Belgium: a failed State? - Mark Eyskens

Twee weken na de terreur in Parijs trekt ex-premier Mark Eyskens enkele lessen. Vandaag deel 1: Als we meer veiligheid willen, is er meer Europese integratie nodig, niet minder.
opinie
Opinie

Mark Eyskens is ex-premier en minister van staat. Hij was jarenlang een boegbeeld van de CD&V. Morgen deel 2 van zijn lessen na de terreur: over populistische uitbuiting van dit drama.

België in het uitstalraam

De internationale media zijn kritisch en negatief in verband met de wijze waarop België de strijd tegen het grensoverschrijdende terrorisme aanpakt. Vooral de Angelsaksische pers was scherp en in Frankrijk poogde men de schuld voor eigen verzuim af te schuiven op de noorderbuur. België werd verheven tot broeinest van het Europese terrorisme.

Het feit dat in Brussel, hoofdstad van de Europese Unie, permanent duizenden buitenlandse journalisten zijn gevestigd om op de hoogte te blijven van het Europese reilen en zeilen, maakt al wat in België gebeurt vatbaar voor uiteenlopende lezingen en interpretaties.

België staat in het uitstalraam. Die buitenlandse nieuwsmakers komen terecht in een land waarvan ze de geschiedenis nauwelijks kennen, laat staan begrijpen. Daardoor hebben ze ook grote moeite met het correct inschatten van de wijze waarop België, nu reeds na de zesde staatshervorming, functioneert. Dat daarbij de Belgische staatsstructuren werden afgestemd op het samenleven en samenwerken van twee grote gemeenschappen, de Nederlandstalige en de Franstalige en een kleine Duitstalige gemeenschap en dit in een continu proces van staatshervorming sinds bijna 50 jaar en zonder bloedvergieten, ontgaat veel waarnemers. 

Vaak heb ik gezegd: “In België vloeit het bloed nooit. De zever des te meer”. Het is juist dat het smeden van communautaire akkoorden heel veel discussie en debat in het leven roepen - en soms een regeringscrisis van 541 dagen - maar het gebeurt in ons land op vreedzame wijze. Dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld Noord-Ierland en daarbuiten waar het IRA ravages heeft aangericht of de gewelddadige nationalistische bewegingen in o.m. Baskenland of vele andere staten en regio’s in Europa (de Balkan) en elders de wereld.

De waarheid is dat Europa sinds ten minste een halve eeuw sporadisch heeft af te rekenen met terroristische aanslagen van allerlei aard zoals de Bader-Meinhofgroep, de Rote Armee Fraction en in België de CCC en de bende van Nijvel. Uiteindelijk werd hiermee afgerekend ondanks slachtoffers en ofschoon niet helemaal op bevredigende wijze.

En toen korte tijd na de moordpartij op de redactie van “Charlie Hebdo” in Verviers een bende terroristen werd opgerold, die klaar stonden om een aanslag te plegen, was er niet veel lof voor de Belgische veiligheidsdiensten en hun uitmuntende prestatie. “Only bad news is news”.

De grootste terroristische aanslag uit de wereldgeschiedenis blijft natuurlijk 9/11 toen in 2001 de World Trade Center Towers in New York werden vernietigd en 3000 mensen werden omgebracht. Dat een van de zelfmoordpiloten gedurende maanden in een Amerikaanse luchtvaartschool een deskundige opleiding kreeg, ontsnapte aan de Amerikaanse CIA en inlichtingendiensten. Maar leidde niet tot de bittere commentaar dat de Verenigde Staten een failed state waren.

Meer integratie, niet minder

De strijd tegen terroristische organisaties, die de vormen aannemen van grensoverschrijdende, wijdvertakte non state actors, is uitermate complex. Een retroactieve kritiek is zeer makkelijk. En een totaal nieuwe uitdaging ontstaat wanneer men, als beschaafde samenleving, te maken krijgt met zelfmoordcommando’s die het menselijk leven, inclusief hun eigen bestaan, beschouwen als volledig waardeloos.

Een les is alvast dwingend. Op een efficiënte wijze het hoofd bieden aan internationale terroristische dreigingen vereist een zeer intense, vertrouwelijke, internationale samenwerking van veiligheidsdiensten en overheden. Op het Europese continent is niet minder Europa maar wel meer Europa absoluut vereist. Eurosceptici, soevereinisten, aftandse nationalisten worden door de tragische feiten van de jongste weken en maanden beschamend teruggefloten.

Het is dan ook bevreemdend dat de NVA-ministers in de federale regering Michel, bevoegd voor het veiligheidsbeleid op Defensie en Binnenlandse Zaken, die, gelukkig maar, volledig de kaart trekken van de Europese samenwerking, deel uitmaken van een partij die in het Europees parlement is aangesloten bij een fractie die de Europese integratie drastisch wil terugschroeven.

VRT NWS wil op vrtnws.be een bijdrage leveren aan het maatschappelijk debat over actuele thema’s. Omdat we het belangrijk vinden om verschillende stemmen en meningen te horen publiceren we regelmatig opinieteksten. Elke auteur schrijft in eigen naam of in die van zijn vereniging. Zij zijn verantwoordelijk voor de inhoud van de tekst. Wilt u graag zelf een opiniestuk publiceren, contacteer dan VRT NWS via moderator@vrt.be.

Meest gelezen