WK van foute scheidsrechters - Frank Van Laeken

49 doelpunten na de eerste speeldag op het WK Voetbal, dat is behoorlijk uniek. Het is van 1958 geleden dat er nog zo vaak gescoord werd. Toen waren dat 29 doelpunten in 8 wedstrijden, goed voor een gemiddelde van 3,63. Nu dus 49 in 16 wedstrijden, gemiddeld 3,06. Ter vergelijking: vier jaar geleden waren dat er maar 25, gemiddeld 1,56 per match.

Er wordt dus bijna dubbel zo vaak gescoord als in Zuid-Afrika, omdat de deelnemende landen onbevangener en aanvallender spielen (ach ja, kniesoren en René Vandereycken zullen zeggen dat er slecht verdedigd wordt, ze hebben zelfs een punt). Er worden minder gele en rode kaarten uitgedeeld, het is tot nog toe dan ook een bijzonder sportief WK (vergeten we hierbij even Pepe). En de Rode Duivels hebben gewonnen van Algerije (het was absoluut niet goed hé, maar het zijn de drie punten die tellen, O Gij Gigantisch Groot Voetbalcliché!).

Openingsspeeldagen winnen tegen kleinere voetbalnaties hadden we al eerder gedaan: tegen de Marokkanen in 1994, de Zuid-Koreanen in 1990 en de El Salvadorianen in 1970. Maar de meest memorabele zege blijft natuurlijk die van 1982, toen we - 'Daar is 'm!, daar is 'm!' - de Argentijnen de nek omwrongen in de openingstango.

Nou, deze voetballiefhebber is zeer tevreden, hoor. Behalve over de scheidsrechters van de wedstrijden op de eerste dagen. Ze leken wel uit het kronkelende brein van wijlen André Franquin afkomstig te zijn. Guust Flater was nooit ver weg. Of noem 'm, bij wijze van dubieus eerbetoon, gerust Guust Fluiter.

Geregeld suggereren voetbalkenners verbeteringen voor de wedstrijdleiding. Om precies te zijn: om de twee jaar, wanneer er weer eens een groot toernooi is, EK of WK, en we ons van het vorige evenement alleen maar de winnaar en de scheidsrechterlijke blunders herinneren.

In de loop van de jaren werd het oorspronkelijke trio (scheidsrechter, twee grensrechters) eerst uitgebreid tot een kwartet (de man die de administratie doet aan een tafeltje tussen de twee dug outs), daarna in de Europese clubcompetities tot een sextet (extra vlaggenmannen in het verlengde van de doellijn). We mogen ze ook niet meer grens- of lijnrechters noemen, o neen, de heren en de uitzonderlijke dame moeten nu worden aangesproken met de titel 'assistent-scheidsrechter'. Zo'n beetje zoals de poetsvrouw in Amerikaanse bedrijven, die de functietitel 'Hygienic Manager' op haar visitekaartje heeft staan. Iederéén manager! Iederéén assistent-scheidsrechter! Of er nog uitbreidingen van het aantal -rechters op het programma staan, weet ik niet, maar de evolutie naar één ref per speler, de personal referee, lijkt me een ridicule brug te ver.

Tegenover de toename van het aantal rechters staat dat er minder snel beslist wordt. Dat heet: verantwoordelijkheid afschuiven. In de bedrijfswereld kom je dat ook voortdurend tegen. Het aantal managers neemt significant toe, het aantal snelle beslissingen neemt af. Niet doen! Dan liever die ene dictator die het voor het zeggen heeft. Liefst eentje van het verlichte soort.

De scheidsrechter heeft nu ook een extra hulpmiddel meegekregen dat hij letterlijk aan zijn korte broek moet bevestigen: de vanishing spray. Handig om het muurtje op de juiste afstand te krijgen bij vrije trappen. Na een minuutje is de witte lijn alweer verdwenen. Je kan er ook spelers mee doen verdwijnen, heb ik de indruk, want Cristiano Ronaldo hebben we bijna niet gezien tegen Duitsland.

De beste lijnentrekker was de Japanner Yuichi Nishimura: rechtere strepen vind je niet op deze planeet. Een slechtere ref evenmin? De man gaf thuisland Brazilië een penalty cadeau toen het wat moeilijk ging tegen Kroatië. Obrigado, zeiden de beleefde Brazilianen. Best mogelijk dat Braziliaanse ministers binnenkort allemaal in een Japanse wagen rondrijden, al wil ik uiteraard niets insinueren.

Ook de flierefluiters in Mexico-Kameroen en Spanje-Nederland gingen opvallend in de fout. Eén van de lijn-, pardon assistent-scheidsrechters van die eerste wedstrijd veegde twee zuivere Mexicaanse goals met één vendelzwaai van de tabellen. De vergissingen waren zo flagrant dat op het internet al heel snel gephotoshopte afbeeldingen opdoken van een vlaggenman met een geleidehond. De Spanjaarden kregen tegen onze noorderburen dan weer een strafschop in geschenkverpakking aangereikt. De hulp van de scheids hielp niet, de uittredende wereldkampioen werd vernederd door de flying dutchmen Van Persie en Robben.

Het is anno 2014, in een tijd dat professioneel voetbal allang geen vrijetijdsbesteding meer is en het om zeer veel geld draait, onbegrijpelijk dat een voetbalwedstrijd wordt overgelaten aan feilbare mannetjes, die ongetwijfeld meestal goedbedoeld de ene na de andere foute beslissing nemen. Een suggestie die al vaker is gemaakt: introduceer een videoreferee, zoals in het hockey, en geef beide elftallen de mogelijkheden om drie beslissingen per wedstrijd aan te vechten. Mexico-Kameroen zou dan op 3-0 geëindigd zijn.

Over de strafschoppen voor Brazilië en Spanje laat ik me niet uit, want die lieten toch nog een millimeter ruimte voor interpretatie en interpretatie is nu eenmaal iets wat meer in tooggesprekken achteraf dan in de wedstrijd thuishoort. Die zou zo'n videoref ook wel laten passeren, vermoed ik.

In plaats van de introductie van ondingen als de vanishing spray zouden de leiders van de internationale voetbalbonden beter bedenken hoe je wedstrijden écht correcter kunt laten verlopen. De wereld zit niet te wachten op zulke belachelijke snufjes. Straks heeft zo'n scheids ook nog pepperspray en handboeien in zijn achterzak zitten! (En een voetboei wanneer Pepe meespeelt.)

Máár: er is toch een ietsiepietsie vooruitgang. Voor het eerst wordt gebruikt gemaakt van technologische hulpmiddelen: goal line technology. Is de bal al dan niet volledig over de lijn? Ook daarover kan een columnesk boompje worden opgezet. Waarom niet volgende week op deze plek?

(Frank Van Laeken is freelance journalist.)