Is het nieuwe syndicalisme geboren? - Tom Bosman

Eerst kondigde BPost aan dat het voortaan en dan vooral op aangeven van haar concurrentiepositie nu ook op zondag pakjes zal gaan leveren. De bonden van BPost zeggen hun steun toe omdat ze – samen met het management (?) – zien dat de uitbreiding van de dienstverlening noodzakelijk is voor het voortbestaan van het bedrijf. De concurrentie, de geliberaliseerde Europese markt en het huidige economische klimaat zetten duidelijk de toon.

Niet minder dan enkele dagen later klinkt het bij de legervakbond dat burgerparticipatie noodzakelijk is bij het uitstippelen van een nieuwe visie voor defensie en dat in dat kader met een open geest gedacht moet worden over de toekomst. De modernisering is doorgedrongen en verschaft nieuwe inzichten. Positieve geluiden uit vakbondsmiddens als het ware. De voorbode van een vernieuwd positief syndicalisme?

Het zijn hoogdagen voor de vakbonden, of het zouden in ieder geval gouden dagen kunnen zijn. De oppositie tegen de Zweedse coalitie is groot, heel groot. 120.000 man op straat kan dan al afgedaan worden als ‘een beperkt deel van de bevolking’, het gebeurt toch niet elke week. Die mobilisatie staat in schril contrast met de berichtgeving die achteraf overbleef: schermutselingen door enkele heethoofden hypothekeren de eigenlijke boodschap en de actie wordt op die manier zelfs koren op de molen van sommige partijen die het al niet te hoog op hebben met de bonden. Neem daar een krakkemikkige communicatie bij en het plaatje is compleet.

En toch scoorden diezelfde vakbonden de voorbije week maar liefst twee keer bij vriend en vijand, met een positieve boodschap. Bij BPost en bij defensie hebben ze het duidelijk begrepen. Een constructieve opstelling, betrokkenheid bij het beleid en een heel andere toon dan de bitse strijd en het militantisme tegen de patroons.

Kritisch, maar tegelijk opbouwend. In het geval van defensie in de vaststelling dat de visie omtrent defensie grondig omgedacht moet worden. Dat ook burgerparticipatie daarin een rol moet spelen is verfrissend en kan hoogst waarschijnlijk heel wat burgers charmeren. Het getuigt bovendien van een moderne kijk op visiewerk en management in het algemeen. Uit de ivoren toren komen om met beide voeten in de maatschappij het beleid te bepalen, dat is lang geleden.

Het zouden dus wel eens gouden tijden kunnen worden voor de vakbonden, nu de Zweedse coalitie zich vooral inspant voor de werkgevers en de ‘werkmensen’ opnieuw een partner zoeken om zich te vertegenwoordigen. De nieuwe en positieve aanpak getuigt van een wendbaarheid die we lang niet hebben gezien en wijst op maturiteit in de leiding en het kader om op een positieve manier om te gaan met een veranderende context. Laat ons hopen dat het een algemene golf van vernieuwd syndicalisme inluidt.

(Tom Bosman is auteur van Het nieuwe non-profitmanagment in theorie en praktijk, uitgegeven bij Lannoo Campus. @TomTomBosman.)