De onuitroeibare "Menerenziekte" - Elke Van Huffel

Onder de hashtag #wijoverdrijvenniet delen vrouwen massaal ervaringen over lastig gevallen worden door mannen. De discussie werd in gang gezet door de website Charlie Magazine. De reacties van sommige mannen zijn eens te meer neerbuigend en seksistisch.

Toegegeven, ik heb even getwijfeld of ik dit stuk wel zou schrijven. Omdat de fut me ontbreekt om opnieuw dezelfde commentaren te moeten aanhoren. Daarom, voor u verder leest, even dit uitklaren.
1. Ik hou van mannen.
2. Ik weet dat niet elke man vrouwen lastig valt.
3. Ik kan een complimentje appreciëren.

Zo, nu heb ik alvast een paar van de klassieke scheldwoorden vermeden - mannenhaatster, feminazi of frigide trut bijvoorbeeld.

Sois belle et tais-toi, madammeke

Want nog triester dan alle schrijnende verhalen die onder de hashtag #wijoverdrijvenniet getweet worden, vind ik de gemene reacties erop, uitgebreid te bewonderen op Twitter. En ook de opiniestukkenfabriek liet zich deze week al van van zijn beste kant zien.
Zo vond Oude Wijze Meneer Marc Didden het best rock’n’roll om een blogster die het fenomeen catcalling aankaartte, ongegeneerd weg te zetten als ‘Juffrouw Truttenbol’. Blogger Guido Everaert vindt dan weer dat het “eens gedaan mag zijn met het gendercorrect denken”. Dank voor je nuttige bijdrage, Guido.

De algemene teneur bij dat soort type: ‘sois belle et tais-toi madammeke, en wees blij dat er nog iemand naar u omkijkt op straat’. En ook: ‘maar IK ben een gedistingeerd heertje!! Ik ben lief voor vrouwen en schuif altijd hun stoel achteruit.’ En dé dooddoener: ‘Mag een man al geen compliment meer geven?’
Ik wenste overigens dat dit soort reactionaire praat enkel voorbehouden was aan mannen van middelbare leeftijd, maar het probleem is complexer dan dat. Het is een aandoening die mannen van alle leeftijden treft. De Meneren-ziekte.

Intimidatie draait om macht

Zitten jullie neer, beste Meneren? Want ik ga hier zo eventjes de onthulling van de eeuw doen. Seksuele intimidatie betekent niet dat een bouwvakker met de looks van Brad Pitt zwoel naar je fluit. Het is geen deur die galant voor je wordt opengehouden, of een drankje dat je getrakteerd wordt. En het is ook géén hersenspinsel van ondankbare feministen die een flirterig signaal ‘verkeerd interpreteren’.

Straatintimidatie draait om macht, een vrouw schrik aanjagen, je haar toe eigenen als een object. En dan kicken op het effect dat je bij haar genereert. Een bang, gewond dier. Weg is die diva van zo-even die zelfverzekerd over straat schreed.
Beste Marc en co, wellicht zijn jullie nog nooit op onchristelijke plaatsen betast in de tram, achtervolgd op straat, of tussen de benen gegrepen in het holst van de nacht. En dan laat ik verkrachting nog buiten beschouwing. Het duurt soms jaren eer zo’n trauma overwonnen wordt. Soms gebeurt het ook gewoon nooit, overigens. Een vriendin van me durft niet meer alleen over straat, een andere blijft eeuwig single omdat ze schrik heeft van mannen. Of denken die vrouwen gewoon iets te gendercorrect?

Onder de mat

Het verbaast me echt dat sommige mannen alle moeite van de wereld doen om vormen van seksuele intimidatie onder de mat te vegen. Zélfs na het lezen van de honderden getuigenissen onder #wijoverdrijvenniet.

Waarom is het zo moeilijk om toe te geven dat er een probleem is? Waarom valt het sommigen zo lastig om te zeggen ‘Sommige mannen gaan over de schreef. Dat kunnen we niet goedkeuren. Erg dat je dit allemaal ervaart. Wat kunnen we doen?’ Meer vragen we nochtans niet. Dat is helemaal geen zaak van ‘gendercorrect denken’. Dit ìs geen strijd tussen man en vrouw. Wel één tussen daders en slachtoffers. Daders die moeten terechtgewezen worden en bestraft. Daders die in een maatschappij leven waar nog steeds een draagvlak is om verhalen over aanranding weg te zetten als ‘hysterisch gezaag’. Zolang dat draagvlak er is, blijft de straat, de tram, de club voor dat soort mannen een snoepwinkel.

Niet allemaal over dezelfde kam

Maar langzaam, heel langzaam, begint iets te veranderen. Niet alleen vrouwen reageerden massaal positief op de hashtag vandaag, ik zag ook veel mannen zich in de discussie mengen. Niet op de Meneren-manier, niet met een wijzend vingertje ‘MAAR IK BEN ZO NIET’, wél met een open blik, vol empathie.

De Tijd-journalist Ben Serrure, die na het lezen van de tweets meteen moest denken aan zijn zoontje, en hoe je zo’n kleine uk opvoedt tot een respectvolle kerel. Datanews-redacteur Pieterjan Van Leemputten die op zijn blog getuigt over hoe hij ooit een meisje aansprak op straat, midden in de nacht. ‘Ik wil je niet bang maken, maar het is maar dat je weet dat ik de volgende straat naar links moet. Niet schrikken als ik je dus blijf volgen.’ Ik vind het knap dat een man de denkoefening maakt: hoe voelt een vrouw zich hierbij?

En tot slot presentator Thomas Vanderveken die #wijoverdrijvenniet “nodig” noemt. “Meerdere vriendinnen zijn in puberteit achteloos verkracht. Zij deden nooit aangifte en zullen niet tweeten – uit schaamte.” postte hij op Twitter.

Misschien moet dat soort mannen de Meneren ook eens attent maken op hun verkeerde wereldbeeld. Als die het niet te druk hebben met lief zijn tegenover vrouwen, natuurlijk.

(Elke Van Huffel is eindredactrice van Sambal, het digitale jongerenlabel van de VRT.)

Meest gelezen