De Chinese premier komt vandaag al Europa opvrijen - Veerle De Vos
Veerle De Vos is China-kenner van VRT Nieuws.
Een week na de Amerikaanse president is de Chinese premier in ons land. Hij brengt hier een officieel bezoek en woont de EU-China top bij in Brussel. Een jaarlijkse topontmoeting die dit keer in het teken staat van het klimaat, de vrije wereldhandel, én de nieuwe koers in Washington.
Wat die man hier komt zeggen, na de beslissing van Donald Trump om uit het klimaatakkoord te stappen, weten we via zijn ambassadeur in ons land Qu Xing. Zijn boodschap tijdens een interview is duidelijk.
"Europa en China worden geconfronteerd met hetzelfde probleem", zegt ambassadeur Qu Xing. "En dat is het nieuwe bestuur in Washington".
"Elke keer als er in de Verenigde Staten een nieuwe president aan de macht komt volgt er een koerswijziging in het beleid, soms zelfs een van 180 graden. Dat is de reden waarom China en de Europese Unie nauwer moeten gaan samenwerken."
Samenwerken, dat gaat dan vooral over handel en de strijd tegen klimaatopwarming, twee thema’s die in Brussel hoog op de agenda staan.
China wil dat het 15 jaar na zijn toetreding tot de Wereldhandelsorganisatie eindelijk beschouwd wordt als een ‘markteconomie’ en dus geen extra invoerheffingen meer hoeft te betalen, op Chinees staal bijvoorbeeld.
Europa hoopt in China een bondgenoot te vinden in de strijd tegen klimaatopwarming, nu de Verenigde Staten het op dat vlak laten afweten.
Een markteconomie in China?
Maar ook al brengt de nieuwe president in Washington de twee andere grote spelers dichter bij elkaar, helemaal van zelf gaat het niet.
"China is nog altijd geen markteconomie, hoe luid ze dat zelf ook van de daken schreeuwen", zegt een topambtenaar bij de Europese Unie. "De Chinese economie is een economie die nog altijd door de staat wordt gecontroleerd en die dus goederen exporteert naar Europa die te goedkoop zijn. Zolang die dumping niet ophoudt, moeten we hen daarvoor kunnen bestraffen."
Maar China is ongeduldig, dat bevestigt ook ambassadeur Qu: "15 jaar geleden beloofde de Europese Unie dat we eind vorig jaar de status van markteconomie zouden krijgen. Europa is altijd de eerste om andere landen erop te wijzen dat ze hun beloftes moeten inlossen. We verwachten dat de EU dat zelf ook zal doen."
Globalisering
China mag dan al geen echte markteconomie zijn, vrijhandel en mondialisering zijn wel het nieuwe Chinese mantra. "De beste garantie voor een vredevolle wereld is vrije wereldhandel", zegt ambassadeur Qu. "Hoe meer landen met elkaar verbonden zijn, hoe minder kans dat er grote conflicten uitbreken".
Het is een echo van de toespraak die president Xi Jinping in januari in Davos gaf voor een verzameld publiek van bedrijfs- en wereldleiders. Als ik opmerk dat er niet alleen in de Verenigde Staten maar ook bij ons stemmen opgaan die vinden dat de globalisering te ver is gegaan en dat we te afhankelijk worden van China, trekt de Chinese ambassadeur zijn wenkbrauwen op.
"Ik begrijp niet dat jullie in Europa maar ook in Amerika zo weinig zelfvertrouwen hebben. Europa en de VS hebben nog altijd enorm veel invloed in de wereld. Het klopt dat we in China de afgelopen decennia meer hebben gewonnen bij de globalisering dan jullie. Maar de klok terugdraaien kan niet meer."
En hij gaat nog verder:
"Europa heeft er alle baat bij dat andere werelddelen zich ontwikkelen. Dat is ook goed voor jullie economie. En het heeft als gevolg dat er minder migranten en vluchtelingen naar Europa komen."
Belofte maakt schuld
Een thema waarover China en Europa het recent wel grondig eens zijn geworden is de strijd tegen de klimaatopwarming. Vanzelfsprekend is dat nochtans niet, dat geeft ook de ambassadeur toe.
"De Verenigde Staten hebben ons twee jaar geleden, samen met de Europese Unie, zwaar onder druk gezet om het klimaatakkoord in Parijs te tekenen. China had daar oorspronkelijk weinig zin in, omdat dat ernstige gevolgen zou hebben voor onze economie en onze groeiende energiebehoeftes. Maar China heeft getekend en wij zullen onze beloftes nu uitvoeren. Dat zit in onze cultuur, dat hoort zo volgens onze beschaving én volgens de politieke lijn die we hebben uitgezet."
En hij besluit:
"Europa wordt momenteel geconfronteerd met een reeks ernstige uitdagingen, van de brexit, de vluchtelingenstroom, en terreur tot een zwak economisch herstel. Een goede relatie met China is voor jullie dus van levensbelang."
"Ook wij hebben een aantal problemen, zoals een lagere economische groei - van 8,5 naar 7 procent - en een verouderende bevolking. Wij hebben dus ook Europa nodig. We hebben elkaar nodig."