Geen botscan voor Brahim

Het ziet ernaar uit dat het publieke forum niet snel zal te weten komen hoe oud de jongen die verdween bij vreemdelingenzaken nu precies is. De vraag is of dat erg is. Een burger vond het in elk geval belangrijk genoeg om bij mij aan te klagen dat VRT Nieuws veel te makkelijk is meegegaan in de stelling dat de jongen maar 9 jaar was en te makkelijk zou zijn meegegaan in de kritiek op de dienst Vreemdelingenzaken. Ik ben het daar maar heel gedeeltelijk mee eens.
nws-ombudsman
Tim Pauwels

De botscan komt er niet omdat de twee instanties die daarom zouden kunnen vragen mij allebei aangeven dat ze dat niet zullen doen. Bij het parket komt dat om de jongeman geen feiten heeft gepleegd die een zaak voor de jeugdrechter zouden verantwoorden. Er komt dus geen gerechtelijke procedure waarin de precieze leeftijd een verschil zou kunnen uitmaken in de beoordeling. Bij de dienst voogdij wordt alleen een scan gevraagd als er twijfel is over de vraag of het wel om een minderjarige gaat. Dat is niet zo en dus kan de dienst doen wat hij moet doen: namelijk een voogd aanstellen.

Child Focus boos

Child Focus reageerde boos op de verdwijning omdat de Dienst Vreemdelingenzaken de verdwijning niet onmiddellijk aangaf. Ging VRT Nieuws te gemakkelijk mee in die kritiek? Ik vind van niet omdat de kritiek ook werd gedeeld door staatssecretaris Francken en DVZ gaf zelf ook een fout toe.

Negen jaar?

De burger vindt ook dat VRT Nieuws meer vragen had moeten stellen over de opgegeven leeftijd van de jongen. Op zichzelf is het niet zo vreemd dat zowat alle media spraken over negen jaar. De informatie was gebaseerd op het opsporingsbericht van Child Focus. Die organisatie is officieel erkend, ze is in een aantal gevallen ook een officiële partner van justitie en politie bij het opsporen van minderjarigen.

Later heeft de federale politie wel een bericht gestuurd waarin evenzeer werd gesproken over negen jaar, maar er stond bij : '"De jongen is mager gebouwd en heeft schijnbaar de leeftijd van een 13-jarige." Nu is elk woord belangrijk. "Schijnbaar" betekent volgens Van Dale : "slechts in schijn het genoemde karakter dragend, niet echt of werkelijk". Het bericht van de federale politie geeft dus aan dat de jongen er misschien ouder uitziet, maar dat dat maar schijn is. Ook het bericht van de politie gaat dus uit van negen jaar en dan is het niet gek dat de berichtgeving daar ook van uitgaat.

1m70

Het opsporingsbericht van Child Focus meldde wel ten onrecht dat de jongen 1m70 zou zijn. Het gaat om een softwarefout. De lengte was niet bekend en de software vult dan automatisch 1m70 in. VRT Nieuws heeft dit voor zo ver ik kon nagaan ook niet gemeld.

Toch 13 jaar?

Toch was het element dat de jongen er ouder uitziet misschien ook belangrijk voor de opsporing. En daarom had dat element iets beter mogen doorsijpelen in de berichtgeving. Dat is het enige punt waar ik een beetje begrip kan opbrengen voor de kritiek. Maar een omschrijving als "de 9-jarige die er volgens de politie uit ziet als 13" is natuurlijk ook erg onpraktisch voor media die spreektaal gebruiken.

De opsporingsberichten blijken achteraf gebaseerd op de eigen verklaringen van de jongen en het valt zeker niet uit te sluiten dat hij daar om één of andere reden over liegt. Toen de jongen werd teruggevonden, zei hij 13 te zijn. Dat element werd dan weer wel goed opgepikt in de berichtgeving. De jongen probeerde zich op het moment dat hij werd teruggevonden, voor te doen als de broer van wie hij beweert dat die ook in België is. Die broer zou 13 zijn.

Tegenstelling in de berichtgeving

Voor de kern van de zaak maakt het allemaal weinig uit. Een verdwijning moet ook gemeld worden als de jongen 13 is. Een 9-jarige die alleen door Europa wordt gesmokkeld? Ook voor een jongen van 13 is dat al een odyssee die je niemand toewenst. De zaak had zijn belang omdat DVZ aanvankelijk niet goed reageerde en omdat ze de aandacht vestigde op de vele niet-begeleide minderjarigen die alleen door Europa zwerven en die al te vaak zonder spoor verdwijnen.

Daar is overigens een aardige tegenstelling te vinden in de berichtgeving van VRT Nieuws. Volgens Het Journaal van 24 juni werden er vorig jaar 162 verdwenen niet-begeleide minderjarige vreemdelingen "gemeld". Volgens Terzake van 26 juni waren het er 116.

Terzake iets preciezer

Beide cijfers kloppen, maar Terzake is ietsje preciezer. Bij Child Focus waren er vorig jaar 116 aanmeldingen van een verdwenen niet-begeleide minderjarige vreemdeling. Er waren vorig jaar ook nog 46 niet-begeleide minderjarigen die in de vorige jaren als vermist waren opgegeven en die nog steeds niet zijn teruggevonden. Samen 162. Daarbij gaat het dus alleen over meldingen bij Child Focus. Het werkelijke aantal minderjarige migranten en vluchtelingen op de dool in België ligt allicht veel hoger.

Het zijn er in elk geval veel te veel.

Meest gelezen