"Een regering voor de rijken" - Peter Mertens

Eén jaar na de verkiezingen stelt de PVDA dat het protest tegen de "oneerlijkheid" van onze regering toont dat de toekomst aan de sociale bewegingen is en dat zij het tij kunnen keren.
opinie
Opinie

‘Of deze regering het land veranderd heeft’ zou je eigenlijk moeten vragen aan die deeltijds werkende vrouw die haar werkloosheidsuitkering van 240 euro verliest, aan het gezin dat op twintig jaar tijd 34.000 euro zal verliezen door de indexsprong, aan de ouders die de crèche duurder voelen worden, of aan de jeugdwerker wiens contract niet verlengd zal worden. De regering knaagt aan het sociaal en cultureel weefsel van ons land, en de dam barstte snel. Op 6 november 2014 trokken 120.000 mensen door Brussel om een sociaal alternatief te eisen op de crisispolitiek.

Eerlijke belastingen?

Terwijl een van de grootste sociale betogingen van de laatste jaren door onze hoofdstad trok, bracht een samenwerking van verschillende onderzoeksjournalisten de zogenaamde Luxemburg Leaks uit. Wat bleek: een aantal van de allerrijkste Belgische families, holdings en bedrijven ontduiken de Belgische belastingen via deals die in Luxemburg werden afgesloten. De Belgische overheid verliest er miljarden euro's aan.

De LuxLeak Tax Evasion wordt wel streng veroordeeld, maar nergens hoor je de concrete maatregelen die nodig zijn om de fraude en de ontduiking echt aan te pakken. De invoering van een vermogenskadaster wordt onder de mat geveegd, en de diamantairs – die amper een halve procent belasting betalen –, zien hun gunstregime geofficialiseerd.

Eerlijke besparingen?

Uit de grote enquête over ‘ongelijkheid’, die in december werd uitgebracht, blijkt dat meer dan drie vierde van de Belgen van mening is dat de besparingen ‘niet eerlijk verdeeld’ zijn. Dit is een regering die rijdt voor de upperclass, zo klinkt het. Verder blijkt dat niet minder dan 85 procent van onze landgenoten gewonnen is voor een miljonairstaks. De eis om niet de middenklasse, maar enkel de 2 procent allerrijksten aan te spreken met een vermogensbelasting, is de eis die het meest brede draagvlak geniet.

Maar de schaduwpremier stelt zijn veto, en blijft tot op de dag van vandaag beweren dat er geen enkel concreet alternatief bestaat. Door die halsstarrige weigering om omhoog te kijken, dreigt de hardwerkende Belg ook nog eens de taxshift te betalen, onder de vorm van btw- en taksverhogingen. De Wever en Michel willen een fiscaliteit zoals die van de Sheriff van Nottingham.

Eerlijke koopkracht?

Deze regering doet niet veel anders dan beleid te kopiëren dat elders al mislukt is. De gezinnen zien hun koopkracht dalen door de indexsprong. De openbare sector wordt op droog zaad gezet : broodnodige investeringen in het openbaar vervoer, in het onderwijs of de zorgsector blijven uit. De besparingen hadden al een verlies van 47 000 arbeidsplaatsen bij de overheid tot gevolg, berekende het Planbureau. Gezinnen besteden minder en de overheid besteedt minder.

In die conjunctuur vinden ook steeds minder bedrijven rendabele projecten op de binnenlandse markt. De allergrootste Belgische bedrijven zitten ondertussen op een geldberg van meer dan 240 miljard euro cash. Dat kapitaal vindt nu zijn weg op speculatieve en financiële markten. In die situatie zorgt de verlaging van de loonkosten bij de grootste spelers enkel voor extra dividenden voor de aandeelhouders. Ondertussen groeit de kloof tussen rijk en arm tot dramatische proporties, becijferde de OESO.

Eerlijke controles?

Zeven jaar na de bankencrisis is ook deze regering vooral bezig om de mensen te laten betalen. Alle mogelijke tarieven gaan de hoogte in, van de crèche over de jeugdbeweging tot het rusthuis. En terwijl meer dan 600.000 landgenoten zonder werk zitten, laat men diegenen die wel een job hebben, werken tot hun 67ste.

Ondertussen blijft de beschuldigende vinger gericht op de werklozen, en zal men voortaan de werklozen streng controleren via hun elektriciteitsgebruik. Want misschien woont er wel ten onrechte iemand in. Diezelfde daadkracht ontbreekt volledig wanneer het gaat om de strijd tegen fiscale fraude.

Onderzoeksrechter Michel Claise, een van de belangrijkste magistraten van ons land, formuleerde het vorige week zo: "Het is onbegrijpelijk dat men werklozen gaat straffen met boetes die ze toch niet kunnen betalen, terwijl er geen enkel programma wordt opgezet om de grote fiscale criminaliteit te bestrijden." De justitiehervorming lijkt daar weinig aan te zullen veranderen.

Protest

Tegenover de inspiratieloze politiek van de rechtse upperclass-regering ontstond op korte tijd een enorme dynamiek van onderuit. Een golf van sociaal verzet spoelde door het land met de vakbonden als ruggengraat. En er kwam een nooit geziene samenwerking tussen meer dan 1000 sociale middenveldorganisaties in de schoot van de burgerbeweging Hart boven Hard.

Net als overal elders in Europa ontstaat er in België een nieuwe generatie van toekomstbouwers die sociale oplossingen zoeken out-of-the-box, buiten de platgetreden neoliberale paden. Tussen regering en sociale beweging staat het 1-1 aan de rust. De tweede helft zal, net zoals tijdens de recente verkiezingen in het Spaanse Barcelona, voor de sociale bewegingen zijn.

(Peter Mertens is voorzitter PVDA.)

VRT NWS wil op vrtnws.be een bijdrage leveren aan het maatschappelijk debat over actuele thema’s. Omdat we het belangrijk vinden om verschillende stemmen en meningen te horen publiceren we regelmatig opinieteksten. Elke auteur schrijft in eigen naam of in die van zijn vereniging. Zij zijn verantwoordelijk voor de inhoud van de tekst. Wilt u graag zelf een opiniestuk publiceren, contacteer dan VRT NWS via moderator@vrt.be.

Meest gelezen