Gebeurtenissen en geruchten: hoe werkt VRT Nieuws?

Deze tekst is geschreven door de hoofdredactie en de redactieraad van VRT Nieuws. De redactieraad is verkozen door de medewerkers van de VRT-redactie. De hoofdredacteurs zijn: Luc Rademakers, Björn Soenens, Griet De Craen  Emmanuel Rottey en Carl Voet.

De klopjacht naar Salah Abdeslam, de zware aanslagen in Brussel en de onophoudelijke politieacties die daarop volgden: het zijn droevige maar ook boeiende dagen voor journalisten. Op een redactie onder hoogspanning worden à la minute moeilijke keuzes gemaakt: hoe geven we de feiten zo snel en volledig mogelijk mee, zonder onze eigen mensen of politieacties in gevaar te brengen? Hoe informeren we zo betrouwbaar mogelijk over acties die volop gaande zijn en waarvan de context niet altijd duidelijk is?

In tijden van maatschappelijke ontreddering zijn de kwaliteitseisen die men stelt aan journalistiek nog hoger dan normaal. Dat is volkomen terecht en goed. De emoties over wat media moeten doen en niet doen, laaien dan hoog op. Maar wanneer de vrije meningsuiting gebruikt wordt om foute of zelfs manipulatieve informatie te verspreiden over de journalistieke aanpak van VRT Nieuws of van andere mediaspelers, dan is een grens overschreden. We leggen u graag uit hoe we wél te werk gaan.

Als openbare omroep staat onze betrouwbaarheid altijd voorop. We vinden het cruciaal om informatie te checken en dubbelchecken voor we ze verspreiden. Snel als het kan, traag als het moet. We proberen het hoofd koel te houden als hardnekkige geruchten door veelvuldige overname op sociale media verward dreigen te worden met feiten.

We kunnen u verzekeren: dat is veel moeilijker dan ze gewoon over te nemen en verder te verspreiden. Maar het is onze verdomde plicht om dat te doen: betrouwbaar en accuraat blijven, ook en zeker als de adrenaline door je keel giert en als je urenlang live op antenne zit.

In de chaotische stroom van berichten en geruchten proberen we hoofdzaak van bijzaak te onderscheiden, om de complexe werkelijkheid zo helder mogelijk te beschrijven. Nooit zullen we feiten toedekken of verzwijgen. Wel proberen we van elke situatie en van elk gerucht in te schatten wat er precies aan de hand is en wat de impact ervan is, om te bepalen of en hoe we het meenemen in onze berichtgeving.

We hebben vaak ijzersterke beelden maar gooien die niet lichtzinnig live op antenne, als de context van wat zich afspeelt niet duidelijk is of als een live-uitzending een belangrijke politieactie in gevaar kan brengen. We passen voor journalistiek die drijft op sensatiezucht. We proberen het hoofd koel te houden en sereen te berichten, ook in zeer hectische omstandigheden.

Ook en zeker in tijden van hoogspanning is het cruciaal dat wij als openbare omroep kritisch, onpartijdig en onafhankelijk zijn. Zonder taboes, zonder heilige huisjes. Onze berichtgeving en verslaggeving heeft maar één doel: de werkelijkheid zo correct, helder en volledig mogelijk weergeven. Ook als ze niet fraai is en verontwaardiging oproept. Wie het tegendeel beweert, ziet spoken.

Onze unieke en sterke experts, waarin we jarenlang hebben geïnvesteerd, zijn op zulke momenten goud waard: onze justitiespecialisten die de sector al jaren volgen en de beste contacten hebben om informatie snel te checken, onze terreur- en Midden-Oostenkenners die van onschatbare waarde zijn om de achtergrond te schetsen waartegen deze gebeurtenissen zich afspelen, onze politieke experts die zich vastbijten in de gevolgen voor de Wetstraat en nog vele anderen.

Maar ook onze ervaren presentatoren en eindredacteurs die in hectische omstandigheden de juiste toon zoeken, het hoofd koel houden en scherp blijven, terwijl ze urenlang op antenne zijn. We zijn apetrots op wat al onze medewerkers – voor en achter de schermen, aan de Reyerslaan en op het terrein - de afgelopen dagen en weken gepresteerd hebben in moeilijke en soms erg emotionele omstandigheden.

Het heeft ons deugd gedaan te merken dat onze aanpak breed geapprecieerd wordt. De Vlaming heeft de afgelopen weken massaal voor VRT Nieuws gekozen, om de gebeurtenissen vanop de eerste rij te volgen. Eén op de drie Vlamingen heeft het nieuws van de aanslagen via de VRT vernomen. Vooral de radio speelde daar een belangrijke rol in. Op Facebook en televisie bereikten we met VRT Nieuws telkens meer dan 3,2 miljoen mensen op 22 maart. En ook in de dagen daarna bleef u ons massaal vinden, voor verdere informatie en verdieping.

We willen u allen danken voor dat vertrouwen en blijven ons uiterste best doen om het elke dag opnieuw te verdienen.