Smokkelen - Jürgen Mettepenningen
Wat is een mens?
Bij alle feiten, beelden, cijfers en analyses kwam bij mij voortdurend de vraag naar boven: wat is een mens? En daarbij dacht ik herhaaldelijk terug aan het boek van Primo Levi, dat precies deze vraag als titel had. Akkoord, Levi stelde de vraag in een andere context – de Holocaust – maar de essentie blijft overeind: wat doen mensen andere mensen toch aan? In het geval van mensensmokkelaars: zij maken misbruik van de hulpeloosheid en de dromen van mensen om hen met allerlei beloftes het laatste af te pakken wat ze hebben: hun eigenwaarde, ja zelfs hun leven! Voor mij overstijgt die verschrikkelijke werkelijkheid iedere analyse. Hier moet gehandeld worden. Een minuut stilte is inderdaad op zijn plaats, voor de slachtoffers, zeker, maar vijf minuten politieke moed is nog meer op zijn plaats, voor de mensen die vandaag en morgen aan de andere kant van de oever staan. Daarvoor kies ik politici: om moed te tonen wanneer het nodig is. Wel, het is nodig. Meer zelfs, als we de consensus binnen Europa te weinig vinden, dan moeten we als land of als deelstaat zelf maar meer doen. Niemand heeft in deze het recht om kwaad te zijn wanneer men meer goed doet dan wat afgesproken werd.
Opvolgen
Wat kan ik doen? Politici aanschrijven, een blog tijpen, tweeten,… En wat na al die zaken? Wachten… En overgaan naar het volgende thema waarop ik me stort, me netjes voorgeschoteld door onze media, want wees gerust: morgen gebeurt er opnieuw iets spectaculairs. Sorry, maar ik wil niet toegeven aan de instant-cultuur van de snelle opeenvolging van ‘feit-beeld-analyse-reactie-volgend feit’, waarbij vooral sociale media haarscherp de cyclus van deze serie herhalen en versterken, overigens niet zelden met een scheutje cynisme. Ik weiger mee te stappen in een cultuur die bij elk nieuw hoofdpunt van het nieuws het hoofdpunt van gisteren en eergisteren vergeet, alsof de problemen van de vorige dagen vandaag opgelost zijn. Er is bovendien een groot onderscheid in feiten en thema’s: het hoofdpunt van vandaag is niet even belangrijk als dat van gisteren. Mensen die mede door toedoen van mensensmokkelaars de overtocht niet overleven, zijn belangrijker dan een overwinning van de Rode Duivels. Het criterium voor mij is precies het mens-zijn. Belangrijk is wat mensen in leven houdt, levenskwaliteit biedt, perspectief op menswaardig leven ook. Goed dat er media zijn die ons wijzen op situaties die verontwaardiging en reacties oproepen. Het is door dergelijke berichtgeving dat wij ons van een probleem bewust kunnen worden. En goed dat er instanties, personen en verenigingen zijn die de leiding nemen in de verontwaardiging en de actie, vandaag en morgen. Ik steun hen en wil hen langs deze weg bemoedigen, ondertussen ook na een week nog steeds met verstomming geslagen omdat mensensmokkel (en dan nog op zo’n grote schaal!) vandaag nog plaatsvindt.
(Jürgen Mettepenningen is theoloog)