Weg met de zwakke weggebruiker! - Roel De Cleen
Roel De Cleen is woordvoerder van de Fietsersbond.
De term zwakke weggebruiker heeft een juridische basis: ze staat expliciet in het verkeersreglement en verwijst naar alle weggebruikers die beschermd worden door de zogenaamde “objectieve aansprakelijkheid”. Daarbij wordt hun lichamelijke schade automatisch vergoed door de tegenpartij, ongeacht wie in fout was.
De geest van deze wet is volledig terecht, alleen is de letter ongelukkig gekozen. In termen van verkeersveiligheid lijkt “kwetsbare weggebruiker” een juistere omschrijving. Steeds meer stemmen gaan op om het verkeersreglement te herschrijven, laat ons deze opportuniteit grijpen om meteen betere woorden te kiezen!
Auto sterk, fiets zwak?
Het is opmerkelijk dat de juridische term “zwakke weggebruiker” zo diep is doorgedrongen in ons taalgebruik. Wat zegt dit over de cultuur waarin we leven: “auto sterk, fiets zwak”? Dat beeld klopt natuurlijk niet. Fietsers en voetgangers maken juist vaak een bewuste keuze om zich op een plezierige, sportieve, gezonde, kortom, een actieve manier te verplaatsen. Dat geldt trouwens ook voor rolschaatsers, skaters en steppers. De meeste elektrische fietsers horen er evenzeer bij, want hun motor werkt enkel terwijl ze zelf trappen.
Dit zijn allemaal actieve weggebruikers die bovendien een aanzienlijke maatschappelijke meerwaarde bieden. Omdat ze fitter en gezonder zijn, kosten ze minder aan de sociale zekerheid. Omdat ze zich op eigen kracht voortbewegen, hebben ze geen externe energiebron nodig. Omdat ze alleen (of vooral) eigen energie verbranden, vervuilen de andere weggebruikers niet. Omdat ze amper ruimte innemen en actief aanwezig zijn in het straatbeeld, dragen ze bij aan meer veiligheid en een aangenamere woonomgeving.
Last but not least verminderen actieve weggebruikers de druk op andere vervoersnetwerken. Hoe meer mensen fietsen en stappen, hoe minder files en hoe meer het openbaar vervoer weer wat kan ademen. Alleen maar winst dus, waar bovendien iedereen baat bij heeft.
Nieuwe naam
Toch lijkt de overheid nog niet helemaal overtuigd van deze meerwaarde. Misschien worden beleidsmakers niet graag geassocieerd met “zwakke weggebruikers”. Misschien verklaart dat het gebrek aan maatregelen om het gemotoriseerd verkeer en het aantal salariswagens te temperen. Het gebruik van de term “actieve weggebruiker” kan op die manier bijdragen aan een ander mobiliteitsbeleid.
Reden genoeg dus om de zwakke weggebruiker te bannen: uit de wegcode, uit het beleid en uit ons taalgebruik. Hier komen de actieve weggebruikers!
VRT NWS wil op vrtnws.be een bijdrage leveren aan het maatschappelijk debat over actuele thema’s. Omdat we het belangrijk vinden om verschillende stemmen en meningen te horen publiceren we regelmatig opinieteksten. Elke auteur schrijft in eigen naam of in die van zijn vereniging. Zij zijn verantwoordelijk voor de inhoud van de tekst. Wilt u graag zelf een opiniestuk publiceren, contacteer dan VRT NWS via moderator@vrt.be.