Vergelijken - Jürgen Mettepenningen

Jürgen Mettepenningen is theoloog.

Het is ongelooflijk maar heel veel draait rond vergelijken. Of we het nu hebben over auto’s, kleren, loon, huis, enzovoort. Zelfs heel onze politieke cultuur en staatsstructuur is gebaseerd op vergelijken, verongelijkt zijn en gelijk willen halen. Sommige partijen leven zelfs van de vergelijking. Of denken we verder maar aan vergelijkingen die worden gemaakt tussen mensen. Die is zus, de ander is zo. Alles en allen worden vergeleken. We zijn er ook mee opgevoed: links een gewone doos waspoeder, rechts een doos Dash. Het ene grijzer dan wit, het andere witter dan wit. Nooit gewoon wit. Ook in de opvoeding speelt het vergelijken een rol. ‘Kijk eens naar de grote zus, die is voorbeeldig’. Vergelijken als middel tot stimuleren. Maar het kan ook in de andere richting.

Ook op het vlak van relaties wordt vergeleken. En hoe! Het is immers druk en onrustig op het terrein van de relaties vandaag. Seriële monogamie, de verleiding voor kortstondig genot, psychologen die relaties op de rails moeten krijgen, gebroken relaties waarvoor niet meer gevochten wordt, evenzeer gebroken relaties die wonderwel geheeld worden,… Alles bestaat. Maar het is niet alleen aantrekkings- of afstotingskracht die hier werkt. Vooral het vergelijken weegt door. Kan ik me verbeteren? Kan een verborgen relatie kwaad als we er ons beiden goed bij voelen en niemand anders het weet? Wat ons het meest dierbaar is, daar spelen meer mensen mee dan we denken: de liefde. Het gras is groener aan de overkant? Da’s vergelijken en kiezen. Tot je aan de overkant bent! Ondanks alle kritiek op de Kerk: zou het kunnen dat zij op dit punt mee is met haar tijd door een synode te organiseren over gezin, relaties en seksualiteit, met de vooraf voorgegeven zekerheid van een pleidooi voor waarachtigheid en standvastigheid?

Van wie worden de meeste keuzes verwacht? Van jongeren! Zij worden opgeleid in kennis en kunde, ingeleid in diverse werelden. En van hen wordt dan verwacht dat ze een weg kiezen om zelf gelukkig te worden. Niet eenvoudig. Komt daar vandaag bij dat hun geloof in de toekomst in gevaar is. Recent onderzoek van Mark Elchardus wijst inderdaad uit dat jongeren zoeken naar zekerheden, beseffend dat ze leven in een wereld waar ze moeilijk die zekerheden vinden. Integendeel! Ze geloven niet dat het milieu snel aan de beterhand kan zijn, dat het met religies de goede kant uit gaat, dat ze kans maken op een even goed pensioen als hun ouders, enzovoort. En ook hier wordt vergeleken! Zo worden migranten door ‘onze’ jongeren wantrouwig en streng bekeken. Wat mij vooral opviel: 12% schat de kans (zeer) groot in dat ze in armoede belanden! Dat is 1 op 8. Een verdomd hoog aantal jongeren houdt dus rekening met een negatief geladen toekomst, zeker in vergelijking met vandaag. Gelooft de jeugd in haar eigen toekomst? Zo te zien niet, al is het de vraag of de ‘voordelen’ van het verleden mogen gelden als geldige parameter voor toekomstdromen… Behoort dat niet tot de essentie van het probleem tussen betogers en regering? Ik heb weliswaar empathie voor de bekommernis van beiden maar vooral sympathie voor een toekomst waar zo min mogelijk armen leven en waar zo alle mensen in kunnen geloven.

Zelf maak ik in mijn gezin geregeld de vergelijking met het verleden. Ik mocht niet zoveel televisie kijken als mijn kinderen, had geen iPad ter beschikking, enzovoort. Foute vergelijkingen! Het gaat immers niet over techniek maar over liefde. Mijn ouders zagen me graag (en nog) en hebben niets liever dan dat ik mijn kinderen minstens even graag zie. Liefde laat geen vergelijkingen toe, alleen ruimte om lief te hebben. De parameters van het leven zijn dan passie, rechtvaardigheid, vergevingsgezindheid, empathie, mildheid en hoop. En als kinderen in de school van de liefde dan al eens een koekje meer willen onderweg, ondanks alles geen probleem. Zolang ze maar voelen dat ze geliefd zijn, dat ze geloven in hun toekomst, dat ze met elkaar delen en… dat het hen smaakt.