Een aangenaam terug-thuis-gevoel - Luckas Vander Taelen

Luckas Vander Taelen is gewezen parlementslid voor Groen, muzikant en freelancejournalist.

Ik las in de krant een opmerkelijke uitspraak van een 17-jarige jongeling. Hij was deze zomer voor het eerst in Parijs geweest. Fysiek bedoelde hij daarmee dan, want hij was er virtueel al geweest, met een of andere toegepaste applicatie.

Het echte Parijs was hem een beetje tegengevallen. Reizen, in de aloude betekenis dat je je lichaam verplaatst van de ene plek naar de andere, dat is iets uit het verleden, zei hij er nog bij. Dat gebeurde lang geleden met paard en kar; nu zijn daar betere methodes voor: de technologie heeft ervoor gezorgd dat je net zo goed vanachter je computer op wereldreis kan gaan. Dat kost in ieder geval veel minder en als een stad je tegenvalt, dan ga je gewoon naar een ander land. Eén muisklik en je bent de oceaan over.

Het zal wel aan mijn 58 jaren liggen, maar ik schrok toch een beetje op. Het leek wel of de sciencefictionverhaaltjes uit mijn jeugd, over de toekomst in het verre jaar 2000 zich gerealiseerd hadden.
Beam me up, Scottie! We worden allemaal wereldreizigers maar we komen ons huis niet meer uit. Globetrotters op pantoffels.

Of toch: er zijn nog jonge mensen die reizen. Ik kwam ze deze zomer in groten getale tegen, toen ik met mijn echtgenote een ver land doorkruiste en reisde als we deden lang geleden, met gammele bussen en pruttelende toektoeks. Maar in geen café, hotel of restaurant ontbrak wifi en daarvan waren de gevolgen meteen zichtbaar: jonge reizigers die onze weg kruisten, hadden als wakkere cowboys in het Wilde Westen hun colt, hun smartphone, continu in de aanslag.

Als vier van die jonge toeristen samen aan een tafel zaten, in wat moest doorgaan voor een gemeenschappelijke maaltijd, dan werden de telefoons meteen geraadpleegd. De drang om te verwijlen op sociale media is blijkbaar zo sterk dat verbale communicatie stilaan een gewoonte uit een niet-technologisch verfijnd ver verleden lijkt te worden. Vaak zag ik groepen dergelijke smartphone-junkies die in een omgeving van uitzonderlijke landschappelijke schoonheid slechts aandacht hadden voor het kleine scherm van hun iPhone.

Ik geef grif toe: ook ik ben niet zonder virtuele zonden. Ik heb dan wel geen smartphone, maar had wel mijn tablet bij me. En de overweldigende aanwezigheid van wifi, zelfs in de meest bescheiden guesthouses, maakt het moeilijk om niet een paar keer per dag nieuwsmedia te raadplegen.

Ik mocht dan wel een paar duizend kilometer van huis zijn, maar van de Belgische actualiteit heb ik niets gemist. De mogelijkheid om verbonden te blijven werkt verslavend, omdat je net als in een spannend boek het vervolg wilt kennen.

Hoe anders was dat vroeger, toen ik door Midden-Amerika trok en geen weken op de hoogte was van wat er in dat verre Vlaanderen zoal gebeurde. Dat leek dan ook allemaal zo relatief, alsof door de afstand mijn land van herkomst de wederwaardigheden aldaar gereduceerd waren tot hun juiste, kleine proporties.

Toen kon je nog na een lange reis thuiskomen en aan een vriend vragen: "Wat is hier allemaal gebeurd?" Of gretig de oude kranten doorbladeren die mijn moeder voor me opgespaard had. Dat gaf een aangenaam terug-thuis-gevoel. Nu weten we alles, alsof we niet vertrokken zijn. En we moeten niets over onze reis vertellen; iedereen weet daar toch alles over, want we hebben het op Facebook gezet.

Dus heeft die 17-jarige misschien wel gelijk. Gewoon thuisblijven en wegdromen voor de computer. Maar ik denk dat ik toch liever het plezier van reizen in heel mijn lichaam en niet alleen in mijn hoofd voel. Volgende keer vertrek ik en laat ik mijn tablet thuis. Beloofd!