10 grote risico's voor Europa nu Donald Trump president is - Bert De Vroey

Vandaag komen de Europese leiders voor een top bij elkaar. De eerste keer sinds Donald Trump Amerikaanse president is. Bert De Vroey zoekt uit welke grote discussies of risico's Trump op de Europese agenda zet. Eén ding is duidelijk: Trump zet de internationale relaties op zijn kop.
analyse
Analyse
ImageGlobe

Bert De Vroey is buitenlandredacteur bij VRT-nieuws.

Het is niet omdat je als journalist wijst op de risico’s die verbonden zijn aan de nieuwe beleidskeuzes van president Trump, dat je niet-neutraal zou zijn of ‘oppositie’ zou voeren. Laten we gewoon even doordenken over mogelijke nakende crisissituaties voor Europa, met in ons achterhoofd de lijnen die Trump al heeft uitgezet en wat hij nog meer aan verandering beloofd heeft.

1 Trump - Turkije - Europa

De spanningen lopen op tussen Europa en Turkije. De Turkse president heeft al gedreigd met het opblazen van de vluchtelingendeal. Zal Trump afzijdig blijven, zal hij Erdogan tot kalmte aanzetten, of zal hij hem tegemoetkomen?

Zijn veiligheidsadviseur Michael Flynn heeft zich enkele maanden geleden al laten ontvallen dat de VS predikant Gülen moeten uitleveren, zoals Ankara vraagt.

2 Trump - Turkije - Griekenland

Meer specifiek lopen de spanningen op tussen Turkije en Griekenland. Ankara is boos omdat Griekenland - op bevel van het Hooggerechtshof - weigert 8 militairen uit te leveren die na de mislukte staatsgreep hun land waren uitgevlucht.

Turkije intimideert de Grieken militair, en de spanning rond een al lang betwist eilandje (Imia in het Grieks, Kardak in het Turks) lopen weer gevaarlijk op.

De twee landen zijn NAVO-landen, maar de vraag is welke kant Trump zal kiezen, en of hij zijn natuurlijke leidersrol in de NAVO zal willen opnemen.

3 Trump - Griekenland - Europa

Over enkele weken dreigt ook de financiële crisis van Griekenland weer te ontploffen. De krachtmeting tussen de regering-Tsipras en de EU is opnieuw vervaarlijk aan het sudderen en het woord ‘grexit’ is alweer niet van de lucht. Italië, met zijn bankencrisis, kan in de paniek worden meegezogen.

4 Trump - Kosovo - Europa

Ook rond Kosovo stijgt de spanning; Servië geeft te kennen dat het de onafhankelijkheid van het jonge land opnieuw betwist. Mocht dat conflict andermaal uitbarsten, zal Rusland de kant van Servië kiezen. En Washington?

5 Trump - Oekraïne - Poetin

De oorlog in het oosten van Oekraïne is intussen weer fel opgelaaid. Sommigen zien hierin al meteen een signaal dat Moskou zich meer begint te veroorloven, nu Obama plaats heeft geruimd voor Trump.

6 Trump - brexit - Europa

Intussen voert Europa lastige onderhandelingen met Groot-Brittannië over de brexit. Trump lijkt er alles aan te doen om de banden met de Britten aan te halen, en hen nog verder los te weken van Europa.

7 Trump - Assad - Poetin

In Syrië mag president Assad stilaan op beide oren slapen. Trump lijkt bereid om de Russische lijn te volgen en Assad te beschouwen als een deel van de oplossing, en niet als een deel van het probleem.

Daarmee staat Europa machteloos in de hoek.

8 Trump - Israël - nederzettingen

Ook in andere dossiers waar mensenrechten en internationaal-rechterlijke principes in het geding zijn - zoals in Israël of Turkije – zal de EU eenzaam staan te prediken en kapitelen.

Trump lijkt geenszins van plan om Israël tot toegevingen aan te zetten en steunt zelfs het nederzettingenbeleid.

9 Trump - radicale Islam - geheime diensten

En dan blijft er uiteraard de dreiging van terreur en de gewelddadige radicale islam. Als de samenwerking met de VS in het vergaren en delen van inlichtingen echt mank of op de klippen zou lopen, is de schade op dat vlak niet te overzien.

10 Trump - Marine Le Pen - Nigel Farage

Sommigen zeggen: dit is een kans voor Europa. De Europeanen moéten nu wel samenwerken en investeren in veiligheid, defensie en inlichtingenwerk.

Theoretisch klopt dat, maar ook op dat vlak lijkt het Witte Huis van plan om Europa dwars te zitten. In plaats van een Europese integratie toe te juichen hoopt Trump openlijk op een verdere verbrokkeling.

Nigel Farage en Marine Le Pen zijn al in de Trump Tower op bezoek geweest: niet bepaald de politieke leiders die een sterkere EU willen. De kans is inderdaad reëel dat Washington - of organisaties die goede banden hebben met het Witte Huis - zullen proberen om de anti-Europese partijen bij de komende verkiezingen aan de macht te brengen.

Dat zijn de reële risico’s die het oude continent boven het hoofd hangen - en er zijn er ongetwijfeld nog meer. Als Trump doorgaat op de weg die hij heeft ingeslagen, staat een verscheurd Europa er alleen voor.

Die vaststelling heeft niets te maken met ongepaste of niet-neutrale kritiek op de president. De conclusie is simpelweg objectief en onontkoombaar:

Trump en zijn adviseurs zetten de wereld behoorlijk op zijn kop.

Ze breken niet enkel met 70 jaar trans-Atlantisch buitenlands beleid, ze werpen de wereld 120 jaar terug in de tijd - toen jonge en oude machtige natiestaten elkaar beloerden en beconcurreerden.

Meest gelezen