Wat leert de geschiedenis over een rood-groen kartel? - Marc Van de Looverbosch
Marc Van De Looverbosch is Wetstraatwatcher bij VRT Nieuws.
Toen Agalev (nu Groen) in 2003 na een onfortuinlijke regeringsdeelname electoraal dood was, zat de partij in een existentiële crisis. Steve Stevaert, toen SP.A-voorzitter, verkondigde aan wie het horen wilde dat hij de groenen wilde inlijven in zijn SP.A-kartel met Spirit (R.I.P.) van Bert Anciaux. Dat kartel had een monsterscore behaald van 24% in de Kamer. Stevaert wilde een groot links front vormen in Vlaanderen en zelf minister-president worden.
Die vraag heeft de groenen verscheurd. In een volgelopen congreszaal in november 2003 halen de groene militanten hard uit naar Steve Stevaert, die ze ongeloofwaardig vinden. De socialisten zijn in hun ogen immers met de pluimen gaan lopen van het regeringswerk en Agalev is met alle zonden van Israël overladen. Het congres stemt massaal tegen de kartelvorming.
Opnieuw discussie over een kartel
Intussen zijn we bijna 15 jaar later en is de karteldiscussie ter linkerzijde weer springlevend in de aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen. De politieke situatie is uiteraard grondig veranderd.
De vraag naar kartels, vooral in de grote steden, komt opnieuw van de socialisten. Een partij die het moeilijk heeft in de oppositie nationaal en op zoek is naar hout om pijlen van te maken. Voeg daarbij de geur van al dan niet vermeende schandalen: het plaatje oogt niet fraai. John Crombez zit als witte ridder op een nerveus paard.
Is de limiet bereikt?
Groen heeft wat dat betreft in Gent een huizenhoog probleem: als je kartelpartner SP.A met geloofwaardigheid worstelt, dan kan dat niet anders dan ook negatief op Groen afkleuren. SP.A heeft Groen nodig om weer overeind te krabbelen en dat is voor Groen geen goede uitgangspositie.
Wat moet een linkse kiezer doen die genoeg heeft van de groenen? De kans bestaat dat hij zich dan ook afkeert van het kartel en dan maar bijvoorbeeld PVDA stemt. Een kartel is twee (partijen) voor de prijs van een (stem). Of een centrumkiezer die misschien wel Groen wil stemmen, maar zeker niet links. Met dat duoticket raak je dan ook geen stap verder.
Bottomline is dat kartels geen eeuwig leven is beschoren (vraag dat maar aan CD&V en N-VA). Op sommige momenten kan dat tot grote successen leiden, maar er zit een limiet op. De lasten worden dan groter dan de lusten. En misschien is die limiet wel bereikt…