Een duel om de Poolse eer te redden - Maja Wolny

Het was even schrikken: een Poolse edelman daagt de Britse euroscepticus Nigel Farage uit tot een écht duel, met het blanke zwaard. Het is de Pools-Britse aristocraat menens. Jan Żyliński is het Polen-bashen door lui als Nigel Farage hartsgrondig beu. De provocatie valt in de smaak van de Pools-Belgische schrijfster Maja Wolny: Het zijn niet de Polen die in het Verenigd Koninkrijk rijk worden. Het VK verdient aan de Poolse immigratie.
opinie
Opinie

De Poolse aristocraat Jan Żyliński daagt Nigel Farage, de leider van de eurosceptische UKIP-partij, in een videoboodschap uit tot een duel met het zwaard in Hyde Park: “Zoals het hoort tussen een edelman en een gentleman”. De toorn van deze nabij Londen wonende, rijke zoon van een Poolse oorlogsheld is gewekt door Farages niet aflatende hoon over Poolse immigranten in het VK.

Żyliński was in een vorig leven journalist en hij weet de sociale media perfect te bespelen voor zijn grote doel: het imago van de Poolse diaspora in UK veranderen. Zijn filmpje op YouTube werd in enkele uren meer dan 300.000 keer bekeken. Alle belangrijke Britse (en veel buitenlandse) kranten en radiozenders hebben het voorstel van Żyliński opgepikt en Farage om een antwoord gevraagd.

Echter, de politicus weigerde het duel met het argument dat hij geen zwaard bezit. Bovendien wil Farage naar eigen zeggen geen geweld gebruiken tijdens de kiescampagne voor de Britse parlementsverkiezingen van 7 mei aanstaande. “Hij heeft duidelijk geen lef”, antwoordde Żyliński tijdens een interview met de Poolse Radio.

Polish joke

Volgens het Poolse Instituut voor Statistiek verblijven er in het VK 2,2 miljoen Poolse immigranten. Het Pools werd in 2013 statistisch gezien de op één na meest gesproken taal in het Verenigd Koninkrijk. De Polen worden beschouwd als harde werkers in de sectoren waarin we hen ook in België hebben leren waarderen: bouw, horeca en transport.

De Poolse migrant in London of Birmingham is – net zoals die in Antwerpen of Brussel - meestal goed geïntegreerd, zelfs bijna onzichtbaar. Hij/zij betaalt belastingen, demonstreert niet, organiseert geen illegale meetings, spant geen rechtszaken aan tegen discriminerende bedrijven of individuen. Braaf, al te braaf?

Misschien, want de Polen in het VK krijgen vaak de rol van zondebok toebedeeld. "Ik heb genoeg van de discriminatie tegen Polen in dit land", zegt Żyliński. "Het meest idiote voorbeeld dat ik hoorde, was dat Nigel Farage de Poolse immigranten de schuld geeft voor de files op de M40-autosnelweg." In de Britse pers kan je soms lezen dat Polen Joden verdrinken, dat ze parkzwanen vangen en opeten en dat ze pinguïntaal (zoals op de Noord-Pool of Zuid-Pool) spreken. Dappere Poolse brandweermannen (dit beroep komt naast de loodgieter heel vaak voor) worden ‘Pole dancers’ genoemd in een vileine verwijzing naar paaldansers. Een andere Polish joke: wat hebben Polen en Britten gemeen? Twee dingen: ze eten veel vlees en ze willen niet in Polen wonen.

Poolse mayonaise

De actie van Żyliński is maar één van de talrijke initiatieven die in de laatste tien jaar (sinds 2004 met de toetreding van Polen tot de Europese Unie en de opening van de grenzen voor Poolse arbeiders) door invloedrijke Polen werden ondernomen om de negatieve stereotypen te ontkrachten. In Londen heb je de PPL: de vereniging van Poolse Professionals in Londen: dokters, bankiers, ingenieurs die in de hoofdstad van het VK wonen en werken. Ook het Polish Cultural Institute, gehuisvest in uitgerekend de Poland Street, probeert de Britten een ander beeld van Polen te presenteren.

In Londen kan men het kwaliteitsvolle Poolse weekblad ‘Cooltura’ kopen, ter plaatse gemaakt en gedrukt op niet minder dan 55.000 exemplaren. Ik ben zonet terug uit London waar ik de opening van het jaarlijkse “Kinoteka”-filmfestivaI heb bijgewoond. Het festival is een concept van mijn beste vriendin Marlena, die reeds in 2001 Warschau voor London heeft verruild. In een Starbucks nabij Victoria Station kreeg ik de koffie door een Poolse ober geserveerd en kort voor het vertrek van de Eurostar naar België heb ik in een lokale “sklep” een doosje van mijn Poolse lievelingssnoepjes en een bokaal lekkere Poolse mayonaise gekocht.

De bozige aristocraat Żyliński toont met zijn zwaaiende zwaard dat op het jonge idee van de Europese integratie tussen West en Oost nu al veel roest zit. Er komt geen ouderwets, emotioneel duel tussen hem en Farage in Hyde Park. Maar misschien komt er een modern, rationeel debat over de toegevoegde waarde van de migratie uit het Oosten. Want de aanvaarding van de aanwezigheid van grote groepen migranten uit andere delen van Europa is niet alleen een erekwestie voor in hun eer aangetaste Poolse edellieden.

Iconische Britse merken zoals Tesco en Marks & Spencer werden door Poolse immigranten gesticht. Michał Marks verliet Polen in de jaren 1880 om in Engeland zijn succesvolle bedrijf te stichten. De Michałs van vandaag stichten transportbedrijven, ontwikkelen software en bouwen nieuwe flats.

Volgens een studie van het Poolse Instituut voor Statistiek zal de Poolse migratie naar het VK in de jaren 2014-2020 een extra bijdrage van meer dan 63 miljoen tot het bbp van het VK betekenen. Voor België, ter vergelijking, is dat 5 miljoen euro. Bedragen die groot genoeg zijn voor een duel, met het zwaard, of met het woord.

(Maja Wolny is een Pools-Belgische auteur en journaliste die sinds 2002 in België verblijft. Momenteel werkt ze aan een boek dat in juli 2016 bij De Bezige Bij verschijnt.)

 

VRT NWS wil op vrtnws.be een bijdrage leveren aan het maatschappelijk debat over actuele thema’s. Omdat we het belangrijk vinden om verschillende stemmen en meningen te horen publiceren we regelmatig opinieteksten. Elke auteur schrijft in eigen naam of in die van zijn vereniging. Zij zijn verantwoordelijk voor de inhoud van de tekst. Wilt u graag zelf een opiniestuk publiceren, contacteer dan VRT NWS via moderator@vrt.be.

Meest gelezen