Mijnheer De Wever: u hebt (on)gelijk - Willy Legendre

Willy Legendre werkt volgend jaar een kwarteeuw als hulpverlener voor de grootste internationale hulporganisaties wereldwijd. Vooral in moslimlanden, meestal in vluchtelingenkampen. Hij komt net van een half jaar woestijn in Pakistan en is nu in het zuiden van Bangladesh.

Niet het beeld van het lijkje van een verdronken baby op een Turks strand is choquerend, maar het feit dat we als reactie meteen de Europese deur open smijten en tienduizenden vluchtelingen laten binnenstromen. Een dergelijke politiek werkt als een magneet, gaat nog meer vluchtelingen aantrekken, voor meer miserie en drenkelingen zorgen, en het speelt regelrecht in de kaart van gewetenloze mensensmokkelaars.

Antwerps burgervader De Wever heeft gelijk; wij hebben de dood van de kleine Aylan niet op ons geweten, maar het emotionele "politieke & publieke" geleuter van de laatste dagen moet zo snel als mogelijk plaats maken voor een rationele en professionele aanpak, of de volgende drenkeling op een Turks of Europees strand is wél onze schuld...

Volgend jaar werk ik een kwarteeuw als hulpverlener voor de grootste internationale hulporganisaties wereldwijd (zie hierboven). Ik sta gewoon versteld van de reacties op het vluchtelingenprobleem in Europa… begrijp niet wat er plotseling fout zou zijn met het houden van vluchtelingen in kampen.

Het pathetische vingerwijzen van de Europese premiers is gewoon een hallucinant bewijs dat we nog steeds niet zijn voorbereid op een dergelijk probleem. Amper twee decennia geleden werd Europa overspoeld door vluchtelingen uit ex-Joegoslavië, diezelfde periode kregen we er, dankzij de Golfoorlog, ook nog een stroom vluchtelingen uit Irak bij. En laat ons even Rwanda niet vergeten. Ik hoop dat het voor iedereen duidelijk is dat de wereldpolitiek (en dan vooral de "Arabische Lente") de laatste twintig jaar tot een absoluut record aan vluchtelingen heeft geleid. Hebben we al die tijd dan geslapen?!

Het wordt tijd dat we de situatie in Syrië als genocide, volkerenmoord, etnische zuivering omschrijven en de daesh (IS) als een wereldbedreiging. In Bangladesh en Pakistan spreken moslims niet van "moslimextremisten" of "moslimterroristen", maar van "extreemrechts" en "religieuze fascisten". Hoog tijd dat wij dit voorbeeld volgen. Zo wordt het meteen duidelijk hoe de kaarten op tafel liggen.

Daarom moet discussie niet binnen Antwerpen, Hongarije of Europa gevoerd worden, maar binnen de VN. Want de toestand in het Midden-Oosten is niet enkel een Europese kwestie, IS is een bedreiging voor de wereldvrede. En daar hebben we allemaal wat mee te maken. Ook de megarijke Arabische Golfstaten die nog steeds de mond en grenzen potdicht houden.

De VN en zijn partners hebben ervaring in het professioneel dealen met vluchtelingen wereldwijd. Voor de UNHCR (VN-Hoog Commissariaat voor Vluchtelingen) en hun netwerk van INGOs (internationale niet-gouvernementele organisaties) is het een routineklus om binnen de Europese grenzen en in de Europese achtertuin in een recordtijd vluchtelingenkampen en opvangcentra op te zetten.

Dergelijke vluchtelingenkampen zijn simpelweg levensnoodzakelijk om de vluchtelingen te beschermen, te registreren, families te herenigen, medische zorgen en vaccinaties toe te dienen, getraumatiseerde slachtoffers (van foltering, verkrachting, geweld) psychologische en medische bijstand te verlenen, kinderen zonder ouders op te vangen, jonge vrouwen en meisjes te beschermen tegen seksueel geweld (het is een feit dat in elke vluchtelingensituatie jonge kinderen de meest kwetsbare groep vormen voor seksueel misbruik, ontvoering, …), de correcte voeding toe te dienen, bevolkingsgroepen en personen met dezelfde religie te lokaliseren.

Het maakt het ook mogelijk om opportunisten te identificeren (migranten niet op de vlucht uit Syrië of Irak maar enkel op zoek naar een beter economisch bestaan), en om criminelen, mensensmokkelaars - die zich steeds tussen de vluchtelingen schuilhouden - te arresteren, berechten en desnoods uit te wijzen… Indien mogelijk kunnen (geregistreerde!) mensen uit vluchtelingenkampen integreren met de lokale bevolking, maar dat is – zo is meermaals bewezen – een uiterst moeilijk en tergend langzaam proces.

In vluchtelingenkampen kunnen ook de religieuze rechten van een persoon beschermd worden. Hebben we er bijvoorbeeld al bij stilgestaan dat binnen een paar weken slachtfeesten worden gehouden (de Offerfeesten waarbij moslims een geit, koe, schaap slachten). Wie gaat de tienduizenden "floating refugees" van vlees voorzien? Misschien is dit iets voor de moslimbevolking in Europa, want normaal wordt het geslachte dier in drieën verdeeld; een deel voor de eigenaar van het dier (en zijn familie), een deel voor de bezoekers en een deel voor de armen die zich geen slachtfeest kunnen veroorloven.

Professionele ngo's, onder het mandaat van de VN, coördineren dergelijke opvangcentra en kampen wereldwijd (gefinancierd door onder andere de Europese belastingbetaler), enkel en alleen (en laat ons daar duidelijk over zijn) om de rechten van de vluchtelingen te beschermen. Blauwhelmen kunnen de veiligheid van de vluchtelingen garanderen.

Het registreren van een vluchteling met een markerpen (nummer op de arm) roept geen beelden op van "Nazi-Duitsland" maar wel van een professionele aanpak. "Desperate Times, desperate measures". Waarom zou dit – net zoals het promoten van geboortebeperking in vluchtelingenkampen – enkel toegelaten mogen zijn in kampen in Afrika en Azië, maar een "schandaal" zijn in Europa…?

"Porte ouverte" is hoegenaamd niet de manier om mensen in je land toe te laten. Daarmee bewijs je niemand een dienst, ook de vluchteling niet. Bovendien hebben we uit ervaring geleerd, in welk land dan ook, dat een dergelijke "policy" resulteert in een (agressieve en vaak gewelddadige) vorm van xenofobie en racisme bij de lokale bevolking die zich, begrijpelijk, bedreigd voelt.

Daarom heeft mijnheer De Wever geen gelijk wanneer hij niet akkoord gaat met vluchtelingen die niet in het land van aankomst blijven maar doorstromen naar een tweede of derde land. Deze mensen meteen omschrijven als "migranten" is simplistisch en is voer voor racisten en xenofoben. De burgemeester zou iets voorzichtiger mogen zijn.

Het zoeken naar een politieke oplossing waardoor vluchtelingen ongedwongen kunnen terugkeren naar hun land van herkomst, is niet enkel een standpunt van de VN maar ook van Jihan, het 18-jarige Iraakse Yazidi meisje dat enkele dagen geleden haar boek "Esclave de daesh" in Parijs mocht voorstellen. Het meisje werd door IS ontvoerd, verkocht en doorverkocht op de slavenmarkt, en herhaaldelijk brutaal verkracht en gemarteld alvorens ze kon ontsnappen. Ze leeft nu in een vluchtelingenkamp in Irak en wil niet naar Europa. "Ik heb het recht om terug te keren naar mijn eigen land", zei ze onlangs op een persconferentie, "onder internationale bescherming".