"Terzake" had moeten melden dat glyfosaatonderzoek controversieel was

"Terzake" heeft op 25 april een fragment van een Duitse reportage uitgezonden over de mogelijke kankerverwekkende effecten van het pesticide Roundup, dat glyfosaat bevat. De hoofdlijn van de "Terzake"-reportage ging over de manier waarop stoffen aan onderzoek worden onderworpen in Europa, maar de "Terzake"-bijdrage bracht ook dr. Gilles-Eric Séralini aan het woord. Er is hierbij onvoldoende aangegeven dat dr. Séralini's conclusies niet algemeen aanvaard worden.
ombudsman
Tim Pauwels
©DELEU/Eurekaslide

Ingetrokken en opnieuw gepubliceerd

Dr. Séralini stelt dat hij een verband heeft gevonden tussen met Roundup behandelde, genetisch gemanipuleerde mais en de ontwikkeling van kanker bij laboratoriumratten. Het onderzoek werd in 2012 eerst gepubliceerd door het vakblad “Food and Chemical Toxicology”, maar twee jaar later door het vakblad weer ingetrokken omdat de resultaten onvoldoende betrouwbaar zouden zijn. Intussen is het onderzoek opnieuw gepubliceerd in het blad “Environmental Sciences Europe”, maar de kwaliteit van het onderzoek wordt in de wetenschappelijke wereld nog steeds in vraag gesteld. (Mijn bron voor deze alinea is de website van de krant The Guardian.)

De oorspronkelijke reportage

Het eerste blad, “Food and Chemical Toxicology”, erkent overigens op zijn eigen website dat de multinational Monsanto, producent van Roundup, een brief had geschreven naar de redactie van het blad om de studie te betwisten. Maar het blad ontkent op zijn website dat de brief van Monsanto een rol zou hebben gespeeld bij de beslissing om het artikel in te trekken.

“A careful and time-consuming analysis found that the data were inconclusive, and therefore the conclusions described in the article were unreliable. Accordingly, the article was retracted.”

De intrekking van het artikel wordt evenwel niet gemeld in de oorspronkelijke reportage. Die reportage is gemaakt in coproductie met de Duitse zenders ARD en WDR, die een goede reputatie hebben.

Het redactiestatuut

Artikel 50 van het redactiestatuut vraagt grote zorgvuldigheid in de garing en verwerking van het nieuws en de bronnen. Art. 49 zegt dat die zorgvuldigheid een relatieve inhoud heeft. Ze moet worden afgetoetst aan wat een ander zorgvuldig journalist in dezelfde omstandigheden zou hebben gedaan. Dat betekent dat ze moet worden afgewogen tegen wat in de gegeven omstandigheden een redelijke inspanning is die je mag verwachten.

Conclusie

Bij het overnemen van buitenlandse reportages is het lang niet altijd evident om de kwaliteit van het journalistieke werk in te schatten. En het is vaak ondoenlijk om het journalistieke veldwerk over te doen. Maar in dit specifieke geval was de informatie over de controverse rond dr. Séralini’s werk wel degelijk terug te vinden. Dat er een hevige discussie is rond de mogelijke effecten van glyfosaathoudende pesticiden is een bekend feit en om die reden had "Terzake" die extra check in dit specifieke geval wel moeten doen.

"Terzake" is zelf geen wetenschappelijke onderzoeksinstelling, het programma kan niet uitmaken wie in deze controverse gelijk heeft. De studie van dr. Séralini heeft ook nog steeds haar aanhangers. Maar "Terzake" had wel aan de kijker moeten melden dat het onderzoek van dr. Séralini in wetenschappelijke kringen gecontesteerd wordt.

De "Terzake"-redactie laat mij weten dat zij hier lessen uit trekt en dat ze voorzichtiger zal omspringen met het overnemen van buitenlandse reportages.

Meest gelezen