Het leven zoals het is, Athene - Bruno Tersago

Ondertussen is er geen onmiddellijke beterschap aan de horizon te bespeuren en dreigt het land alsmaar verder weg te zinken in een economisch moeras. Om het tastbaarder te maken: een paar voorbeelden uit het dagelijkse leven.

Afgelopen weekend hield een bevriend koppel een sober doopfeest voor hun dochter. Zoals de orthodoxe traditie het wil, werd het kind tijdens zijn eerste levensjaar gewoon “beba” (baby) genoemd door iedereen. De Griekse kinderen krijgen hun naam pas tijdens een religieus doopfeest, en de dochter van Nikos en Kaiti werd Adrianna gedoopt. Dat ritueel werd uitgevoerd door de orthodoxe priester, die tot nader order nog steeds op de loonlijst van de Griekse openbare sector staat. Dat betekent dat de Griekse belastingbetaler bijdraagt tot het loon van de bebaarde man. Toch verwachtte hij 100 euro van de doopmeter en dooppeter om het ritueel te voltrekken. Het is de religieuze variant van het “fakelaki” - een envelopje dat mensen voornamelijk de dokters in de openbare ziekenhuizen toestoppen om ervoor te zorgen dat de patiënt de zorg krijgt die hij nodig heeft. Het “fakelaki” is geïnstitutionaliseerd en lijkt nauwelijks uitroeibaar te zijn.

En over dokters gesproken. De broer van de vader, Michalis, een hartchirurg, spreekt me tijdens het doopfeest – een informele drink ten huize van de ouders – aan en vraagt me hoe men in België tegen de Grieken aan kijkt. Mijn antwoord is er een van gemengde gevoelens. Hij begrijpt het, want hij is ervan overtuigd dat de Grieken zelf verantwoordelijk zijn voor de economische crisis in hun land. Voor de humanitaire crisis acht Michalis echter de trojka verantwoordelijk met het beleid dat de voorbije vijf jaar in Griekenland gevoerd. Michalis wordt al maanden niet uitbetaald voor de overuren die hij dagelijks moet maken in het openbare ziekenhuis waar hij werkt. Het gaat om duizenden euro’s en hij is niet van plan om te blijven wachten op dat geld en verder te blijven werken. Michalis heeft namelijk besloten om het land te verlaten. Iets wat ruwweg 5000 artsen voor hem al hebben gedaan. Hij heeft zelf een baan weten te vinden in een hospitaal in Cyprus en hij vertrekt deze week nog. “Voor de drachme wordt ingevoerd”, vertrouwt hij me toe, “want ik zie de Griekse regering de maatregelen die worden gevraagd, echt niet uitvoeren."

Michalis heeft nog een uitweg gevonden. Die hebben Marousa en Philippos, ook aanwezig op het doopfeest, helemaal niet. Zij werkt in een speelgoedzaak, een grote keten. En hij werkt in een chocoladefabriek. Beiden zijn iets over de 40 en zijn ondertussen erg dure werknemers geworden. Voor Marousa dreigt het ontslag, en ze zal worden vervangen door een jonge twintiger die ongeveer de helft zal verdienen van wat zij krijgt.

De fabriek waar Philippos werkt, heeft erg te lijden gehad door de slabakkende economie de voorbije vijf maanden, en de directie gelooft ook niet dat Griekenland een haalbare toekomst heeft. Binnen een paar weken wordt de productie naar Bulgarije verplaatst. Philippos werkt bij de boekhouding en zijn baan hangt ook aan een zijden draadje. Het koppel heeft twee kinderen, en ze zijn wanhopig want weten niet hoe ze hen zullen moeten groot brengen. Geld komt er nauwelijks nog binnen, en ze zien geen toekomst voor hun kroost. Weer krijg ik te horen hoe mijn vrouw en ik zo verstandig zijn geweest om niet voor kinderen te kiezen.

Kostas, de dooppeter van Adriana, vertelt me dat er weer in het pensioen van zijn zus is gesneden. Die is op haar 50ste met pensioen gegaan, na een carrière van 30 jaar. Ze is op haar 20ste beginnen te werken voor de telefoonmaatschappij OTE, destijds nog in overheidshanden. Toen ze twee minderjarige kinderen had op te voeden, kreeg ze van de overheid de mogelijkheid om op pensioen te gaan om voor de kinderen te zorgen. Ondertussen, na zo veel besparingsrondes, is haar pensioen teruggevallen op 360 euro per maand. Daar kan ze niet van overleven, maar op haar 56ste kan ze geen baan meer vinden om haar pensioen aan te zuiveren. Ze vreest voor de toekomst en ze denkt dat ze nu ook nog die 360 euro zal verliezen, indien de nieuwe besparingsmaatregelen in het parlement zullen worden goedgekeurd. Kostas verdient nog relatief goed de kost en helpt zijn zus.

De nicht van de moeder, Anna, belt nog snel even om haar gelukwensen over te maken. Na 4 jaar aanmodderen in Piraeus, waar ze baantjes had genomen in verschillende winkels, is ze naar Santorini vertrokken, waar ze nu 7 maanden per jaar in het toerisme kan werken. De overige 5 maanden krijgt ze een werkloosheidsuitkering van de Griekse overheid, van 300 euro. Iets minder dan het loon dat ze in Piraeus verdiende met een deeltijdse baan.

En ondertussen horen we nog een interessant verhaal van een vriend, die het weekend voordien naar een nachtclub was gegaan aan de Atheense riviera, ten zuiden van de hoofdstad. Daar kwam de belastinginspectie vorige week zaterdag binnenvallen om te kijken of de eigenaar geen belastingen ontdook. De eigenaar bleek zowaar de Griekse orthodoxe kerk te zijn. Even later kwamen twee wagens aanzetten met een nummerplaat met de tweekoppige arend, het symbool van de orthodoxie. Mannen in zwarte pijen en lange baarden stapten uit, en gingen naar binnen. Een kwartier later kwamen ze met de belastinginspecteurs in een omhelzing naar buiten. Vanzelfsprekend werd er geen fiscale inbreuk vastgesteld.

(Bruno Tersago is correspondent in Athene voor VRT Nieuws.)