Polygamie en pensioen - Fons Montevirgenes

Tijdens mijn verblijf in Mali werd ik uitgenodigd op een huwelijksfeest. Heel de stad zinderde van opwinding, want de aanstaande bruid en bruidegom hoorden allebei tot belangrijke families. Gedurende maanden was men met de voorbereidingen in de weer geweest. Elke tak van de familie was herkenbaar aan zijn typische schitterende kledij. Meisjes pronkten met haartooien waar meer dan een week aan was geknoopt. Alles verliep als een sprookje, en ik was als enige blanke een graag geziene gast.

Deze plechtige huwelijksdag moest het hoogtepunt van mijn vijf maanden durende reis door West-Afrika worden. Bij het gemeentehuis werd ik plots ruw bij de schouders gegrepen. Enkele potige kerels sleurden me het werkvertrek van de burgemeester in, en posteerden me achter het bureel, tussen de griffier en de burgervader zelf. Zo had ik het beste uitzicht op het gelukkige koppel dat recht tegenover me zat. De bedoeling was dat ik foto’s zou nemen, en dat heb ik ook gedaan.

Polygamie of monogamie?

Wanneer bruid en bruidegom braafjes 'ja’ hadden geantwoord op de ietwat voorspelbare vragen, had de burgemeester nog een verrassing voor me in petto.
'Ik heb nog een vraag voor de bruidegom,’ sprak hij plechtig.’Opteert u voor het stelsel van de monogamie of de polygamie?’

Een burgervader met zoveel zin voor humor had ik nooit eerder gezien (ik woon in Antwerpen). Slechts met veel moeite kon ik een lachsalvo onderdrukken. Ik was de enige. Het duurde even vooraleer ik kon aanvaarden dat de man de vraag in alle ernst gesteld had. Ik slaagde er in mijn ernst te bewaren, en trok mijn gezicht weer in een plooi, het gewicht van de ceremonie waardig. Iedereen was nu muisstil. Na een eeuwigheid zag ik hoe de lippen van de bruidegom bewogen, en hoe hij welhaast geluidloos het woord 'polygamie’ prevelde.

Aan de bruid werd niets gevraagd

Terwijl er een zucht van opluchting door het lokaal ging, merkte ik een venijnig zenuwtrekje om de rechter mondhoek van de bruid. Ik las in haar ogen de ontgoocheling. Heel even overstemde de walging haar euforie, op de mooiste dag van haar leven. Dan forceerde ze weer een glimlach op haar gelaat. De griffier noteerde zorgvuldig de keuze voor ’veelwijverij’ in het daarvoor voorziene vakje 21 van het huwelijksdocument. In vakje 22 werd netjes de koopsom ingeschreven. Ik nam foto’s van de documenten.

Aan de bruid werd niets gevraagd. Niemand converseert met koopwaar. Ik verweet mezelf dat ik niets ondernomen had om deze misdaad te voorkomen. Tegelijkertijd realiseerde ik me, dat ik, net als de bruid, machteloos stond.

Over naar België

Op het VRT-Journaal zie ik hoe een weduwe een brief krijgt van de Rijksdienst voor Pensioenen, met de mededeling dat haar weduwepensioen gehalveerd wordt. Haar echtgenoot is enkele jaren voor zijn overlijden terug naar zijn moederland Marokko getrokken, om er met een tweede vrouw te huwen. En dus moeten die twee weduwen het pensioen delen. De brief impliceert dat de Rijksdienst voor Pensioenen, en bij uitbreiding de Belgische Staat, polygamie erkent. Tot mijn verbazing bevestigde de heer Vic Beulens van de Dienst Pensioenen deze gedachtekronkel in het bewuste VRT-Journaal.
'Als de man in Marokko wettelijk gehuwd is, moet België dat erkennen,’ aldus de heer Beulens.

De doos van Pandora

Een federaal ambtenaar die verklaart dat België zich zomaar moet schikken naar de wetten van een ander land, dwaalt. Dat die wetten diametraal tegenover de Belgische staan, is voor de bewuste ambtenaar geen bezwaar. Dat zijn handelswijze een flagrante schending van de rechten van de mens impliceert, maakt het alleen maar erger.

Deze ambtenaar heeft hierbij een uit de kluiten gewassen doos van Pandora geopend. In het lappendeken van democratieën en dictaturen op de wereldkaart, bestaan duizenden wetten die indruisen tegen de Belgische.

Voorbeelden? Een Duitser rijdt 200 kilometer per uur op de snelweg. In zijn land is er geen snelheidsbeperking, dus de Belgische staat past zich aan. Een man uit de Kaaimaneilanden vult zijn belastingaangifte in volgens de wetten van zijn land. Geen probleem. Iemand uit een land waar homoseksualiteit verboden is, slaat zijn homoseksuele buren in mekaar. In zijn land wordt hij er niet voor veroordeeld, dus België schikt zich braafjes naar de wet.

Pek en veren

Misschien bestaat er ergens op de wereld een land waar zulke ambtenaren uit hun hoge toren worden gehaald en met pek en veren ingesmeerd de stad worden uitgedragen. Dat geldt ook voor de voogdijminister. Er zijn in dit land ministers die al voor minder ontslag genomen hebben moeten nemen dan voor deze flagrante schending van de mensenrechten.


(Fons Montevirgenes is wereldreiziger en auteur.)
 

Meest gelezen