Rolmodellen, geen naaktmodellen - Cathérine Ongenae

De nieuwe Pirellikalender is er, en het is een pareltje. Miss December draagt niets meer dan een slipje en stiletto's. Miss April omarmt de muur met haar naakte torso. Tot daar komt de befaamde garagehouderskalender - in de beschrijving althans - tegemoet aan de verwachtingen. Vrouwelijk naakt, daar staat de bandenleverancier al vijftig jaar garant voor. Tot nu.

Cathérine Ongenae is journaliste, columniste en co-auteur van het boek 'Seksisme. nee, wij overdrijven niet!' (Uitgeverij Polis).

Voor de nieuwe kalender portretteerde fotografe Annie Leibovitz niet zozeer topmodellen, jonge vrouwen met ideale maten en vormen, maar rolmodellen: vrouwen die iets hebben verwezenlijkt. En de meeste hebben gewoon kleren aan en hebben geen pornografische glans op hun lippen. Dat tot spijt van ex-P-magaziner Jeroen Denaeghel, die in de krant zijn hoofd meewarig schudt. Hij voelt zich tekort gedaan. Ze hebben hem zijn artistieke borstjes afgenomen, en nu reageert hij als een verwend kind. Dat die borstjes niet zijn geboorterecht zijn, vergeet hij voor het gemak even. En was het echt nodig om te zeggen dat hij zijn blaadjes liever groen heeft?

Per ongeluk

Wel, het spijt me voor je privileges, beste Jeroen, maar ik heb mijn columnisten liever met iets meer inhoud. Ik zal je iets vertellen, Jeroen. Er is een reden waarom mensen, vrouwen én mannen, niet meer erg warm lopen voor de objectivering van vrouwen, hoe oud of hoe jong ze ook zijn. Pirelli verkoopt banden, maar lang niet meer alleen aan mannen. De helft van de wereldbevolking is vrouw, en bovendien een groep die met rasse schreden aan economisch belang wint. Dat het bedrijf met zijn tijd mee gaat en ook vrouwen wil aanspreken in plaats van schofferen, bewijst dat ten minste iemand heeft begrepen dat het bijna 2016 is. De meeste vrouwen kicken niet op tieten. Wij kicken op inhoud.

Ideaalbeeld

Was het bovendien echt nodig om Serena Williams nog eens - woehaha - uit te lachen? De Amerikaanse tenniskampioene toont haar atletische lichaam in volle glorie - dat lichaam dat men wel eens dik wil noemen. Nummer één op de wereld? Nog vinden sportjournalisten het nodig om over die billen te zeuren. De sportwereld is dan ook een seksistische wereld waar wielrenners in billen mogen knijpen, als ze maar goed fietsen. Vrouwen die toptennis spelen hebben zich evenwel te schikken naar een ideaalbeeld waar ze zelf niets aan te zeggen hebben, ook al is het hun lichaam.

Ook humoriste Amy Schumer staat zo goed als naakt op de foto. Met ongeretoucheerd in beeld: een paar vetrollen in plaats van een platgezogen buik. Toe te juichen met als bijgedachte: we zouden dit normaal moeten vinden. Op haar Facebookpagina schreef Schumer bij de foto: prachtig, verfoeilijk, sterk, dun, dik, mooi, lelijk, sexy, weerzinwekkend, perfect, vrouw. Wie zich vrouw voelt, is vrouw.

Eva

De pin-ups van 2016 zijn divers in maat, in huidskleur, in afkomst, in leeftijd en in wat ze bereikt hebben. De jongste, Tavi Gevinson, heeft een modeblog. De oudste, Agnes Gund, is filantrope en kunstverzamelaar. Daartussen zien we onder meer muzikante Patti Smith, schrijfster Fran Lebowitz en topmodel Natalia Vodianova, die tussen al die andere vrouwen een menselijker gezicht krijgt.
Elke vrouw werd gekozen om haar kracht, en dat is een belangrijk signaal. Onlangs sprak ik de Nederlandse documentairemaakster Sunny Bergman. Ze had voor een nieuwe reportageserie Ghana bezocht. In Ghana stond vrouwelijkheid altijd al synoniem voor kracht, vertelde ze. Maar onder invloed van het Westen definieert men er vrouwelijkheid vandaag als bevalligheid, wat niet meteen een positieve evolutie is voor de Ghanese vrouw.

Dat zegt ook de Nederlandse lingerieontwerpster Marlies Dekkers: vrouwen moeten opnieuw hun kracht vinden. 'Eva was de eerste feministe', zei ze daarover in Van Gils & gasten. 'Serving is not our destiny.' De ontwerpster roept vrouwen op om zich te bevrijden van de verwachtingen die de samenleving hen oplegt en in zichzelf te geloven.

Scheppingskracht

Vrouwen zijn krachtige wezens. Dat weten vrouwen, dat weten mannen. De cultuur die vrouwen op hun plaats wil houden zou niet zo hardnekkig zijn mochten vrouwen niet zo vurig en getalenteerd zijn.

Sommige mensen zetten vrouwen op een pied-de-stalle, vereren hen om hun zachte schoonheid en hun elegantie. Maar door hen te reduceren tot die paar eigenschappen, ontzegt men vrouwen de autonomie om alle andere facetten van hun persoonlijkheid aan te spreken. Zoals intellect, zoals spierkracht, zoals een uitgesproken mening: allemaal instrumenten die de scheppende kracht van vrouwen ten goede komen.

We zijn bijna 2016, maar we zijn er nog lang niet. Toch is de Pirelli-kalender geen geïsoleerd geval. In binnen- en buitenland verheffen steeds meer vrouwen hun stem om hun ongenoegen te uiten over de moeilijkheden die ze ondervinden om hun leven en hun werk uit te bouwen zoals zij dat willen. Ze willen baas zijn over hun lichaam, hun hersenen en hun lot.

Shero

Mediawatchers spreken van een macrotrend: 'the rise of the shero', of de vrouwelijke heldin. Al dan niet met opgestoken middenvinger stuurt ze een welgemeende 'fuck you' naar wie ook maar denkt haar te moeten dicteren. Ze hertekent dat verdomde ideaalbeeld. Letter per letter, foto per foto, woord voor woord. Tot vetrollen, grijze haren en ambitie weer belangrijker zijn dan kledingmaten en perfectie.

Dus, beste Jeroen Denaeghel, veel plezier in je eigen nachtmerrie waar blote vrouwen schaars zijn en je staat te roepen terwijl niemand je hoort. We zijn de evolutie niet doorgesparteld om te voldoen aan jouw verlangens. We zullen zelf wel bepalen wat sexy is.

Meest gelezen