Het heilig huisje Daarkom - Luckas Vander Taelen

Debatten in het Vlaams Parlement zijn bepaald niet altijd even boeiend. Maar gelukkig zijn er af en toe uitzonderingen. Omdat meeslepende momenten in het walhalla van de politiek gekoesterd moeten worden, is het de moeite terug te komen op een recent incident tijdens een vergadering van de cultuurcommissie, waar de emoties plots de bovenhand namen van de gebruikelijke gemodereerde toon waarachter sommige parlementsleden hun gebrek aan retorisch talent proberen te verstoppen.

Het was Bart Caron die zorgde voor verbaal vuurwerk toen hij even zichzelf niet meer was in de cultuurcommissie die hij voorzit. Hij leidde een debat over Daarkom, het Vlaams-Marokkaans cultuurhuis dat al jaren heel veel geld kost maar nog niet één dag open is geweest. Daarkom was een idee van de toenmalige minister van cultuur Bert Anciaux (SP.A) uit de tijd dat geld geen probleem was. Maar “het prestigieuze gebouw” op het Brusselse Muntplein dat Anciaux wou, stond niet te koop. Niet erg: hij tekende in 2006 met de glimlach een huurovereenkomst voor vijftien jaar. Kostprijs: 236.000 euro. Per jaar.

In normale omstandigheden zou iemand als Caron ongetwijfeld de bedenking gemaakt hebben dat het toch wel erg is dat zoveel geld verdwijnt dat zoveel nuttiger besteed geweest zou kunnen zijn. Niet aan dure lege gebouwen, maar aan hard wekende verenigingen bijvoorbeeld. Met dat geld zou je bijvoorbeeld een twintigtal vzw's elk zo'n 10.000 euro extra per jaar gegeven kunnen hebben. Maar Bart Caron was ooit kabinetschef van Bert Anciaux. En voor de oud-strijders van de garde van Anciaux is Daarkom een heilig huis. Als het ter sprake komt, wordt Caron bijna even emotioneel als zijn toenmalige baas en verliest hij elke kritische zin die hem anders zo kenmerkt.

Twee jaar geleden was dat ook al zo in de plenaire van het Vlaams Parlement. Toen minister-president Kris Peeters liet uitschijnen dat hij het dossier kritisch zou laten doorlichten, was dat te veel voor Caron. Met trillende stem meldde hij aan Peeters dat hij “plaatsvervangende schaamte” had...

Nu moest Caron als voorzitter van de commissie in aanwezigheid van Sven Gatz, huidig cultuurminister, naar kritiek van Karl Vanlouwe (N-VA) luisteren. Die liet opmerken dat Daarkom al veel had gekost aan de Vlaamse belastingbetaler. Voor een gebouw waar al negen jaar lang nog niets is gebeurd, door allerhande problemen, gaande van houtworm tot een moeilijke samenwerking met Marokko.

“U mag kritiek hebben, maar een contract is een contract”, vertelde Caron aan Vanlouwe. In andere dossiers zouden leden van Carons partij zich hopelijk niet gestoord hebben aan “contractuele verplichtingen” om uit te brengen dat er al meer dan 7 miljoen euro verloren was gegaan door wat ze dan terecht een voorbeeld van onzorgvuldig bestuur genoemd zouden hebben. Maar nu was de emotionele identificatie met Daarkom zo groot bij Caron dat hij vergat dat van een voorzitter van een parlementaire commissie toch enige terughoudendheid verwacht kon worden. En hij sprak woorden uit die hij nooit hadden mogen zeggen :“Dat u steeds weer kritiek geeft,” sneerde hij, “doet me vermoeden dat dit dossier voor u een bruin randje heeft.”

Vanlouwe en andere commissieleden ontploften van verontwaardiging over de suggestie dat vragen over de oeverloze kosten van een Vlaams-Marokkaans cultuurhuis ingegeven zouden zijn door racisme. Het argument dat Daarkom een goedbedoeld en waardevol intercultureel project is, volstond blijkbaar voor Caron om kritische vraagstellers verdacht te maken. Caron volhardde in zijn boosheid en weigerde excuses aan te bieden. “Ik mag zeggen wat ik wil en ik neem geen woord terug”, gaf hij zichzelf gelijk.

Bart Caron heeft zich altijd laten kennen als een even gedreven als kritisch parlementair. Ik hoop dat hij nooit zal meemaken wat hij zijn collega Vanlouwe liet ondervinden: de mond gesnoerd worden met argumenten die er niet om doen. Dure heilige huisjes mogen geen parlementair debat in de weg staan.

(Luckas Vander Taelen is gewezen parlementslid voor Groen en muzikant.)