Legalisering cannabis is niet de oplossing- Walter Van Steenbrugge

Meer dan een kwart eeuw geleden hoorde ik nog koudweg een sanctie uitspreken van 2 jaar celstraf wegens het bezit van 2 gram marihuana. Een hallucinerende straf voor een hallucinatie. Dealde je in die tijd enkele kilo’s cocaïne, dan verspeelde je voor een tiental jaren de vrijheid. Drugs waren toen vijand nummer 1 en de maatschappelijke respons beperkte zich tot het ongenadig hard slaan met de rechtershamer.

Opsluiting helpt niet

Ook de verkoop om als verslaafde in de eigen consumptie te voorzien, werd niet ontzien.
Onder invloed van een bepaalde strekking binnen de criminologie en dankzij een groep sociaal ingestelde magistraten werd gaandeweg ingezien dat pure repressie weinig of niets uithaalde om dit specifieke soort van criminaliteit in te dijken.

In geen geval bracht de opsluiting de drugverslaafde tot betere inzichten. Het criminaliteitspalet lag nergens breder open gesmeerd dan in de gevangenis en uitgerekend daar, aan drugs nooit gebrek.
De roes als vluchtpad voor het geïsoleerde bestaan in de gevangenisgemeenschap leidde tot nul resultaat.

De nieuwe stroming in de rechtspraak legde het accent op behandeling eerder dan op bestraffing. Een verslaving werd op zich, terecht, beschouwd als leed. Waarom dan nog aan leedtoevoeging doen door celstraffen op te leggen ? Met daarbovenop de wetenschap dat de problemen die aan de oorzaak lagen van het druggebruik, na het uitboeten van de gevangenisstraf, nog groter werden. Met recht evenredig de grotere kans op recidive en nog meer maatschappelijk leed door de om de hoek liggende marginaliteit.

Het ontradend effect valt weg

Het probatiestelsel van de voorwaardelijke bestraffing, met de verplichting zich te laten behandelen, en het Gentse pilootproject van de Drugbehandelingskamer brachten voor veel mensen, inzonderheid jongeren, soelaas en plaveide de weg naar het herstel en de re-integratie. Het lichaam, door het vele vuile spul als last, kon door begeleiding en opvolging weer als lustvol ervaren worden.
Deze evolutie ten goede is één van de beste voorbeelden uit de jongste decennia in de strafrechtspraak die aantoont dat pure repressie geen afdoende antwoord biedt op overtredingen van de Strafwet.

De Jongsocialisten gaan thans een flinke stap verder en zagen hun voorstel om cannabis te legaliseren op het afgelopen SP.A-congres gestemd. Me dunkt is dit voorstel van mevrouw Doms niet zo slim.
Uiteraard zal de traceerbaarheid van dit roesmiddel groter zijn en zo de controle op kwaliteit en prijs mogelijk maken, maar de vraag is of bij de afweging van de pro’s en contra’s de vele nadelen niet meer doorwegen ? De vrije en toegelaten verkoop doet immers ieder ontradend effect wegvallen

De wereld is geen rozentuin

Mocht de wereld één groot orgie zijn, dan maakt één roesaanjager meer of minder niet veel uit. De leefwereld van vandaag is echter geen rozentuin. Het aantal psychiatrische patiënten stijgt zienderogen, het aantal vrije psychiatrische bedden daalt gestaag.
Onze suïcidecijfers zijn op één na de hoogste in Europa, en ook bij kinderen is zelfmoord steeds meer in trek.

Bij het strafcliënteel zie je hoe langer hoe meer dat een steeds groter wordende groep van mensen naar roesmiddelen (alcohol uiteraard inbegrepen) grijpt, en zie je ze door deze vluchtmiddelen nog verder wegglijden. Nog afgezien van het stepping stone effect van cannabis (het opklimmen van soft- naar harddrugs), blijft cannabis een drug die je normaal niet nodig hebt om van het volle leven te genieten. Zowat volledig mijn gevangeniscliënteel wil af van het spul, cannabis incluis.

Een passionele (gezins)relatie, een leuke job en een dito ontspanning zijn voor hen het hoogste goed. Ze ervaren de softdrugs als een vlucht om pijnlijke, vaak emotionele momenten te ontwijken. Deze cannabis nu aanbieden als het ware vanuit een kauwgomtrommel lijkt me weinig sociaal, wel integendeel.

Zij die het geluk hebben zich te kunnen laten leiden door veilige emotionele bakens, hierin aangemoedigd door hun ouders, vrienden of begeleiders – omstandigheden waaraan die specifieke groep jongeren zelf niet bijster veel verdienste heeft – maken een kloof met die groep jongeren die ergens onderweg de rol hebben moeten lossen en zich gestort hebben op middelengebruik.

Veel socialer lijkt het me om voor deze laatste groep jongeren alles uit de kast te halen om ze precies van al die roes weg te houden.
Goedkopere en makkelijker te bereiken psychische hulp, flinke terugbetaling van psychologische ondersteuning, geld voor preventie- en ontradingscampagnes en vooral duizend maal meer promotie voor gezonde sportbeoefening dan nu het geval is, oogt socialistischer. Deze kosten mogen wat mij betreft betaald worden door de andere, meer verwende bevolkingsgroep.

Het argument als zou de legalisering van drugs de criminele netwerken zonder werk zetten, is uiteraard een onzinnig foefje. Alsof de criminelen de cannabishandel nodig hebben om hun kassa te laten rinkelen? De harddrugs zijn veel lucratiever en de aanmaak van synthetische drugs vergt veel minder poeha dan de cannabiskweek, één klein labootje volstaat.

Ten overvloede : het alcoholprobleem met al zijn verkeersdoden is al zo groot, waarom nog een probleem bij creëren ? Een probleem dat bovendien met zekerheid de hersenen en ons brein aantast. Een duidelijke en transparante wetgeving, met een op maat van de drugdelinquent gesneden tussenkomst van justitie, lijkt na afweging een veel wijzer idee dan de installatie van de drugautomaten.

Ik zie ze Louis uit Leuven nog niet zo direct plaatsen…


(Walter Van Steenbrugge is strafpleiter.)
 

Meest gelezen