Waarom Emmanuel Macron minder wint dan verwacht - Steven Decraene
Steven Victor Decraene is buitenlandjournalist voor VRT Nieuws en volgde de afgelopen maanden de verkiezingsstrijd in Frankrijk.
Het is en blijft ongezien: een nieuwe politieke formatie die in één klap de Franse president levert en een absolute meerderheid behaalt in het parlement. De verwachtingen waren hooggespannen. Met meer dan 32 % van de stemmen na de eerste ronde vorige week, leek La République En Marche op weg naar een meerderheid van 420 tot 455 parlementszetels op een totaal van 577.
Die score zou van Emmanuel Macron niet alleen een president met een sterk mandaat gemaakt hebben, maar haast een zonnekoning zoals Lodewijk XIV. Maar dat is dus niet gebeurd.
De weinige Franse burgers die gisteren bij zomerse temperaturen toch gingen gaan stemmen, wilden Emmanuel Macron en zijn partij een duidelijke meerderheid geven om daadkrachtig te kunnen regeren. Maar dat betekent niet dat Frankrijk een president wou die per absolute volmacht zou kunnen beslissen over sociale hervormingen, een strengere arbeidswetgeving of andere maatschappelijke hete hangijzers.
Rééquilibrage
Tussen de eerste en de tweede ronde van de parlementsverkiezingen was er dus een stevige correctie van zo’n 60 tot 80 zetels die uiteindelijk niet naar La République En Marche gingen. De tegenstanders van Macron, zowel de extreemlinkse Jean-Luc Mélenchon, de extreemrechtse Marine Le Pen (foto links) als de conservatieve frontman François Baroin van Les Républicains, riepen vorige week allemaal op om massaal te stemmen op hun overgebleven kandidaten.
Waarschijnlijk zijn die gemotiveerde kiezers komen opdagen in de kiesdistricten waar La République En Marche nog verslagen kon worden.
Na de presidentsverkiezingen bevestigde de Franse burger vorige week, in de eerste ronde van de parlementsverkiezingen, dat hij komaf wil maken met de oude politieke structuren en de traditionele partijen wil afstraffen.
Afgelopen zondag kwam er een zogenaamde “rééquilibrage” waar de burger besliste dat La République En Marche ook best nederig blijft en moet aanpassen niet te arrogant te regeren want anders staat de wispelturige kiezer klaar om de volgende keer de kaarten opnieuw helemaal door elkaar te halen.
Et maintenant?
Macron heeft het parlement dus overtuigend gewonnen, maar moet nu aan de slag. Alleen met daadkrachtige beslissingen en meetbare resultaten zal hij de Fransen kunnen overtuigen. De povere opkomst bij de tweede ronde van de parlementsverkiezingen kan erop wijzen dat veel burgers een slag om de arm willen houden.
Amper vier op de tien Fransen trokken zondag naar de stembus. De onderliggende boodschap luidt wellicht: “Pas op, als je te eigengereid beslissingen neemt, gaan we de straat op en blokkeren we opnieuw alle hervormingsplannen.”
De zwakke opkomst geeft de extreme oppositiepartijen munitie om de autoriteit van de president enigszins in vraag te stellen. Zo waarschuwt de extreemlinkse Jean-Luc Mélenchon Macron nu al dat hij niet zomaar een “sociale afbraakpolitiek” kan voeren, terwijl Marine Le Pen blijft hameren dat een deel van Frankrijk zich niet vertegenwoordigd ziet in het parlement.
Ook de vakbonden zijn heimelijk blij met de magere opkomst want dat schept hen een alibi om straks te kunnen betogen of manifesteren tegen onpopulaire hervormingsmaatregelen.
Klagende zonnebaders
De democratie is een vreemd beestje. De mensen die in september wellicht het luidst zullen roepen dat hun president “tegen de wil” van het volk in hervormingen doorvoert, zijn ook zij die gisteren thuisbleven. De zon, het strand of de barbecue waren toen belangrijker dan de burgerplicht.
Hopelijk beklagen de niet-stemmers hun attitude niet na de zomer wanneer de zon wat minder fel schijnt.