Verbaasd vanuit een strijdbaar Polen - Marc Peirs

Marc Peirs is Polenwatcher voor VRT Nieuws. Dit najaar woont hij met zijn gezin in het pittoreske stadje Kazimierz Dolny, tussen Warschau en Krakau.

Ons stadje Kazimierz Dolny ligt 1.710 kilometer van Parijs verwijderd. Maar zelfs in dit ministadje van 3.500 inwoners wil de ene na de andere buur met mij over het bloedbad spreken. Omdat ze weten dat wij in België en dus niet bijster ver van Parijs wonen, waren de naaste buren bezorgd over de veiligheid van onze vrienden en familie. En iedereen, werkelijk iedereen, voelt onversneden afgrijzen over de daders en puur medelijden met de slachtoffers. Zonder een spoor van dat relativerende dat je in de stroom aan opiniestukken in de Belgische media zo vaak vindt. “Lap, Molenbeek heeft het weer gedaan!” schreeuwt de linkse website De Wereld Morgen verontwaardigd. Terwijl de daders daar inderdaad vandaan komen, leg ik mijn Poolse gesprekspartners uit. “Dus dat Molenbeek voelt zich dan terecht schuldig”, is de goudeerlijke reactie. Of neem de vaak herhaalde uitspraak dat de Westerse militaire tussenkomsten in het Midden-Oosten IS wakker hebben gemaakt. Poolse mensen zien het helder: “En zonder die invasies was er geen moslimterreur?” Polen hebben geen trek in weifelende, zoekende, van zelfhaat doordrongen hersenspinsels terwijl het bloed van 129 slachtoffers aan de straatstenen kleeft.

Mensen spreken hier zonder blikken of blozen over de volgens hen noodzakelijke verdediging van westerse waarden zoals vrijheid, democratie, vrijheid van meningsuiting. Dat die boven de islam staan, dat die waarden op elke manier moeten worden verdedigd, dat is voor Polen een evidentie. Cultuurantropologe Agnieszka Koscianska van de Universiteit van Warschau merkt op: “Voor Poolse mannen is het verdedigen van hun vrouwen en de nationale identiteit tegen de islam een aantrekkelijk perspectief.”

Vanuit dat perspectief is het niet eens zo verbazingwekkend dat de nieuwe Poolse minister van Buitenlandse Zaken, de hardliner Witold Waszczykowski, met een origineel voorstel op de proppen komt: “Met de honderdduizenden jonge mannen die uit Syrië wegvluchten naar Europa kunnen we een leger vormen dat ter plaatse gaat strijden voor een vrij vaderland.” Een soort “goede versie” van Syriëstrijders dus. Op die manier wil de minister vermijden dat het Westen eigen troepen naar Syrië moet sturen. Fijntjes zei hij het zo: “Je kan je toch moeilijk voorstellen dat het Westen troepen stuurt terwijl honderdduizenden Syriërs in Berlijns ‘Unter den Linden’ zitten, van hun koffietje nippen en toekijken hoe wij voor hun vrijheid en veiligheid vechten?” Voor de modale Westerling klinkt het idee misschien mal, maar Polen zélf heeft op verschillende tijdstippen in de geschiedenis in het buitenland legioenen opgericht om het vaderland te gaan bevrijden.

Polen hebben geen spatje begrip voor de mythe van “kansarmoede” als voedingsbodem voor moslimterreur. In een klein stadje als Kazimierz, en dat geldt des te meer voor de ontelbare kleine dorpjes in het oosten van Polen, die verre uithoek van de Europese Unie, hebben de mensen objectief gezien veel minder kansen dan de jonge moslims in de grote Westerse steden. Goedkoop, kwalitatief onderwijs op elke straathoek? Vergeet het. Kansen op aantrekkelijk, degelijk betaald werk? Behoorlijk klein in deze regio. Menswaardige sociale uitkeringen? Geen sprake van: een werkloze krijgt hier slechts gedurende een half jaar een (lage) werkloosheidsuitkering. “En toch plegen deze mensen geen aanslagen”, zegt mijn buurman, die zelf een tijdje ober was in het Tiende Arrondissement in Parijs, alsof hij zeggen wil: “Wat hebben die moslimjongeren eigenlijk te klagen in Brussel of Parijs?” Poolse mensen nemen hun leven in handen. Ze gebruiken hun talenten. Of ze emigreren op zoek naar een beter leven.

Polen is het enige grote land van heel Europa zonder no go-areas en moslimbanlieus rond de grote steden. Die vind je wel in Madrid, Londen, Parijs, Brussel. Misschien is het een toeval dat er in Warschau (nog?) geen islamistische aanslagen zijn gepleegd. Misschien is het ook géén toeval. Polen kent een kleine moslimminderheid: 0,7 procent van de bevolking. Die is perfect geïntegreerd. Spreek je met een imam, dan spreekt die perfect Pools en zal hij zonder aarzeling zeggen dat hij “Pool en moslim” is, in die volgorde. In de krant Gazeta Wyborcza zei de islamitische professor Selim Chazbijewicz dat Polen “als land dat nooit kolonies bezat geen historische rekeningen hoeft te betalen”. De prof was bij de recente verkiezingen trouwens kandidaat voor het nationalistisch-conservatieve ‘Recht en Rechtvaardigheid’. De beroemde schrijver Krzysztof Varga had het enkele dagen geleden over de roman “Onderworpen” van Michel Houellebecq, over een Frankrijk dat geleid wordt door een moslimpresident die het land geleidelijk laat verglijden tot een islamatische staat. Varga: “In Frankrijk kan je dat boek bijna als een voorspelling lezen. In Polen kan je alleen meer schaterlachen bij het idee dat een politicus een islamisering zou promoten.” In Polen is welgeteld één moslim opgepakt die in Syrië wou gaan vechten. Een buur in Kazimierz stikte bijna van het lachen: “Stel je voor! Een man van hier die wou gaan vechten bij dat, hoe heet het ook weer, ja, dat kalifaat daar!”

Tot slot. In Hannover is de vriendschappelijke voetbalwedstrijd Duitsland-Nederland afgelast. In Brussel is de match België-Spanje afgelast. In Wroclaw stond de wedstrijd Polen-Tsjechië op de affiche. De match ging gewoon door. Polen won met 3-1.