Kunstenaars van het hart - Jürgen Mettepenningen

Ik heb er altijd al van gedroomd om een voorloper te zijn, behalve op dit moment. Afgelopen week stelde griepdeskundige Marc Van Ranst in de krant dat we mogen aannemen dat we aan het begin staan van de jaarlijkse griepepidemie. En wie had er afgelopen week al griep? Jawel…

(Jürgen Mettepenningen is theoloog)

De kunst van het loslaten

Ziek zijn is een kunst. Wel, ik ben een slechte kunstenaar. Waarschijnlijk is er een verband met geduld, want dat heb ik ook niet. Voer voor onderzoek. Het schijnt dat het te maken heeft met loslaten. In de kern moet het dan gaan over ‘loslaten van wat je zelf wil’. Laat dat nu net iets zijn dat behoort tot de essentie van mijn godsdienst, waarbij het belangrijkste gebed van mijn geloof de zinsnede bevat: ‘Uw wil geschiede’.

Hoe kan ik Gods wil laten geschieden als ik al humeurig word omdat ik niet kan doen wat in mijn agenda staat? Enfin, naast zijn fysiek herstel heeft deze theoloog nog vooral een weg te gaan op spiritueel vlak. Gelukkig voor dat laatste ligt de veertigdagentijd in het verschiet: periode bij uitstek van verdieping en spiritualiteit. Aftellen dus naar Aswoensdag, begin van de veertigdagentijd. Voor katholieken vangt binnen anderhalve week inderdaad een tijd aan van werken aan de relatie met God en medemensen. En dit via verstilling, versobering, gebed en… barmhartigheid.

De kunst van het aanpakken

Nu kunnen er veel mooie theorieën over barmhartigheid bestaan, zonder concrete gestalten stellen al die theorieën niets voor. Barmhartigheid moet gedaan worden. Niet alleen ten aanzien van mensen die ik ken en kies, maar van mensen die op mijn weg komen, ook onverwacht en ongepland. Barmhartigheid is meer dan een soort van algemene menslievendheid – het is concrete betrokkenheid op mensen die gekwetst zijn of die een nood hebben. Zieken bijvoorbeeld. En er zijn er zoveel: van een griepje tot terminale patiënten.

Niets kan zo deugd doen als de tijd die mensen maken voor elkaar. Zeker in tijden van ziekte en lijden. Barmhartigheid neemt de rol van de dokter niet over, maar ondersteunt wel degelijk iemand in diens ziek-zijn, geneesproces of ongeneeslijk lijden. Ik zeg het soms tijdens lezingen: hoe weinig gelegenheid er ook is om zieke familieleden, kennissen of collega’s te bezoeken, een snelle sms kan voor de zieke diens dag of week beter maken. Barmhartigheid kan inderdaad ook via de moderne kanalen.

Barmhartigheid is in al zijn vormen wellicht de grootste kunst van het leven. Ze is de kunst die levens redt, heelt en perspectief geeft. Maar ze kan niet bestaan zonder kunstenaars die hun eigen agenda wat kunnen loslaten.

Meest gelezen