende compressoren van plus 30 graden. “Wij werken ‘s winters en ‘s zomers, weer of geen weer. Vaak zitten we op roofingdaken, waar het in de zomer tot 50 graden wordt en in de winter ijzig koud is met snijdende wind. Komen daar nog eens bovenop de lange afstanden die we elke dag moeten afleggen om de verschillende klanten te depanneren.

Werken tot 67? Voor mijn lichaam is dat gewoon niet haalbaar. Ik ben nu 52 en kruip al elke dag uit bed met stijve gewrichten en tintelende handen en voeten. Wat gaat dat zijn over vijftien jaar?”

Andy 

Andy is bediende in een KMO. Hij wil met pensioen gaan eind 2016, op 62-jarige leeftijd. Hij heeft dan 38 jaar gewerkt. Hij is geboren in 1954, beginnen werken in 1977, aan een eerste jaarloon van 7.500 euro bruto per jaar (300.000 BEF in 1977) en met een gemiddelde loonstijging van 5 procent per jaar (2,5 procent inflatie en 2,5 procent reële loonstijging, promoties en jobwijzigingen inbegrepen).

In 2015 heeft hij een jaarloon van 45.206,24 euro bruto. Hij is alleenstaande. Hij zal een wettelijk pensioen van werknemer trekken gelijk aan 1.155,12 euro bruto per maand.

Het gemiddeld pensioen voor een werknemer schommelt momenteel rond de 1.050 euro per maand. Werknemers die 30 jaar gewerkt hebben, hebben recht op een minimumpensioen van 1.123 euro per maand (veel werknemers, vooral vrouwen, geraken niet aan een loopbaan van 30 jaar). Een volksvertegenwoordiger heeft dat bedrag al na een periode van vijf jaar.

Langer werken voor minder pensioen is voor veel mensen niet te doen.

In plaats van het twee-maten-twee-gewichten beleid, waarbij men wel aan de verworven rechten van de grote groep werknemers raakt, maar niet aan die van de kleine groep overbetaalde parlementairen, zouden we beter het omgekeerde doen.

We zouden ook beter onze wettelijke pensioenen versterken. Die behoren nu tot de laagste van West-Europa.

We zouden tot slot ook best een democratisch debat over de pensioenen organiseren. Dat is fundamenteel en dringend, want langer werken voor minder pensioen is niet alleen voor onze parlementairen, maar ook voor heel veel gewone mensen echt niet te doen.